Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι σαν το ποδήλατο

Αν σταματήσει να προχωρά, θα πέσει

Σπύρος Μαρκέτος*

Στα χρόνια αγώνων μετά τη δημιουργία της ΑΝΤΑΡΣΥΑ πετύχαμε πολλούς στόχους. Πρωτοστατώντας στις καθημερινές μάχες και διατυπώνοντας ουσιαστικές αναλύσεις, αναδείξαμε την αντικαπιταλιστική προοπτική, συμβάλαμε σε χειροπιαστές λαϊκές νίκες, δυστυχώς λίγες, αλλάξαμε ισορροπίες στην Αριστερά, εδραιωθήκαμε σε κρίσιμους συνδικαλιστικούς χώρους, κάναμε κτήμα του λαού βασικά στοιχεία του μεταβατικού μας προγράμματος. Από την άλλη, αποτύχαμε να μπούμε στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό, να επεξεργαστούμε αναλυτικά το πρόγραμμά μας και να πείσουμε μιλώντας απλή γλώσσα. Η προσπάθεια να συσπειρώσουμε το σύνολο της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς πέτυχε εν μέρει, χωρίς να έχουμε την κύρια ευθύνη. Ούτε και για το ότι δεν σχηματίσαμε μαζί με ριζοσπαστικές μεταρρυθμιστικές δυνάμεις, όπως η ΛΑΕ, ένα μέτωπο που θα πολλαπλασίαζε το πολιτικό μας βάρος. Δεν περίσσευαν οι σοβαροί συνομιλητές, μολονότι και μεις δεν τα κάναμε όλα σωστά.

Τέλος, δεν βαθύναμε όσο θα έπρεπε τη δημοκρατική οργάνωση και την πολιτική μας συγκρότηση, προβλήματα νομίζω αλληλένδετα. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι σαν το ποδήλατο: αν σταματήσει να προχωρά, θα πέσει. Για να φέρω ένα επίκαιρο παράδειγμα: διασπώντας τις δυνάμεις μας στις εργατικές συγκεντρώσεις κάνουμε δώρο στο καθεστώς. Η πολιτική διαφωνία εδώ αποτυπώνει διαφορετικές θεωρητικές αναλύσεις. Άλλος παραπέμπει στις κριτικές των αφομοιωμένων στο σύστημα εργατικών οργανώσεων που αναπτύχθηκαν από τα αυτόνομα κινήματα μετά το 1968, ενώ άλλος στηρίζεται στην τακτική του ενιαίου μετώπου των επαναστατικών οργανώσεων τον Μεσοπόλεμο, όταν ήταν αντιμέτωπες με το φασισμό. Και οι δυο απόψεις στηρίζονται στην εμπειρία του κινήματος, αλλά την ερμηνεύουν αλλιώς κι εκτιμούν διαφορετικά τη συγκυρία. Επείγει να βρούμε μια κοινή πολιτική θέση, η οποία θα πατά πάνω σε μια στέρεη συζήτηση και όχι σε παροδικούς συσχετισμούς. Όσο δεν λύνουμε τέτοια προβλήματα, η ενότητα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ παραμένει εύθραυστη. Αυτή η ενότητα είναι μέχρι στιγμής η πολυτιμότερη κατάκτηση. Πρέπει λοιπόν να βγάλουμε από το πόδι μας αυτό το αγκάθι, για να παλέψουμε αποτελεσματικά.

