• Τετ, 16/01/2013 - 10:24
Κατασκευάζοντας ταυτότητες [της Δέσποινας Κουτσούμπα]

Περίοπτη θέση στο σποτάκι του πρωθυπουργού, που ακολούθησε το «θρίαμβο» στο Eurogroup, κατείχαν οι εικόνες από το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης.

Μετά τα ερείπια του Εμφυλίου, η ευταξία και η ικμάδα των γλυπτών από την Ακρόπολη μαζί με τις εικόνες των μεγάλων εργοταξίων ανά την Ελλάδα, προφανώς συμβολίζουν την εικόνα της «νέας, ισχυρής Ελλάδας» στην οποία προσπαθεί να μας πείσει ότι ζούμε.
Το 1939, ο Σπυρίδων Μαρινάτος πραγματοποίησε ανασκαφή στις Θερμοπύλες, αναζητώντας την τοποθεσία της μάχης των Θερμοπυλών. Την πορεία της ανασκαφής παρακολουθούσε προσωπικά ο Ι. Μεταξάς, ενώ τα αποτελέσματά της δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Το Νέον Κράτος, το επίσημο θεωρητικό όργανο του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου, σε μια δημοσίευση που στόχο έχει κυρίως να παρουσιάσει τη (διαχρονική) ανδρεία της «φυλής» που θα ’πρεπε να αποτελέσει αντικείμενο μίμησης από «την Νέαν Γενεάν της σήμερον» με την καθοδήγηση της μεταξικής δικτατορίας.
Την ίδια στιγμή, η τρικομματική κυβέρνηση του Α. Σαμαρά (ακολουθώντας το έργο των προηγούμενων δύο κυβερνήσεων του Μνημονίου), συνεχίζει απρόσκοπτη την ψήφιση νόμων και την έκδοση διατάξεων, για να διευκολύνει την «επιχειρηματικότητα» και την «ανάπτυξη» να προσπεράσουν τα εμπόδια που τους τίθενται από την (συνταγματικά κατοχυρωμένη) προστασία του πολιτιστικού και φυσικού περιβάλλοντος.
Η επιτάχυνση των ήδη επιταχυμένων φαστ-τρακ «επενδύσεων» έρχεται πρώτη σε προτεραιότητα, σαρώνοντας τις αρχαιότητες, όπου κι αν βρίσκονται, παραβιάζοντας κάθε πολεοδομικό κανόνα, καταστρέφοντας δάση και προστατευόμενες περιοχές.
Τη στιγμή που ο πρώην περιθωριακός, ακροδεξιός λόγος του Ά. Γεωργιάδη και των μιμητών του, γίνεται επίσημη γραμμή της κυβερνητικής πλειοψηφίας, θέτοντας σε περίοπτη θέση το έθνος και τα ερείπια που του δίνουν σάρκα και οστά, ταυτόχρονα τα ερείπια αυτά θυσιάζονται σε βωμούς αλλότριους; Όχι βέβαια! Παρά τη φαινομενική αντίφαση, οι «θυσίες» απευθύνονται στους ίδιους ακριβώς «θεούς».
Στο «έθνος» των κ. Σαμαρά, Δένδια και Στουρνάρα δεν ανήκουμε όλοι: εκτός της «πατριωτικής» αποστολής είναι ο άνεργος που καίει καυσόξυλα μειώνοντας τα έσοδα του κράτους, ο εργαζόμενος που δεν έχει να πληρώσει τους φόρους ζημιώνοντας τους δανειστές μας, ο κάτοικος που δεν αποδέχεται το Ελντοράντο της Χαλκιδικής, ο άστεγος που κοιμάται στην Ομόνοια δυσφημίζοντας την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό.
Έτσι και στα «εθνικά τους ερείπια» δεν συγκαταλέγονται ταπεινές κατασκευές που δεν ανταποκρίνονται στο αρχαίο «κλέος», ανάμεικτες στρωματογραφίες που δεν μπορούν να μπουν σε βιτρίνες, πολιτισμικές ασυνέχειες, αρχαιότητες που είχαν την ατυχία να βρεθούν κάτω από φαστ τρακ ξενοδοχεία, σε κορυφογραμμές που σήμερα φύονται ανεμογεννήτριες, ιστορικά τοπία που επιλέχθηκαν ως σημεία για εγκατάσταση ΧΥΤΑ. Όταν όλα υποτάσσονται στους οικονομικούς δείκτες, «χρήσιμα» ερείπια είναι αυτά που κατακλύζονται από τουρίστες ή έστω αυτά που πρόλαβαν να ενταχθούν σε έργα ΕΣΠΑ (και για όσο διαρκεί η χρηματοδότησή τους). Πολύ περισσότερο και σε επίπεδο εικόνας, αποδεκτά είναι εκείνα τα ερείπια που, αφού πρόλαβαν να κλειστούν πίσω από την περίφραξη ή μια βιτρίνα μουσείου, μπορούν να δίνουν την εικόνα της καθαρότητας και της ευταξίας. Ίσως αυτό να εξηγεί την απόφαση του ΚΑΣ (σε συνέχεια προηγούμενης, αντίθετης απόφασης) να γκρεμιστεί το παλαιό Μουσείο της Ακρόπολης.
Στις νέες ταυτότητες που κατασκευάζει η «νέα ισχυρή Ελλάδα», δεν χωρά το χάος και η αναρχία των πραγματικών διαδοχικών φάσεων της ζωής ενός τόπου. Όπως στις εικόνες των δελτίων ειδήσεων δεν χωρά η πραγματική φτώχεια και χαοτική ζωή των ανθρώπων που κρύβονται πίσω από τα νούμερα της (δανεικής) «ανάπτυξης». Όπως στα απαστράπτοντα εργοτάξια στο φιλμάκι του πρωθυπουργού δεν χωρούσαν οι πραγματικές εικόνες των απλήρωτων εργατών, των σκοτωμένων μεταναστών, των υπερκοστολογημένων υλικών που διαλύονται λίγο μετά τα εγκαίνια.
Ας ελπίσουμε, όμως, αυτή τη φορά, εντός της επιστημονικής κοινότητας να μη βρεθεί νέος Μαρινάτος…

Δημοσιεύθηκε στο Δρόμο της Αριστεράς, 12/1/2013

 


Related Posts