Το πρόσφατο πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας για την πρόσληψη 50.000 ανέργων, που ανακοίνωσε περιχαρής ο υπουργός…Ανεργίας Γ. Βρούτσης, προσθέτει άλλο ένα λιθαράκι στη μετατροπή του σύγχρονου εργαζόμενου σε σύγχρονο μισθωτό σκλάβο του 21ου αιώνα. «Ωφελούμενοι» βαπτίστηκαν από την κυβέρνηση οι εργαζόμενοι στα προγράμματα αυτά, για να φαίνεται ότι μειώνεται ο αριθμός των ανέργων και να «εργάζονται» για 5-6 μήνες στους Ο.Τ.Α. και σε άλλες υπηρεσίες του δημοσίου. Η χρήση αυτής της λέξης μόνο τυχαία δεν είναι: στην εποχή των μνημονίων έχουμε περάσει σταδιακά από τους «συμβασιούχους» στους «απασχολήσιμους» και τώρα στους «ωφελούμενους» εργαζομένους.

Η θεσμοθέτηση και προώθηση της απασχόλησης μέσω των «προγραμμάτων κοινωφελούς χαρακτήρα» αποτελεί αναμφίβολα κοινωνικό πισωγύρισμα. Τα προγράμματα αυτά, εκπορευόμενα και συγχρηματοδοτούμενα από την Ε.Ε., διευρύνουν και «επισφραγίζουν» τις ελαστικές σχέσεις εργασίας, καταργώντας στην πράξη την έννοια της συλλογικής σύμβασης εργασίας. Οι όροι και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες εργάζονται για λίγους μήνες χιλιάδες άνεργοι θυμίζουν καθεστώς γαλέρας, καθώς απασχολούνται χωρίς ένσημα, ρεπό, άδειες, με ημερομίσθιο κάτω από 20 ευρώ ή και ακόμα λιγότερα για τους κάτω των 25 ετών (αυτή είναι η «αποτελεσματική στήριξη» του Βρούτση, ένας φραπές την ώρα, και με Φ.Π.Α. 13%!), με μεγάλες καθυστερήσεις πληρωμών, ενώ ακόμα και το δικαίωμα της απεργίας τίθεται σε αμφισβήτηση.

Η μνημονιακή πολιτική κυβέρνησης-Ε.Ε.-Δ.Ν.Τ., που διογκώνει την ανεργία και διαλύει τις κοινωνικές υπηρεσίες, έχει προχωρήσει πλέον στο επόμενο στάδιο, οργανώνοντας ένα πραγματικό δουλεμπόριο μαύρης εργασίας. Εκμεταλλεύεται την πραγματική ανάγκη των ανέργων, που μαζικά παράγει η αντιλαϊκή πολιτική, ώστε να τους κάνει να υποκύψουν σε ακόμη πιο φτηνές εργασιακές σχέσεις, παραιτούμενοι από κάθε εργασιακό δικαίωμα. Αυτές οι μορφές ελαστικής/επισφαλούς εργασίας-ομηρίας, που γιγαντώνονται, συμπιέζουν όχι μόνο τους άνεργους αλλά όλους τους εργαζόμενους, τη στιγμή που χιλιάδες συμβασιούχοι οι οποίοι παρέμεναν επί σειρά ετών στις υπηρεσίες τους απολύονται και οι μόνιμοι βαφτίζονται περιττό, «πλεονάζον» προσωπικό κάτω από τη δαμόκλεια σπάθη της κινητικότητας/απόλυσης.

