Ήδη, οι επιστήμονες μιλάνε για μία «νέα κανονικότητα», καθώς έχουμε μπει στην εποχή των «νέων καιρικών συνθηκών», με κύρια χαρακτηριστικά τις έντονες και αντιφατικές καιρικές διακυμάνσεις, από τον καύσωνα στις πλημμύρες και ξανά πάλι στον καύσωνα και με κύριο γνώρισμα την διάρκεια και την σφοδρότητα αυτών των φαινομένων. Συνθήκες που θα επικρατούν σχεδόν σε όλες τις εποχές του χρόνου και σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη.

Πρόκειται για τυπικές εκφάνσεις της κλιματικής αλλαγής, για τις οποίες οι επιστήμονες, τα κινήματα και η επαναστατική αριστερά εδώ και χρόνια προειδοποιούν.

Η αμερικανική Υπηρεσία Παρατήρησης των Ωκεανών και της Ατμόσφαιρας (NOAA) μέτρησε τη συγκέντρωση του CO2 στην ατμόσφαιρα, φέτος τον Μάιο, 50% υψηλότερη από την προβιομηχανική εποχή, ξεπερνώντας το «ιστορικό» φράγμα των 420 μερών ανά εκατομμύριο (ppm). Πριν από τη βιομηχανική επανάσταση, και για τα περίπου 6.000 χρόνια ανθρώπινου πολιτισμού, το επίπεδο του CO2 βρισκόταν μόνιμα γύρω στα 280 ppm. Στην ανακοίνωσή της η NOAA τονίζει: «το CO2 είναι αέριο που προκαλεί το φαινόμενο της υπερθέρμανσης του πλανήτη, καθώς παγιδεύει τη ζέστη και παραμένει στην ατμόσφαιρα και στους ωκεανούς για εκατομμύρια χρόνια. Η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει ήδη δραματικές συνέπειες, ανάμεσά τους τον πολλαπλασιασμό των κυμάτων καύσωνα, των ξηρασιών, των πυρκαγιών και των πλημμυρών».

Σήμερα, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά 1.2°C, σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα (1850-1900), αλλά, τα τελευταία 5 χρόνια, η μέση θερμοκρασία της Ευρώπης είναι κατά 2°C υψηλότερη και θα συνεχίσει να ανεβαίνει με ρυθμό που θα ξεπερνά τον αντίστοιχο της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας.

Η πρόσφατη μελέτη της World Weather Attribution (WWA, διεθνή ερευνητική ομάδα που αναλύει σε πραγματικό χρόνο τα καιρικά φαινόμενα) για τον φετινό Βρετανικό καύσωνα, αναφέρει ότι «οι θερμοκρασίες που καταγράφηκαν θα ήταν “στατιστικά αδύνατες” να είχαν συμβεί χωρίς την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή».

Η βρετανική κυβέρνηση κήρυξε επίσημα σε ξηρασία τη νότια και κεντρική Αγγλία και «κάλεσε τους πολίτες και τις επιχειρήσεις να χρησιμοποιούν το νερό με σύνεση». Στη Γαλλία, μπήκαν περιορισμοί στη χρήση νερού σε 93 από τα 96 διαμερίσματα, με τα 62 να ταξινομούνται ως «κατάσταση σε κρίση». Στην Ιταλία, η κυβέρνηση κήρυξε «κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω ξηρασίας» σε πέντε βόρειες περιοχές με χορήγηση Δελτίου (!) για το πόσιμο νερό, η στάθμη του νερού στο Ρήνο και στο Δούναβη έχει πέσει τόσο χαμηλά που σχεδόν έχει σταματήσει η διέλευση των εμπορευματικών πλοίων. Ο κατάλογος είναι μακρύς.

Στην Αφρική, ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO) ανακοίνωσε ότι το Κέρας της Αφρικής (Αιθιοπία, Κένυα και Σομαλία) πλήττεται από τη χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 40 ετών και οι προβλέψεις για την περίοδο Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου δείχνουν χειρότερες.

Ούτε η Κίνα έχει ξαναβιώσει τόσο μεγάλο και παρατεταμένο καύσωνα. Στο νοτιοδυτικό τμήμα της, σε μια ζώνη έκτασης 4.5 εκατ τετραγωνικών χιλιομέτρων και συνολικού πληθυσμού άνω των 370 εκατ, το φαινόμενο κρατά από τα μέσα Ιουνίου με τις θερμοκρασίες να είναι από 40 - 45°C.

