Μιχάλης Ρίζος

Αιτήματα σύμφωνα με τις σύγχρονες ανάγκες, πολιτικός αγώνας για κατάργηση μνημονιακών δεσμεύσεων, αγώνες στα χέρια των εργαζομένων

Η απεργία πρωτοβάθμιων σωματείων την 1η Νοέμβρη είναι ένα πρώτο θετικό βήμα

Τι δεδομένα έχουμε; Πρώτο, από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, τον Μητσοτάκη, το σύνολο σχεδόν του αστικού στρατοπέδου δεν μπορεί να περιμένει κανείς τίποτα. Στη ΔΕΘ ο Τσίπρας ανακοίνωσε ένα πιο αντιδραστικό (ακόμα και από τα μνημόνια) αντικοινωνικό συμβόλαιο: δημοσιονομική φυλακή διαρκείας, θηριώδη πλεονάσματα, «μεταρρυθμίσεις» λεηλασίας της εργατικής αξίας (για την υπεραξία!). Διαφέρει κάπως η τακτική. Στην πρώτη φάση των μνημονίων επέβαλλαν τα μέτρα δια «πυρός και σιδήρου», με την τρομοκρατία της χρεοκοπίας. Στην «μεταμνημονιακή» περίοδο, με το γενικό αναισθητικό της επερχόμενης ανάπτυξης. Με το αφήγημα της δήθεν «σταδιακής βελτίωσης» της θέσης μας και της δημιουργίας «δημοσιονομικού χώρου» για κοινωνικές παροχές, προσπαθούν να παραλύσουν τις ενισχυόμενες αντιστάσεις. Την ίδια στιγμή που μιλάνε για επαναφορά των ΣΣΕ και αύξηση του κατώτατου μισθού χαρίζουν στους εργοδότες τα πάντα: φόρους, ασφαλιστικές εισφορές, κρατικές επιδοτήσεις, επενδυτικά κίνητρα. Ξεπουλάνε όλο σχεδόν το δημόσιο πλούτο με την ένταξή του στο υπερταμείο ιδιωτικοποιήσεων, βάζουν τους επιχειρηματίες σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, από την υγεία και την εκπαίδευση μέχρι τις συγκοινωνίες και την κοινωνική πρόνοια. Η εκπόνηση δύο σχεδίων προϋπολογισμού για το 2019 (έναν υλικό για το κεφάλαιο και τη Μέρκελ – και έναν φαντασιακό για τους εργαζόμενους) αποτυπώνει το μέγεθος της απάτης και της πρωτοφανούς εκδούλευσης του λαού και ειδικά των συνταξιούχων.

Δεύτερο, τα διεθνή καπιταλιστικά κέντρα, η ΕΕ, ο ΟΟΣΑ, το ΝΑΤΟ, γίνονται όλο και πιο αποκρουστικά στους λαούς. Η «ευρωπαϊκή στήριξη» εξατμίζεται σε ληστρικά δάνεια και ολιγόμηνα προγράμματα κακοπληρωμένης ελαστικής εργασίας, ενώ η «αμερικανική βοήθεια», που ο Τσίπρας προσπαθεί να την παρουσιάσει ως ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ, (sic!) φέρνει μαζί της συνταγές ΔΝΤ και αιματηρά ανταλλάγματα εκσυγχρονισμού της ιμπεριαλιστικής μηχανής του πολέμου στη χώρα και την περιοχή.

Τρίτο, ο εργοδοτικός-κυβερνητικός συνδικαλισμός των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ είναι πλέον … συγκυβέρνηση και απόλυτος αρωγός στη διατήρηση του αντεργατικού και ταξικού μνημονιακού πλαισίου. Υποτάσσει τα εργατικά συμφέροντα σε «Κοινωνικές Συμμαχίες» με την ΕΕ και τον ΣΕΒ. Όποιος ακόμα ονειρεύεται γενικές απεργίες με αυτούς, τους παρακαλάει ή (θαρρεί πως) τους πιέζει για πραγματικούς αγώνες ζει σε εντελώς άλλη εποχή και συσχετισμό δυνάμεων.

Το θέμα όμως είναι τι κάνουν οι «κάτω». Και κυρίως τι κάνουν οι ταξικές, ριζοσπαστικές και αντικαπιταλιστικές δυνάμεις του κινήματος. Ο κόσμος της δουλειάς παρότι σοβαρά χτυπημένος και πολλαπλά εξαπατημένος δείχνει διαθέσεις μιας νέας ανάτασης. Ειδικά στον ιδιωτικό τομέα, αλλά και σε τμήματα της ελαστικής εργασίας στο δημόσιο, διαμορφώνεται με βασανιστικό τρόπο ένα ρεύμα αγωνιστών που παλεύει σκληρά με την εργοδοσία, προσπαθεί να συνδικαλιστεί και να δράσει ταξικά. Δεν θέλει όμως να βαδίσει με το συνήθη τρόπο που από την πείρα του έχει καταλάβει ότι οδηγεί από ήττα σε ήττα. Αυτό το ρεύμα στον ιδιωτικό τομέα εκφράστηκε στην Cosco και τους ναυτεργάτες, στις μικρές αλλά σημαντικές κόντρες στον επισιτισμό και τους μισθωτούς τεχνικούς, και κυρίως στη συσπείρωση οκτώ σωματείων για διακλαδική απεργία βάσης σε κρίσιμους χώρους της πληροφορικής, του εμπορίου, της ιδιωτικής εκπαίδευσης και υγείας.

