• Πέμ, 19/03/2020 - 19:26
Είναι ρεαλιστικό να παλεύουμε για σύνορα ανοιχτά για την προσφυγιά; [του Λέανδρου Μπόλαρη]
Μπορεί ο Μητσοτάκης και οι υπουργοί του να παριστάνουν ότι αντιμετωπίζουν την πανδημία αλλά οι προτεραιότητές τους δεν αλλάζουν. Την περασμένη βδομάδα τα ΜΜΕ προβάλανε σε ύφος πολεμικού ανακοινωθέντος την τοποθέτηση νέων τσιμεντένιων μπλοκ σε «ευάλωτα» σημεία του δολοφονικού φράχτη στον Έβρο. Ποια πρέπει να είναι η πολιτική απάντηση της Αριστεράς, του αντιρατσιστικού και αντιφασιστικού κινήματος στο ρατσιστικό πόλεμο της κυβέρνησης σε Έβρο και νησιά; Είναι το σύνθημα «σύνορα ανοιχτά για την προσφυγιά» σωστό και ρεαλιστικό; 
 
Το 2015 εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες έσπασαν διαδοχικά τα σύνορα από την Τουρκία μέχρι την κεντρική Ευρώπη. Πέντε χρόνια μετά, η αναζωπύρωση των συγκρούσεων στην Συρία (και όχι μόνο στην Συρία) προκαλεί ένα ακόμα κύμα κόσμου που προσπαθεί να γλυτώσει από τις βόμβες, τις στερήσεις και τις ρατσιστικές διακρίσεις. Η κυβέρνηση της ΝΔ διεκδικεί το ρόλο του συνοριοφύλακα της Ευρώπης Φρούριο με τον πιο βάρβαρο και χυδαίο τρόπο. Όταν ο Μητσοτάκης φτάνει να συγκρίνει τους πρόσφυγες με τους… Πέρσες ή να λέει ότι θα μας φέρουν τον κορονοϊό, η απάντηση της Αριστεράς δεν μπορεί παρά είναι «αφήστε τους να περάσουν». 
 
Διατυπώνονται μια σειρά προτάσεις και ιδέες που προσπαθούν να υπεκφύγουν αυτή την τοποθέτηση. Μια από αυτές είναι να οργανώσει ο ΟΗΕ και η ΕΕ την παραλαβή αιτήσεων ασύλου είτε μέσα στην Τουρκία ή στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας. Έτσι εξασφαλίζονται και τα δικαιώματα των προσφύγων λέει αυτό το επιχείρημα, που κάμποσες φορές συνοδεύεται και με αντιμπεριαλιστικές διακηρύξεις του τύπου «αυτοί που κάναν τους πολέμους στη Μέση Ανατολή να αναλάβουν και τις συνέπειές τους». 
 
Τέτοιες προτάσεις αγνοούν την πραγματικότητα. Τι σημαίνει να αναλάβει ο ΟΗΕ και η ΕΕ τις διαδικασίες; Υπάρχει τέτοιο παράδειγμα. Στη Λιβύη, όπου πρόσφυγες και μετανάστες είναι στοιβαγμένοι σε στρατόπεδα στην έρημο, 7χρονα παιδιά πεθαίνουν αβοήθητα από σκωληκοειδίτιδα, σκοτώνονται από τις οβίδες των πολεμάρχων. Αυτά είναι τα κατορθώματα της συμφωνίας ΕΕ-Λιβύης και των στρατοπέδων που θα επέβλεπε ο ΟΗΕ (η Ύπατη Αρμοστεία και ο ΔΟΜ) με σεβασμό, υποτίθεται, στα δικαιώματα των προσφύγων. Όταν λέμε όχι «φυλακές ψυχών» ισχύει για παντού. 
 