Η μελέτη της WWA υποστηρίζει ότι: «οι επιπλέον 1.2°C κατέστησαν πιθανότερα γεγονότα όπως οι πλημμύρες του φετινού καλοκαιριού μεταξύ 20% και 900% και η αύξηση της έντασης των βροχοπτώσεων επεκτάθηκε μεταξύ 3% και 19%».

Όσο πιο ζέστη κάνει, τόσο περισσότερο νερό μπορεί να απορροφήσει ο αέρας. Μόλις 1°C πιο ζεστός αέρας μπορεί να συγκρατήσει 7% περισσότερους υδρατμούς και ό,τι είναι στην ατμόσφαιρα, πέφτει κάτω ως βροχή. Σε περιοχές με χαμηλό βαρομετρικό, κύματα πλημμυρών μπορούν να δημιουργηθούν σε σύντομο διάστημα. Σε περιοχές όπου οι φυσικές αντιπλημμυρικές προστασίες έχουν αφαιρεθεί είτε για τη γεωργία είτε για την κατασκευή δρόμων και κτηρίων, έκαναν τις πλημμύρες ακόμα χειρότερες. Το είδαμε στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, στη Βόρεια Κίνα και κυρίως στο Πακιστάν.

Μόνο κατά το διήμερο 18 και 19 Ιουλίου, σημειώθηκαν, τουλάχιστον, 840 θάνατοι στη Βρετανία εξαιτίας του καύσωνα. Πάνω από 2.000, κυρίως ηλικιωμένοι, σε Ισπανία και Πορτογαλία. Το ίδιο και στη Κίνα. Το Πακιστάν βιώνει μία πρωτοφανή τραγωδία.

Η Εθνική Αρχή Διαχείρισης Καταστροφών του Πακιστάν (NDMA) ανακοίνωσε, την Κυριακή 28/8, ότι ο αριθμός των νεκρών από τις πλημμύρες έφτασε τους 1.033. Περισσότεροι από 33 εκατ. άνθρωποι έχουν πληγεί και καταστράφηκαν σχεδόν 1 εκατ. σπίτια, 800.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης, 3.400 χιλιόμετρα οδοστρώματος οδικού δικτύου και 149 γέφυρες.

Η παρατεταμένη ξηρασία έχει καταστρέψει τις καλλιέργειες και επιτείνει την επισιτιστική κρίση. Όταν οι αγρότες χρησιμοποιούν λιγότερο νερό, τείνουν να παράγουν λιγότερα τρόφιμα και αυτό θα προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη έλλειψη βασικών τροφίμων και αύξηση των τιμών τους. Από τα χειμερινά λαχανικά και το σιτάρι της Αριζόνα μέχρι το ρύζι, το σιτάρι και το καλαμπόκι στην Κίνα και στην Ευρώπη. Στο Κέρας της Αφρικής, η Παγκόσμια Τράπεζα ανακοίνωσε ότι τον Ιούνιο 66.4 εκατ. άνθρωποι αντιμετωπίζουν ήδη επισιτιστική κρίση, έκτακτη ανάγκη ή λιμό. Αυτό το νούμερο θα μεγαλώσει δραματικά τους επόμενους μήνες.

Η μείωση της στάθμης του νερού έχει μειώσει και την παραγωγή ενέργειας. Η υδροηλεκτρική ενέργεια στην Ιταλία μειώθηκε κατά 40% σε σύγκριση με πέρυσι, στην Πορτογαλία κατά 75%, στο φράγμα Three Gorges, στη Κίνα, το μεγαλύτερο υδροηλεκτρικό φράγμα στον κόσμο, κατά 40%, στη Γερμανία, τα πλοία που μεταφέρουν άνθρακα προς καύση δεν μπορούν να περάσουν από τα ρηχά νερά του Ρήνου.

Η χαμηλή στάθμη του Ρήνου, σύμφωνα με τον Κάρστεν Μπρζέσκι από το οικονομικό ίδρυμα ING, θα επιφέρει μείωση του γερμανικού ΑΕΠ κατά τουλάχιστον 0.5% (!) το δεύτερο εξάμηνο του 2022. Ο Χόλγκερ Λοτζ, αναπληρωτής διευθυντής της Ομοσπονδίας Γερμανικών Βιομηχανιών δηλώνει ότι: «είναι απλώς ζήτημα χρόνου να κλείσουν εργοστάσια στη χημική ή τη χαλυβουργική βιομηχανία, τα ορυκτέλαια και τα οικοδομικά υλικά να μην φτάσουν στον προορισμό τους ή να μην μπορούν πλέον να πραγματοποιούνται μεγάλες και βαριές μεταφορές».

