Δημήτρης Γρηγορόπουλος

Δειλή και αντιφατική μετατόπιση της θέσης του ΚΚΕ για την έξοδο από την ΕΕ και την λαϊκή εξουσία

Σύμφωνα με τη Διακήρυξη του ΚΚΕ για τις ευρωεκλογές του Μάη του 2014 η αποδέσμευση από ευρώ και ΕΕ, που προωθούν «δήθεν» αριστερά και επαναστατικά κόμματα «οδηγεί σε νέα αδιέξοδα το κίνημα, το λαό»…αφού «θα ζητηθούν νέες θυσίες, για να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα των μονοπωλίων, για να επιτευχθεί η καπιταλιστική ανάκαμψη»… «Είναι αυταπάτη….η έξοδος απ’ το ευρώ», η «σκέτη αποδέσμευση», χωρίς «την πάλη για να περάσουν τα εργαλεία της ανάπτυξης, της οικονομίας, στα χέρια της εργατικής τάξης, του λαού, στη δική του εξουσία». Η πρόταση του ΚΚΕ συνοψίζεται στο σύνθημα: «Αποδέσμευση από ευρώ-ΕΕ, με λαϊκή εξουσία». Πρώτα «κατάκτηση της εργατικής-λαϊκής εξουσίας» και μετά αποδέσμευση από ευρώ-ΕΕ. Το ΚΚΕ και στη Διακήρυξη του 2014 και στο Κάλεσμα του 2019 (Ριζοσπάστης 30/3), κατηγορεί τις αριστερές επαναστατικές δυνάμεις, γιατί προτείνουν «σκέτη αποδέσμευση από ευρώ-ΕΕ», χωρίς «ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα και στρατηγική σύγκρουσης», χωρίς εργατική-λαϊκή εξουσία. Αυτή η κριτική αποτελεί χονδροειδή διαστρέβλωση. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και το ΝΑΡ, απεναντίας έχουν επαναστατική τακτική με αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα στόχων ρήξης (ρήξη και αποδέσμευση από ΕΕ-ευρώ, ΝΑΤΟ, διαγραφή του χρέους, εθνικοποιήσεις νευραλγικών τομέων της οικονομίας με εργατικό έλεγχο κά), που οδηγεί στη συγκέντρωση των αναγκαίων δυνάμεων και στην επαναστατική ανατροπή. Απεναντίας, το ΚΚΕ υιοθετεί μια ρεφορμιστική τακτική, στις Διακηρύξεις του 2014 και 2019, επιμέρους στόχων θετικών, που δεν συγκροτούν όμως ένα πρόγραμμα ρήξης με το σύστημα, όπως το αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα. Αυτό, έμμεσα, παραδέχεται και το ΚΚΕ, αφού θεωρεί ότι η επανάσταση και η εργατική εξουσία δεν συνδέονται διαλεκτικά με την τακτική του, αλλά προκύπτουν τυχαία από επαναστατική κατάσταση που προκύπτει κατά κανόνα σε συνθήκες πολέμου…

Ωστόσο, το ΚΚΕ στο φετινό του κάλεσμα για τις ευρωεκλογές του 2019 επιχειρεί μια διόρθωση, σε θετική κατεύθυνση, της θέσης του για ευρώ-ΕΕ, ασαφή όμως, ημιτελή και αντιφατική. Όντως, στο Κάλεσμα του ΚΚΕ υπάρχουν διατυπώσεις για την αποδέσμευση απ’ την ΕΕ, που μπορούν να διαβαστούν και με τη μια (ρεφορμιστική) και με την άλλη (ριζοσπαστική) έννοια. «Μπορούμε να οργανώσουμε την αντεπίθεσή μας για αποδέσμευση απ’ την ΕΕ και για να πάρει επιτέλους ο λαός στα χέρια του τα κλειδιά της οικονομίας και το τιμόνι της εξουσίας». «Οι λαοί των κρατών-μελών της ΕΕ μπορούν και πρέπει να βαδίσουν το δρόμο της ανατροπής σε κάθε χώρα, για να ανοίξει ο δρόμος για την Ευρώπη του σοσιαλισμού». Απ’ τις φράσεις αυτές μπορεί να εξαχθεί το εξής νόημα: Eίναι αναγκαίο να υπάρξει «αντεπίθεση» του λαού, για να επιτευχθούν στόχοι «πραγματικής ανατροπής», ανάμεσα σ’ αυτούς και η αποδέσμευση από Ευρώ-ΕΕ, (και όχι απλώς μικροβελτιώσεις, όπως πάγια προτείνει το ΚΚΕ), «για να ανοίξει ο δρόμος για την Ευρώπη του σοσιαλισμού».

Τι επιδιώκει η ηγεσία του ΚΚΕ μ’ αυτές τις αμφίσημες διατυπώσεις; Τεστάρει τις αντιδράσεις του ακροατηρίου του σε ενδεχόμενη αλλαγή της θέσης του για ευρώ-ΕΕ; Στις θέσεις του ΚΚΕ αντανακλάται η αδήριτη πραγματικότητα. Φαίνεται ότι η ηγεσία του ΚΚΕ διαπιστώνει, αργά πάντως, ότι ούτε ο αριστερός ρεφορμισμός των μικροκατακτήσεων ούτε ο κυβερνητικός επιδοματικός ρεφορμισμός βελτιώνουν την κατάσταση του λαού,ότι «η ΕΕ και η πολιτική της … μόνο χειρότερη μπορεί να γίνει» και γι’ αυτό προτείνει ριζοσπαστικά συνθήματα όπως «αντεπίθεση», «πραγματική ανατροπή», «αποδέσμευση», με μιαν αντιφατικότητα όμως, που τα θέτει, αλλά και ταυτόχρονα τα αναιρεί.

Βεβαίως, ακόμα και στο φετινό κάλεσμα του ΚΚΕ το ζήτημα της αποδέσμευσης από την ΕΕ τίθεται δειλά και «καπελώνεται» από το κεντρικό σύνθημα «Ναι στο ΚΚΕ, το πιο δυνατό Όχι στην ΕΕ». Το «Όχι» έπρεπε υψωθεί από την ηγεσία του ΚΚΕ στο δημοψήφισμα του 2015, όταν το κόμμα θα μπορούσε με τις δυνάμεις του να συμβάλει στη ριζοσπαστικοποίηση και οργάνωση του κινήματος, όταν έβραζε η αντιΕΕ διάθεση, και όχι να αυτοαποκλείεται στο σεχταρισμό του «άκυρου».

Απ’ την αντιφατική διαφοροποίηση του ΚΚΕ μπορεί να διαπιστωθεί ότι, αν οι αντικαπιταλιστικές δυνάμεις της Αριστεράς βελτιώνουν και εμμένουν στην πολιτική τους πρόταση, και άλλες αριστερές δυνάμεις, ακόμη και το μονολιθικό ΚΚΕ, δεν θα μένουν ανεπηρέαστες.

Εφημερίδα ΠΡΙΝ, 7.4.2019