Αυτά τα βαθιά αντεργατικά προγράμματα υπερεκμετάλλευσης των ανέργων προφανώς δεν στοχεύουν στην ανάσχεση αλλά αντίθετα στην ανακύκλωση της ανεργίας, ενώ μεγεθύνεται η γκρίζα ζώνη μεταξύ ανεργίας-μερικής απασχόλησης/εργασίας που επιβάλλει η πολιτική της Ε.Ε. Η κυβέρνηση, με την εφαρμογή του Καλλικράτη, παραδίδει τις κοινωνικές υπηρεσίες των Ο.Τ.Α. στους ιδιώτες-επενδυτές και ταυτόχρονα, μέσω αυτών των προγραμμάτων, εξασφαλίζει στους τελευταίους φτηνούς, κακοπληρωμένους και ενσωματωμένους εργαζόμενους. Με αυτή τη λογική αναπτύσσονται με γοργούς ρυθμούς και οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. – «συνεταιρισμοί» με «κοινωνικό» σκοπό, εμπορική δραστηριότητα και μέλη άτομα ή και νομικά πρόσωπα και επιχειρήσεις), με στόχο να μπορούν για ένα χρονικό διάστημα να «προσφέρουν» τις υπηρεσίες της επιχείρησής τους στους δήμους αλλά και στις δημοτικές υπηρεσίες και επιχειρήσεις. Οι ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. δεν προωθούν βέβαια τη συνεταιριστική αντίληψη, αλλά αντιθέτως αμφισβητούν τον δημόσιο και κοινωνικό χαρακτήρα των υπηρεσιών και συμβάλουν στην πλήρη ανταποδοτικότητα των παροχών της αυτοδιοίκησης.

Στο πλαίσιο που περιγράφηκε παραπάνω οι δημοτικές αρχές σαφώς δεν είναι άμοιρες ευθυνών: Οι δήμοι, ως τοπικό κράτος, εφαρμόζουν τις κεντρικές πολιτικές επιλογές στην πράξη, καθώς, πέρα από μερικές μικρές φραστικές αμφισβητήσεις, δεν υπάρχει ούτε ένα παράδειγμα δημοτικής αρχής που να αντιδρά. Την ώρα που οι δημότες χαρατσώνονται με τέλη, φόρους και πρόστιμα, οι δήμοι απαλλάσσονται από την ευθύνη να προσφέρουν πλήρεις, δημόσιες και δωρεάν υπηρεσίες στο λαό. Αντ’ αυτού απευθύνονται στις ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. (μάλιστα, αυτοί επιλέγουν τις υπηρεσίες που θα τους δώσουν, ενισχύοντας τις πελατειακές σχέσεις ακόμη περισσότερο) και «νοικιάζουν» απ’ αυτές φτηνό, κακοπληρωμένο, προσωρινό και ανακυκλούμενο προσωπικό. Απαλλάσσονται έτσι από εργαζόμενους με πλήρη δικαιώματα, και από δομές που υπόκεινται στο δημόσιο έλεγχο, τις οποίες μάλιστα έχει ήδη πληρώσει ο πολίτης μέσω άμεσης και έμμεσης φορολογίας.

Με τυπικά επιχειρήματα όπως «η τρόικα και τα μνημόνια δεν μας αφήνουν να προσλάβουμε», «δεν μας δίνουν λεφτά», «θέλουμε να ανακουφίσουμε τους χιλιάδες ανέργους», και η δημοτική αρχή Χίου προσπάθησε να αιτιολογήσει τη συμφωνία της και τη συμμετοχή της στα προγράμματα αυτά. Το τελευταίο διάστημα ο Δήμος Χίου και τα νομικά του πρόσωπα – ΔΗΚΕΧ, ΔΕΥΑΧ, Λιμενικό Ταμείο, νομικό πρόσωπο Πολιτισμού, Αθλητισμού, Παιδείας και Κοιν. Αλληλεγγύης – δυστυχώς έχουν συνάψει προγραμματικές συμβάσεις με τις ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ., και μόνο μετά από την έντονη πίεση των δημοτών και του τοπικού τύπου «θα παγώσουν»(;) προσωρινά (;) όσες προγραμματικές συμβάσεις δεν έχουν υπογραφεί.