Και βέβαια πρέπει ν’ ανταποκριθούμε στις ιστορικές στιγμές που ζούμε, πράγμα δύσκολο, αλλά τελικά σ’ αυτό κρινόμαστε. Η αποσταθεροποίηση του καπιταλισμού σε περιφερειακό επίπεδο ήδη αναδείχθηκε, ενώ έρχονται πιο δραματικές αλλαγές. Δεν χρειάζεται να φοβηθούμε, παρ’ όλη την τραγικότητα των στιγμών. Το σύστημα προσώρας αντέχει, πήρε φιλί ζωής από έναν ΣΥΡΙΖΑ που δεν ανήκει πλέον στην Αριστερά. Ωστόσο εξαντλεί πλέον εφεδρείες και είναι απροετοίμαστο για τους κλονισμούς που έρχονται. Για αυτούς πρέπει εγκαίρως να ετοιμαστούμε. Με στρατηγικό στόχο την ανατροπή του καθεστώτος, την επανάσταση που ανατάσσοντας τις κοινωνικές σχέσεις θ’ ανοίξει το δρόμο προς την οικονομική και την πολιτική δημοκρατία. Αλλά επείγει να επεξεργαστούμε πιο αναλυτικά σχέδια πώς θα διευκολύνουμε αυτή την προοπτική. Και να αναδιοργανωθούμε κατάλληλα.

Ο σημερινός καπιταλισμός δεν μεταρρυθμίζεται, ενώ ακόμη και οι δημοκρατικές κατακτήσεις που παλιότερα θεωρούνταν δεδομένες διαβρώνονται, και ίσως χαθούν απότομα, όπως στην Ουκρανία. Οι κυρίαρχοι απέδειξαν πως θα κάνουν τα πάντα προκειμένου να μην παραχωρήσουν ούτε χιλιοστό εξουσίας, δεν διστάζουν μπροστά στην κοινωνική αποσάθρωση κι έχουν αποφασίσει την αυταρχική εκτροπή. Οι πρωτοβουλίες Στουρνάρα το περασμένο καλοκαίρι και οι δηλώσεις Τσίπρα περί δικτατορίας εναρμονίζονται με τις αντιδημοκρατικές κατευθύνσεις που δίνουν οι Βρυξέλλες και η Φραγκφούρτη. Ακόμη σοβαρότερη είναι πρακτικά η εμπλοκή, ουσιαστικά εισβολή, ΦΡΟΝΤΕΞ και ΝΑΤΟ στο Αιγαίο. Την κατάσταση εξαίρεσης επιστέφει η κατάλυση στοιχειωδών ελευθεριών. Η καταστολή των αγροτικών συγκεντρώσεων σηματοδοτεί ουσιαστικά την απαγόρευση της ειρηνικής διαμαρτυρίας. Αλλά ακόμη και η ελευθερία της πολιτικής οργάνωσης περιορίζεται πλέον απροκάλυπτα. Για παράδειγμα, το Εφετείο Θεσσαλονίκης, με καθαρά πολιτικό σκεπτικό, αρνείται ν’ αναγνωρίσει το σωματείο «Χωρίς Χρέος Χωρίς Ευρώ», ενώ η Χρυσή Αυγή συνεχίζει την εγκληματική της δράση.

Οι κατευθύνσεις που θα χαράξουμε στη συνδιάσκεψη πρέπει να διευκολύνουν την πάλη στις δύσκολες ημέρες που έρχονται. Βάθεμα της δημοκρατικής λειτουργίας και στερέωση της ενότητας της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, εστίαση των αγώνων μας σε χώρους που θα μάς δώσουν κοινωνική γείωση στη νεολαία και τα φτωχοποιημένα στρώματα, στρατολόγηση νέων μελών, συστηματική οργάνωση αυτόνομων θεσμών και δράσεων αλληλοβοήθειας, ανυποχώρητη αντιφασιστική πάλη, ταξική και διεθνιστική αλληλεγγύη στους πρόσφυγές που γεννά ο καπιταλισμός μέσα από τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Από τις θέσεις που θα κατακτήσουμε στην κοινωνία το ερχόμενο διάστημα θα κριθεί αν θα μπορέσουμε να παρέμβουμε στις κρίσιμες μάχες που έρχονται.

* μέλος του ΠΣΟ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ

Εφημερίδα ΠΡΙΝ, 14.2.2016