Το 2019 ξεκινάει με έναν ορίζοντα φορτωμένο μαύρα σύννεφα για τους από πάνω και ελπίδες για αντεπίθεση των από κάτω, σε διεθνή κλίμακα. Σύμβολο αυτής της εικόνας στην αυγή του νέου έτους είναι σίγουρα η Γαλλία με τα Κίτρινα Γιλέκα στους δρόμους ακόμη και το Σάββατο 29 Δεκέμβρη και τον Μακρόν ανήμπορο να τα σταματήσει είτε με την καταστολή, είτε με παραχωρήσεις. Αλλά δεν είναι η μόνη.

Οι οικονομικές ανησυχίες για όλες σχεδόν τις άρχουσες τάξεις καταγράφηκαν παραστατικά από την πτώση των χρηματιστήριων. Η μητέρα της κερδοσκοπίας, η Γουόλ Στριτ της Νέας Υόρκης είχε το χειρότερο Δεκέμβρη από τη δεκαετία του 1930, ενώ ακόμη και τα χρηματιστήρια της ανερχόμενης Κίνας έκλεισαν τη χρονιά με απώλειες 25% - που σημαίνουν ότι 2,3 τρισεκατομμύρια δολάρια έγιναν καπνός!

Και δεν πρόκειται μόνο για ζημιές στον αφρό του τζόγου. Ο πανικός των κερδοσκόπων έχει σαν υπόβαθρο τις ανησυχίες για μια νέα βουτιά στην παγκόσμια οικονομία. Ήδη μέσα στο τρίτο τρίμηνο του 2018 μεγάλες οικονομίες που αντιπροσωπεύουν το 15% του παγκόσμιου ΑΕΠ (Ιαπωνία, Γερμανία, Ιταλία, Σουηδία, Ελβετία) βρέθηκαν σε κάμψη της οικονομίας τους. Ένα θηριώδες 82% των οικονομικών διευθυντών στις επιχειρήσεις των ΗΠΑ υπολογίζει ότι έρχεται ύφεση το αργότερο το 2020.

Μαζί με αυτές τις μαύρες προβλέψεις συμβαδίζουν οι φόβοι για την αδυναμία των κλασικών μηχανισμών του κράτους να διαχειριστούν μια νέα οικονομική κρίση. Στις ΗΠΑ ο Τραμπ συγκρούεται με τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας που ο ίδιος διόρισε: άνοδο των επιτοκίων εφαρμόζει η Fed, αυτό είναι καταστροφή λέει ο Λευκός Οίκος. Στην Ευρώπη οι αδυναμίες είναι ακόμη πιο χτυπητές. Δεν είναι μόνο η Βρετανία και η Ιταλία που δίνουν αβεβαιότητα στις προοπτικές, καθώς η μια έχει το ισχυρότερο χρηματοπιστωτικό κέντρο, το Σίτι του Λονδίνου, αλλά φεύγει από την ΕΕ, ενώ η άλλη έχει τις πιο αδύναμες τράπεζες αλλά μένει. Ο ίδιος ο γαλλογερμανικός άξονας τρίζει με την Μέρκελ υπ’ ατμόν και τον Μακρόν σε απόγνωση.

Οργή

Ο χειρότερος εφιάλτης, όμως, για τους διαχειριστές του συστήματος είναι η συσσωρευμένη οργή της εργατικής τάξης και των φτωχών. Οι δρόμοι στο Παρίσι, στη Μασαλία και τις άλλες γαλλικές πόλεις δείχνουν τι μπορεί να ξεσπάσει μέσα στο επόμενο διάστημα. Οι διαδηλωτές στους δρόμους της Βουδαπέστης δείχνουν ότι ούτε οι πιο ακροδεξιές κυβερνήσεις δεν λύνουν αυτό το πρόβλημα για τις άρχουσες τάξεις. Και η Αμερική του Τραμπ δεν εξαιρείται από αυτή την προοπτική.