Δεν είναι μόνο ο Ρήνος. Σε όλο τον κόσμο, όλα τα μεγάλα ποτάμια – πλωτοί οδοί στερεύουν, εμποδίζοντας τη διακίνηση των εμπορευμάτων, επηρεάζοντας τα συστήματα άρδευσης και καθιστώντας δυσκολότερη την εξασφάλιση ψύξης στους σταθμούς παραγωγής ενέργειας και τα εργοστάσια.

Στη Κίνα, η πτώση της στάθμης στον ποταμό Γιανγκτσέ, τον μεγαλύτερο στην Ασία, έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα και στην κινεζική οικονομία. Ταυτόχρονα, οι αρχές να αναγκάζονται να κλείνουν, περιοδικά, τα εργοστάσια, για να εξοικονομήσουν ενέργεια, μεταξύ των οποίων και της Foxconn που είναι κύριος προμηθευτής της Apple, της Toyota και της Tesla. Ως αποτέλεσμα, οι προβλέψεις για την οικονομία της Κίνας υποβαθμίζονται. Οι αναλυτές της Goldman Sachs χαμήλωσαν την πρόβλεψή τους για αύξηση του ΑΕΠ στο 3%, πολύ κάτω από τον στόχο του 5.50% της κυβέρνησης.

Το CNN γράφει ότι: «Οι εκτιμήσεις για το πόσο καταστροφική μπορεί να αποβεί η κλιματική αλλαγή για την παγκόσμια οικονομία δεν έχουν αποδειχθεί εύκολες. Όμως αυτό το καλοκαίρι του καύσωνα και της ξηρασίας έχει έλθει να καταδείξει την διογκούμενη απειλή με την οποία βρίσκονται αντιμέτωπες ταυτόχρονα οι μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, εν μέσω δε της παράλληλης ενεργειακής κρίσης που ήδη οδηγεί την Γερμανία σε τροχιά ύφεσης, με κίνδυνο να συμπαρασύρει την Ευρώπη».

Η απάντηση, όμως, των κυβερνήσεων σε αυτή την «απειλή», για να σώσουν τα κέρδη των καπιταλιστών, είναι ακόμα μεγαλύτερη στροφή σε αυτό που προκαλεί την κλιματική αλλαγή. Την καύση ορυκτών καυσίμων. Ο τέλειος φαύλος κύκλος καταστροφής.

Ακόμα και αυτή η ρητορική στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα στη Γλασκώβη, για να «κρατήσουν ζωντανό το στόχο του 1.5°C» είναι σήμερα «εκτός ατζέντας».

Οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων προχωρούν σε σχέδια για επέκταση της εξόρυξης πετρελαίου και Φυσικού Αερίου. Η ΕΕ στρέφεται στον «βρώμικο» άνθρακα όπως και ο «πρωτοπόρος στην πράσινη μετάβαση», Μητσοτάκης, που καυχιόταν ότι θα έκλεινε τα λιγνιτωρυχεία πρώτος σε όλη την ΕΕ. Ο κινέζος αντιπρόεδρος, Χαν Ζενγκ, δήλωσε ότι το Πεκίνο θα αυξήσει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με καύση άνθρακα.

Δεν υπάρχει γρήγορη λύση. Χρειάστηκαν εκατό χρόνια καταστροφικής «καπιταλιστικής ανάπτυξης» για να φτάσουμε στο σημερινό επίπεδο κρίσης και θα χρειαστούν σημαντικές προσπάθειες για να αντιστραφεί αυτή η κατάσταση. Ο χρόνος δεν είναι «υπέρ» μας αλλά αυτό δεν πρέπει να μας οδηγήσει στην αδράνεια. Το αντίθετο. Θα πρέπει να μας κινητοποιήσει.

Απέναντι σε αυτήν την απειλή, πρέπει να συνδέσουμε τους αγώνες μας. Οι αγώνες ενάντια στη χρήση ορυκτών καυσίμων ή/και πυρηνικής ενέργειας συνδέονται άμεσα με τους αγώνες για το κόστος ζωής, για τη κρατικοποίηση χωρίς αποζημίωση και με εργατικό έλεγχο όλων των δημόσιων αγαθών, για προσλήψεις και υποδομές που θα προστατεύουν από τις καταστροφές.

Έτσι θα ανοίξουμε το δρόμο για να απαλλαγούμε από το φαύλο και καταστροφικό σύστημα του καπιταλισμού.