Αυτό το ρεύμα μπορεί να διευρυνθεί μέσα από την αναγκαία ώσμωση των ταξικών συγκρούσεων και να αποκτήσει βαθύτερα χαρακτηριστικά:

Προβάλλοντας την ανάγκη το σύγχρονο εργατικό κίνημα να διαρρήξει τη σχέση του με τους δύο πόλους της αστικής νεοφιλελεύθερης πολιτικής. Να σπάσει το ψευτοδίλημμα «ασφαλιστικό Πινοσέτ ή ψίχουλα από το ματωμένο πλεόνασμα» και να βροντοφωνάξει «τα θέλουμε όλα πίσω και τα θέλουμε τώρα».
Βάζοντας αιτήματα που θα καλύπτουν τις συλλογικές ανάγκες της τάξης σε κόντρα με τις προτεραιότητες των μνημονίων και τα κέρδη του κεφαλαίου, όπως π.χ. να επιστραφούν όλοι οι κλεμμένοι μισθοί, υπογραφή αξιοπρεπών συλλογικών συμβάσεων εργασίας με καθολική ισχύ, κατάργηση του υποκατώτατου μισθού, 35ωρο, 7ωρο 5ημερο παντού, μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους, κατάργηση των ελαστικών μορφών εργασίας.
Με πολιτικό αγώνα για τα οικονομικά δικαιώματα που θα ανατρέπει-καταργεί τους εφαρμοστικούς νόμους των μνημονίων πχ νόμος Κατρούγκαλου, πλειστηριασμοί, κυριακάτικη αργία, περικοπές συντάξεων και αφορολόγητου, κρατική παρέμβαση για τον κατώτατο μισθό. Σε ρήξη και «έξω» από τα ασφυκτικά όρια της ΕΕ και τα αβάσταχτα βάρη του χρέους.
Υλοποιώντας το δικό του αγωνιστικό σχέδιο, δημοκρατικά συζητημένο στα σωματεία και τις συνελεύσεις, ανεξάρτητα από τον αστικοποιημένο συνδικαλισμό. Είναι πραγματικά άτολμη και σε αρκετές περιπτώσεις απολογητική η στάση των ΠΑΜΕ και ΜΕΤΑ που μπαίνουν στο παζάρι ημερομηνιών με τις υποταγμένες ηγεσίες ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ. Έχουν τεράστια ευθύνη που ακόμα και τώρα δεν συντονίζονται και δεν παίρνουν σαφή θέση για τη διακλαδική απεργία της 1ης Νοέμβρη. Αλλά ούτε και για οποιαδήποτε ημερομηνία! Ο τρόπος που διαχειρίζεται το ΠΑΜΕ, ακόμα και την δική του πρόταση για πανεργατική απεργία στις 8 Νοέμβρη είναι αποκαλυπτικός. Την απευθύνει (και την εξαρτά) κυρίως στους «πάνω» και όχι κάτω, στα πρωτοβάθμια σωματεία, με λογική κοινής δράσης και ταξικού κέντρου αγώνα. Όπως έδειξε και η πρόσφατη συνεδρίαση της ΕΕ της ΑΔΕΔΥ το ΠΑΜΕ είναι διατεθειμένο να την αλλάξει στο βαθμό που ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ υιοθετήσουν πρόταση γενικής απεργίας «κάπου εκεί κοντά». Δηλαδή πότε;
Και το πλαίσιο; Τα αιτήματα; Η οργάνωση και «διεύθυνσή» της; Το σχέδιο κλιμάκωσης; Θα γίνει πάλι όπως στις 30 Μάη όπου ΠΑΜΕ και ΜΕΤΑ καλούσαν στην ψευτοαπεργία με το «δικό» τους πλαίσιο; Είναι αηδιαστικό πλέον το παιχνίδι με τις δήθεν προτάσεις για απεργιακές ημερομηνίες που οδηγεί στον απόλυτο εκφυλισμό και τραγελαφικές καταλήξεις τύπου ασφαλιστικού, όπου ο νόμος – σφαγείο του Κατρούγκαλου (που τώρα όλοι τον καταγγέλλουν) πέρασε αμαχητί.

Το κίνημα μπορεί να πάει αλλιώς. Έστω και με μια πρώτη μικρή αρχή, που όμως είναι το ήμισυ του παντός. Με τη στήριξη της απεργίας πρωτοβάθμιων σωματείων την 1η Νοέμβρη και με αγωνιστικές, απεργιακές αποφάσεις διευρυμένης συμμετοχής σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Με κάλεσμα σε όλα τα αγωνιστικά, ταξικά σωματεία, ομοσπονδίες και εργατικά κέντρα για γενική απεργιακή κλιμάκωση. Με κοινή αγωνιστική δράση στη βάση της ισοτιμίας, του αλληλοσεβασμού και της ταξικής αλληλεγγύης.

Ένα ανασυγκροτημένο εργατικό κίνημα μπορεί να κάνει τη διαφορά.