Παράλληλα καταγγέλλουμε κατηγορηματικά τη σύλληψη και παραπομπή στο αυτόφωρο του δημοτικού συμβούλου Μάρκου Σκούφαλου, αλλά και την προσπάθεια τρομοκράτησης συνδικαλιστών, δημοσιογράφων και bloggers με δικαστικές διώξεις ή απειλές δικαστικών διώξεων για συκοφαντική δυσφήμιση από «θιγμένους εργοδότες». Η ελεύθερη πολιτική έκφραση και το δικαίωμα να υπερασπιζόμαστε τα εργατικά κεκτημένα και το δημόσιο χαρακτήρα των κοινωνικών υπηρεσιών για μας είναι αδιαπραγμάτευτα.

Καλούμε τις δυνάμεις του μαχόμενου εργατικού κινήματος, τους εργαζόμενους, τους άνεργους, τους επισφαλείς και τους απολυμένους να αντιταχθούν ενεργά σε αυτή τη νέα φάρσα. Να αγωνιστούμε όλοι μαζί για να σταματήσουν άμεσα όλες οι μορφές ελαστικής εργασίας στον Δήμο Χίου (αλλά και σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες του νησιού) και οι εργαζόμενοι να πληρώνονται σύμφωνα με τις συλλογικές συμβάσεις, δηλαδή το μισθολόγιο των εργαζομένων που εργάζονται στο ίδιο αντικείμενο εργασίας.

Εμείς δεν πιστεύουμε ότι η εφαρμοζόμενη πολιτική ανατρέπεται απλά και μόνο με εκλογικούς όρους. Δεν πρέπει και δεν αρκεί να περιμένουμε παθητικά τις εκλογές και να ελπίζουμε σε εκλογικές ανατροπές για να αλλάξουν τα πράγματα. Βεβαίως και αγωνιζόμαστε για «έναν τόπο όπου κάθε πολίτης θα μπορεί να απολαμβάνει ουσιαστικές υπηρεσίες από τον Δήμο της Χίου με αξιοπρέπεια, αξιοκρατία και διαφάνεια». Δεν πιστεύουμε όμως ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί χωρίς σύγκρουση με τις κεντρικές μνημονιακές λογικές της κυβέρνησης και της Ε.Ε. και του κεφαλαίου, ούτε πιστεύουμε ότι οι πολιτικές επιλογές των δημοτικών αρχών είναι «ανεξάρτητες» και ξεκομμένες από την κεντρική εξουσία. Βεβαίως και αγωνιζόμαστε «κόντρα στην εκποίηση των δημοσίων αγαθών, για την αποκατάσταση, τον εμπλουτισμό και την επέκταση των δημοτικών παροχών και υπηρεσιών», και βεβαίως και θεωρούμε την εκλογική ενίσχυση των ταξικών δυνάμεων ως το κύριο κριτήριο ψήφου, αλλά έχουμε επίγνωση ότι αυτά προϋποθέτουν πρωτίστως την ενεργή συμμετοχή των πολιτών και τη διαρκή κινηματική δράση.

Απέναντι στην κυρίαρχη λογική των κάθε μορφής εκλογικίστικων συνεργασιών (παναριστερές, αντιμνημονιακές, αντικαλλικρατικές ή ακόμα και αντι-Πολυδωριακές!) εμείς προτάσσουμε την κινηματική εγρήγορση και την ενότητα στη δράση. Σε αυτή την κατεύθυνση θα αναλάβουμε αλλά και στηρίξουμε πρωτοβουλίες που θα αναδεικνύουν, με μαζική, αποφασιστική και οργανωμένη αγωνιστική δράση, τα πολύ μεγάλα τοπικά ζητήματα που συνδέονται άρρηκτα με τη γενεσιουργό αιτία των δεινών, δηλαδή την εφαρμοζόμενη κεντρική πολιτική της καπιταλιστικής βαρβαρότητας.

ΑΝΤΑΡΣΥΑ ΧΙΟΥ