Σε πείσμα των δηλώσεων της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ, το νέο μνημόνιο δεν είναι τακτική αναδίπλωση, αλλά σημείο χωρίς επιστροφή. Πλέον, η «κανονικότητα» της κοινωνικής καταστροφής θα έχει για διαχειριστή τον ΣΥΡΙΖΑ, που θα μετασχηματιστεί σε σοσιαλφιλελεύθερο κόμμα. Η φαντασίωση περί της εκ των υστέρων απεμπλοκής παραπέμπει σε μηχανισμούς ψυχολογικής άμυνας, παρά σε πολιτική στρατηγική.

Η τρομακτική ικανότητα εκβιασμού που διαθέτει η Ε.Ε. απέναντι σε όποιον διαλέγει το ευρώ ως αναπόδραστο ορίζοντα σημαίνει ότι κανείς δεν μπορεί πια να έχει αυταπάτες για τον «ευρωπαϊκό δρόμο». Η ρήξη μαζί του είναι ένα υπαρκτό ιστορικό ενδεχόμενο.

Και η στιγμή για τη ρήξη είναι τώρα. Η ρητορεία περί «έλλειψης προετοιμασίας» στην πραγματικότητα παραβλέπει τις υπαρκτές κοινωνικές δυναμικές. Το εκρηκτικό «όχι» του δημοψηφίσματος, με την εντυπωσιακή ταξική, γεωγραφική και ηλικιακή πόλωση, ήταν το αποτύπωμα μιας ευρύτερης κοινωνικής συμμαχίας, ενός εν δυνάμει ιστορικού μπλοκ που μπορεί να στηρίξει την επιλογή ενός άλλου δρόμου.

Η αντοχή απέναντι στον εκβιασμό των κλειστών τραπεζών και η σαφής επιλογή ότι η δημοκρατία και η λαϊκή κυριαρχία είναι πάνω από την άμεση οικονομική δυσκολία διαμόρφωναν την καλύτερη πολιτική προετοιμασία για την έξοδο από το ευρώ και τη ρήξη με την Ε.Ε.

Αν, όμως, θεωρούμε ότι υπάρχει ένα πραγματικό ιστορικό ρήγμα, τότε απαιτείται εκείνη η πολιτική συγκρότηση που θα διεκδικήσει τη ρήξη με τον ευρωπαϊκό εκβιασμό ως αφετηρία ενός άλλου δρόμου για την ελληνική κοινωνία.

Με δεδομένο το «τέλος του δρόμου» για τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και τα όρια των σχηματισμών της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, η συγκρότηση αυτή απαιτεί μια νέα πολιτική μορφή, το δυνάμει «Μέτωπο του ΟΧΙ», την ανοιχτόκαρδη συνάντηση όλων των ρευμάτων, των αγωνιστριών και αγωνιστών, τη διασταύρωση των εμπειριών και των αναζητήσεων που εμπνέονται από τη δύναμη των κινημάτων να ανατρέπουν συσχετισμούς και πολιτικές και να διεκδικούν διέξοδο από τον φαύλο κύκλο της λιτότητας, της ανεργίας και της επιτροπείας, σε ρήξη με τον εκβιασμό του ευρώ, του χρέους, των Συνθηκών της Ε.Ε.

Με επίγνωση ότι το τοπίο της Αριστεράς οφείλει να αναδιαταχθεί με βάση τα πραγματικά ερωτήματα και όχι τις ιστορικές αναφορές. Με συνδετικό στοιχείο το πρόγραμμα του «άλλου δρόμου», τη δυνατότητα εναλλακτικού σχεδίου παραγωγικής ανασυγκρότησης με βάση την ίδια την εμπειρία, την επινοητικότητα, τον συλλογικό πειραματισμό των δυνάμεων της εργασίας, της γνώσης και του πολιτισμού.

Ενα τέτοιο μέτωπο οφείλει να είναι ριζικά πρωτότυπο και όχι απλή προέκταση των ρευμάτων που θα το συναποτελέσουν. Δεν μπορεί να είναι ούτε ένας «συνεπής ΣΥΡΙΖΑ» ούτε μια «μεγάλη ΑΝΤΑΡΣΥΑ», ακόμη και εάν πρέπει διαλεκτικά να ενσωματώσει στοιχεία των εμπειριών τους.

Δεν μπορεί να αποπνέει ατμόσφαιρα πολύωρης κομματικής διαδικασίας, αλλά ζωντανού κοινωνικού κινήματος. Δεν μπορεί να είναι υπόθεση μόνο των «ειδικών», των «πολιτικοποιημένων», των «στελεχών», αλλά των ζωντανών κοινωνικών δυνάμεων που εκφράστηκαν γύρω από το «όχι», των ανθρώπων που στήριξαν τα κινήματα, την αλληλεγγύη, τα πειράματα αυτοδιαχείρισης.

Η ώρα της ευθύνης γι’ αυτό το μέτωπο είναι τώρα. Αν θέλουμε να είναι το μέτωπο που θα εκπροσωπήσει το ανοιχτό ιστορικό στοίχημα για μια άλλη πορεία της ελληνικής κοινωνίας και όχι το σημείο συσπείρωσης των συντριμμιών μιας μη προδιαγεγραμμένης ήττας, τότε πρέπει να το συγκροτήσουμε τώρα.

Με το βλέμμα στην κοινωνία και όχι σε κομματικές διαδικασίες, γιατί η διάσπαση ανάμεσα στην Αριστερά και τον κόσμο του «όχι» θα είναι πολύ χειρότερη από την όποια κομματική διάσπαση. Με το θράσος που απαιτούν στιγμές που παραμένουν ιστορικές.

*Δρ Φιλοσοφίας

Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών