ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ ΕΙΝΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑ ΑΓΑΘΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ. 

ΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ

 

Η πρόσφατη Έκθεση του ΠΟΥ αλλά και η δήλωση Μπάιντεν ότι σκέφτεται να προτείνει την κατάργηση της πατέντας και των συναφών δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας για το εμβόλιο κατά της COVID-19 – και μόνο για αυτό μία ανοικτή ομολογία αποτυχίας του καπιταλισμού να σώσει την ανθρωπότητα από μία θανατερή πανδημία που το ίδιο το σύστημα δημιούργησε μέσα από την καταστροφή του περιβάλλοντος.

 

Μετά τη δήλωση Μπάιντεν στήθηκαν νέα «στρατόπεδα» –υπέρ ή κατά της κατάργησης των πατεντών - στην Ελλάδα και διεθνώς και καρικατούρες πολιτικών συγκρούσεων, όπως αυτή των Μητσοτάκη-Τσίπρα, για το ποιος την πρωτοπρότεινε, ενώ κάποιοι χαρακτήρισαν την πρόταση ως ένδειξη ότι ο Μπάιντεν θα ακολουθήσει μια ριζικά διαφορετική πολιτική.Τίποτα από αυτά δεν ισχύει. Ο στόχος της πρότασης Μπάιντεν δεν είναι άλλος παρά μια νέα συμφωνίας διασφάλισης της κερδοφορίας των πολυεθνικών. Βασικό κριτήριο για τις επιλογές των ΗΠΑ (αλλά και της ΕΕ, της Ρωσίας και της Κίνας) είναι να βγουν κερδισμένοι από τους ανταγωνισμούς και τον «εθνικισμό των εμβολίων».

Οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ, το ΔΝΤ και ο ΠΟΕ στήριζαν και στηρίζουν τις πολυεθνικές των φαρμάκων απέναντι σε όλες τις προηγούμενες προσπάθειες φτωχών χωρών να σπάσουν τις πατέντες των φαρμάκων. Στην Αφρική θερίζει για δεκαετίες το AIDS αλλά οι πολυεθνικές του φαρμάκου, με τις συμφωνίες του ΠΟΕ, αρνούνται να δώσουν την άδεια στις χώρες για να παρασκευάσουν μαζικά και φθηνά φάρμακα και επί κυβέρνηση Μπάιντεν. οι ΗΠΑ εμποδίζουν την εξαγωγή εμβολίων, αλλά και συστατικών για την έρευνα και την παρασκευή τους, συμβάλλοντας στην ανθρωπιστική καταστροφή που εξελίσσεται στην Ινδία, την Αφρική και τη Λ. Αμερική.

 

Η πρόταση Μπάιντεν είναι και υποκριτική. Ακόμα να απελευθερωθούν οι πατέντες των εμβολίων, για να μπορέσουν να παρασκευαστούν μαζικά τα εμβόλια σε όλο τον πλανήτη θα πρέπει να υπάρχει και πρόσβαση στις πρώτες ύλες, τεχνογνωσία ειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού και κυρίως οι κατάλληλες υποδομές. Ο ιμπεριαλισμός και ο ρόλος των φαρμακευτικών πολυεθνικών δεν έχουν αφήσει περιθώρια για τέτοιες δυνατότητες στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη. 

 

Τα φάρμακα και τα εμβόλια πρέπει είναι δημόσιο αγαθό. Η έρευνα, η παραγωγή και η διάθεσή τους πρέπει να βρίσκονται έξω και πέρα από τη λογική του κέρδους. Στον χώρο αυτό δεν πρέπει να έχουν θέση –σε κανένα στάδιο- οι ιδιωτικές εταιρείες, μικρότερες ή πολυεθνικές. Αυτή είναι η μοναδική απάντηση που ανταποκρίνεται στα συμφέροντα της κοινωνικής πλειοψηφίας – και για το εμβόλιο κατά της COVID-19 και για κάθε άλλο φάρμακο ή ιατροβιολογικό υλικό.

 

Οι οπαδοί της ελεύθερης αγοράς υποστηρίζουν ότι η κατάργηση της πατέντας θα λειτουργήσει ως αντικίνητρο στην επιστημονική πρόοδο και την ανακάλυψη νέων αποτελεσματικών θεραπειών. Το ακριβώς αντίθετο συμβαίνει. Η μετατροπή σε εμπόρευμα ενός δημόσιου αγαθού, η κατοχύρωση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας σε ανακαλύψεις που στηρίχτηκαν σε γνώσεις αιώνων της ανθρωπότητας, στο έργο δημόσιων ερευνητικών ή πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και σε άμεσες ή έμμεσες κρατικές χρηματοδοτήσεις, η λειτουργία του ανταγωνισμού μεταξύ των ιδιωτικών εταιρειών λειτουργούν καταστροφικά και όχι λυτρωτικά.

 

 

Αν αντί του ανταγωνισμού μεταξύ των πολυεθνικών κολοσσών που λυμαίνονται τον χώρο υπήρχε διεθνής συνεργασία δημόσιων ερευνητικών ιδρυμάτων, μήπως το εμβόλιο είχε βρεθεί νωρίτερα και ήταν επίσης ακόμη πιο ασφαλές;

Αν οι πολυεθνικές δεν είχαν εξασφαλίσει τεράστια ποσά από τα κράτη στο στάδιο της έρευνας και παχυλά συμβόλαια προαγοράς εκατομμυρίων δόσεων –δηλαδή σίγουρες πωλήσεις πριν καν ανακαλυφθεί το εμβόλιο και αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματικό και ασφαλές!- θα είχαν πάρει το ρίσκο να επενδύσουν σε αυτό; Όχι, όπως αποδεικνύει η… απροθυμία τους στην εξεύρεση νέων φαρμάκων ή εμβολίων που η προσδοκία κέρδους είναι μικρή.

Αν το εμβόλιο –τα εμβόλια- δεν ήταν εμπορεύσιμο είδος, μήπως τότε και η κατανομή τους στον πλανήτη θα ήταν πιο δίκαιη και ισόρροπη, αντί να συγκεντρώνεται κυρίως στον αναπτυγμένο καπιταλιστικά κόσμο και να αφήνει στα… αζήτητα ολόκληρες περιοχές του πλανήτη;

Και τέλος πάντων, πώς είναι δυνατόν να μετατρέπεται σε ιδιωτική (πνευματική) ιδιοκτησία μια ανακάλυψη που για να γίνει χρειάστηκε τη συλλογική γνώση της ανθρωπότητας, και χωρίς αυτήν δεν θα υπήρχε; Και γιατί θα έπρεπε να εναποθέσουμε την πρόοδο της κοινωνίας και τη βελτίωση της υγείας στη λογική του κέρδους και τους κεφαλαιοκράτες, όταν αυτοί οι ίδιοι, η δράση τους και οι πολιτικές που τους εξυπηρετούν είναι οι αιτίες και για την όξυνση των προβλημάτων υγείας –και των επιδημιών- αλλά και για τη συντριβή των όρων πρόληψης και αντιμετώπισής τους. Μεταξύ αυτών και για την καταρράκωση των δημόσιων υπηρεσιών υγείας – αυτών ακριβώς που σήκωσαν σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα το βάρος της αντιμετώπισης της πανδημίας.

Κατάργηση κάθε έννοιας πατέντας και δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας σε μια σειρά πεδία όπως η πληροφόρηση, η ενέργεια, οι επικοινωνίες κ.λπ. Και σε αυτούς τους χώρους, όπως και στα εμβόλια/φάρμακα, η ύπαρξη πατεντών και η διεύρυνση της προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων –βασικός στόχος των πολυεθνικών και βασικό αντικείμενο διεθνών οργανισμών ή συμφωνιών- αποδείχθηκαν καταστροφικές και την κοινωνική πλειοψηφία αλλά ενέσεις ζωτικότητας για την καπιταλιστική κερδοφορία.

Ήρθε ή ώρα για την καθολική κατάργησή τους.