Το ίδιο αστήρικτη είναι και η πρόταση που ακούγεται να ενισχυθεί η κυβέρνηση της Συρίας για παράδειγμα «να ανοικοδομήσει τη χώρα» και έτσι θα «λυθεί το πρόβλημα του προσφυγικού». Όσοι την επικαλούνται ξεχνάνε μερικές λεπτομέρειες. Εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες τρέχουν να ξεφύγουν από τις περιποιήσεις του καθεστώτος Άσαντ. Η δεύτερη λεπτομέρεια είναι ότι από το καθεστώς της Συρίας δεν έλειψε ποτέ η χρηματοδότηση για «ανθρωπιστική βοήθεια» από τον ΟΗΕ και άλλες πηγές. Το 2017 αυτά τα κονδύλια ανέρχονταν στο 35% του ΑΕΠ της χώρας. Υπολογισμοί μιλάνε για 30 δισεκατομμύρια δολάρια από το 2012 μέχρι το 2018. 
 
Δεν είναι μόνο η σημερινή πραγματικότητα, αλλά και η εμπειρία πως φτάσαμε εδώ που προτιμάνε να υπεκφεύγουν αυτές τις προτάσεις. Ένα από τα σημεία του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ που ρίχτηκε πρώτο στο καλάθι των αχρήστων ήταν το γκρέμισμα του «φράχτη» στον Έβρο. Όταν το Γενάρη του 2016 χιλιάδες διαδηλώσαμε στην Αλεξανδρούπολη και στις Καστανιές στον Έβρο με το σύνθημα «Ανοίξτε τα σύνορα - Γκρεμίστε τον Φράχτη» η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έλεγε ότι έχει μια άλλη λύση, που θα συνδυάζει την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη με το ρεαλισμό. 
 
 Ουσιαστικά αυτή η λύση ήταν η Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας και οι «ανοιχτές δομές» των στρατοπέδων. Το αντιρατσιστικό κίνημα προειδοποιούσε από τότε τι σημαίνουν αυτές οι «ρεαλιστικές» λύσεις. Να φτάνει σήμερα ο Τσίπρας να λέει ότι και «εμείς κλείσαμε τα σύνορα αλλά χωρίς τυμπανοκρουσίες» προσφέροντας ανοιχτά συναίνεση στα αίσχη της κυβέρνησης. 
 
Δεν είναι ρεαλιστικό το σύνθημα «σύνορα ανοιχτά» λέει μια άλλη συλλογιστική γιατί απλά μεταθέτει το πρόβλημα. Το αποτέλεσμα θα είναι ο «εγκλωβισμός» των προσφύγων εδώ, αφού τα σύνορα προς τις άλλες χώρες της ΕΕ είναι κλειστά. Όπως γράφτηκε «ανοιχτά σύνορα σημαίνει νέες Μόριες και Ειδομένες». Αυτή η επιχειρηματολογία μπάζει από παντού. 
 
Καταρχήν, τις Μόριες δεν τις δημιούργησε το «άνοιγμα» αλλά το κλείσιμο των συνόρων. Η Φρόντεξ δεν βρέθηκε στο Αιγαίο και τον Έβρο για να διευκολύνει τη διέλευση των πρόσφυγες, αλλά για να τους «απωθεί» μαζί με το Λιμενικό, τους συνοριοφύλακες, την αστυνομία και κάθε λογής παρακρατική συμμορία. Άρα τέτοιοι ισχυρισμοί είναι απλά αντιστροφή της πραγματικότητας. 
 
Είναι αλήθεια ότι η ΕΕ είναι ένα ρατσιστικό φρούριο που ενισχύει διαρκώς το οπλοστάσιό του απέναντι σε πρόσφυγες και μετανάστες. Δεν είναι μόνο οι Όρμπαν και οι Σαλβίνι που υψώνουν φράχτες και κλείνουν τα λιμάνια στους πρόσφυγες. Όλη η «πολιτισμένη» και «δημοκρατική» ΕΕ είναι συνένοχη σε αυτό το έγκλημα και έχει φτάσει να εγκρίνει σε επίσημες συνόδους κορυφής σχέδια μέχρι και για «πλωτές πλατφόρμες» κράτησης προσφύγων. 
 
Όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι η ΕΕ είναι ανίκητη. Το 2015 οι κυβερνήσεις της ΕΕ αναγκάστηκαν να παριστάνουν τους «ανθρωπιστές» όταν ξεδιπλώθηκε ένα μεγάλο κίνημα αλληλεγγύης στους πρόσφυγες. Όσοι νομίζουν ότι τότε η Μέρκελ ήτανε υπέρ των «ανοιχτών συνόρων» έχουν κοντή μνήμη. Χρειάστηκε η γεμάτη αυτοθυσία στάση των γερμανών αντιρατσιστών/τριών που βοηθούσαν για παράδειγμα τους πρόσφυγες να περάσουν τα σύνορα από την Αυστρία, μαζικές συγκεντρώσεις υποδοχής των προσφύγων σε μεγάλες και μικρές πόλεις, για να μισανοίξουν και τα εσωτερικά σύνορα της Ευρώπης-Φρούριο. 
 
Οι «γιαγιάδες της Λέσβου» που έπαιρναν στις αγκαλιές τους τα προσφυγόπουλα, ο κόσμος που τα αγκάλιαζε σε σχολεία και γειτονιές, δεν υπάρχει μόνο εδώ, αλλά σε όλη την Ευρώπη. Το διαπιστώσαμε και αυτές τις μέρες, όταν δεκάδες χιλιάδες βγήκαν στους δρόμους του Βερολίνου και άλλων πόλεων απαιτώντας από τις κυβερνήσεις της ΕΕ «αφήστε τους να περάσουν». 
 
Το αντιρατσιστικό κίνημα και εδώ στην Ελλάδα και σε όλη την Ευρώπη έχει τη δύναμη να συγκρουστεί με την Ευρώπη-Φρούριο και το δολοφονικό ρατσισμό της. Εχει τη δύναμη να επιβάλλει το δικαίωμα των προσφύγων να μπουν, να ζητήσουν άσυλο όπου θέλουν (και όχι όπου νομίζουν διάφοροι ότι θέλουν). Πολύ περισσότερο έχει τη δύναμη, χέρι-χέρι με τους εργατικούς αγώνες ενάντια στις επιθέσεις της άρχουσας τάξης να ανοίξει τις πόλεις, τις γειτονιές, τα σχολεία και τα νοσοκομεία για τους πρόσφυγες. 
 
Οι απόψεις που λένε ότι μια «κοινωνία εξαντλημένη από τα μνημόνια» δεν μπορεί να δεχτεί το «σοκ μερικών εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων» κάνουν διπλό λάθος. Δεν είναι η εργατική τάξη που «δεν αντέχει» τους πρόσφυγες, είναι η άρχουσα τάξη που θέλει να τους κάνει αποδιοπομπαίους τράγους για τα εγκλήματά της. Και οι πρόσφυγες δεν είναι μια «μάζα» φτωχοδιάβολων, είναι κομμάτι της τάξης μας και των αγώνων μας. Το είδαμε στις διαδηλώσεις της 8 Μάρτη με τις προσφύγισσες στην πρώτη γραμμή και στην Αθήνα αλλά και στο φράχτη του Έβρου.
 
Η πάλη για «σύνορα ανοιχτά για την προσφυγιά», για να κλείσουν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και να μεταφερθούν οι πρόσφυγες στις πόλεις με αξιοπρεπείς, ανθρώπινες συνθήκες είναι κομμάτι της πάλης για να μη φορτωθεί η τάξη μας τις επιπτώσεις της επιδημίας. Για να μην αφήσουμε την άρχουσα τάξη να μας διαιρέσει και με το ρατσιστικό της δηλητήριο.