Στις ΗΠΑ υπάρχουν 3000 κομητείες- περιφερειακές διοικητικές ενότητες. Από αυτές μόνο οι 75 έχουν ισχυρή οικονομική δραστηριότητα που εξασφαλίζει το 50% των νέων θέσεων εργασίας. Στις άλλες το κυνήγι μιας θέσης εργασίας είναι δύσκολο. Παντού οι ανισότητες ανεβαίνουν και η φτώχεια απειλεί μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Στο Ντάλας του Τέξας ο διοικητής της τοπικής Fed ομολογεί ότι το ένα τρίτο σχεδόν των μαθητών μεγαλώνει σε συνθήκες φτώχειας. Ο ομόλογός του στη Βοστόνη ψάχνει προγράμματα που να αποτρέπουν νεολαίους από την εμπλοκή σε εγκληματικές δραστηριότητες. Οργισμένες εργατογειτονιές σαν τα banlieues στο Παρίσι υπάρχουν παντού.

Μέσα σε αυτό το τοπίο, τα αφηγήματα στην Ελλάδα για έξοδο από τα Μνημόνια μοιάζουν με χλωροφόρμιο που δεν μπορεί να σβήσει την οργή. Η Νέα Δημοκρατία υπόσχεται ότι θα οδηγήσει την οικονομία σε πραγματική ανάκαμψη εφαρμόζοντας τις συνταγές που ήδη οδηγούν διεθνώς σε ύφεση. Από τη μια μεριά κατηγορεί τον ΣΥΡΙΖΑ ότι «έκοψε δέκα και τώρα δίνει πίσω μόνο ένα» και από την άλλη προωθεί ένα πρόγραμμα που κόβει άλλα δέκα και καταγγέλλει την «παροχολογία». Όλη η σχιζοφρένεια των οικονομικών επιτελείων μαζεμένη και πασπαλισμένη με βρυκολακιασμένες φαντασιώσεις για τον Μεγαλέξανδρο που θα μας σώσει με το όνομα της Μακεδονίας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ που κάποτε υποσχόταν ότι θα αξιοποιήσει κάθε ρωγμή της ΕΕ για να βελτιώσει τη θέση των αδικημένων, τώρα κοιτάζει με δέος τα ρήγματα που συγκλονίζουν τους ευρωπαίους φίλους του. Ο Αλέξης Τσίπρας υποδέχεται σε λίγες μέρες την Μέρκελ στην Αθήνα όπως αγκάλιαζε τον Μακρόν στην Πνύκα πριν από λίγους μήνες. Συμβουλεύει τον Κόρμπιν να βοηθήσει να μείνει η Βρετανία στην ΕΕ και έχει μόνο ανησυχίες μπροστά στα Κίτρινα Γιλέκα. Το «κόμμα των κινημάτων» τώρα δεν θέλει να τα βλέπει ούτε από μακριά. Το μόνο που θέλει είναι να αναθερμάνει τις αναμνήσεις από τις παλιές περγαμηνές του τόσο ώστε να σταθεί όρθιος εκλογικά και να συνεχίσει τη δεξιά διαχείριση που φτάνει ως τις συμμαχίες με τον Τραμπ, από τα Βαλκάνια μέχρι το Ισραήλ.

Ξεκινάει μια χρονιά με μεγάλες δυνατότητες να ξεδιπλωθούν κινηματικά οι ελπίδες της εργατικής τάξης για έξοδο από την κρίση. Και με μεγάλες προκλήσεις για μια Αριστερά ικανή να στηρίξει τα εργατικά ξεσπάσματα και να τα οδηγήσει σε αντικαπιταλιστική προοπτική. Πρέπει να ετοιμαζόμαστε για μια εκρηκτική χρονιά. Οργανώνοντας τα άμεσα βήματα των εργατικών αντιστάσεων σε όλα τα μέτωπα- απεργιακά, αντιρατσιστικά, αντιφασιστικά, αντιεθνικιστικά, αντισεξιστικά. Και επιμένοντας ότι η ενίσχυση και η σύνθεση όλων αυτών των βημάτων χρειάζεται δυνατή επαναστατική αριστερά.

Εκατό χρόνια μετά τη δολοφονία της Ρόζας τον Γενάρη του 1919, το δίλημμα «Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα» ξεπροβάλλει ξανά μπροστά μας. Και δεν αρκεί να τιμήσουμε την επέτειο από την ίδρυση της Τρίτης Διεθνούς που ερχεται τον Μάρτη. Χρειάζεται να χτίσουμε την επαναστατική παράδοσή της ξανά οργανώνοντας βήμα-βήμα τις μάχες του 2019.

Εργατική Αλληλεγγύη 03/01/2019, No 1355