Γεράσιμος Λιβιτσάνος

Τουρκικές παραβιάσεις, υδρογονάνθρακες, αμερικανική παρουσία και στο βάθος … αγορά των F-35 από την Ελλάδα. Το γνωστό σκηνικό έχει στηθεί με τους «μονομάχους» ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ να μην το συμπεριλαμβάνουν στη προεκλογική τους αντιπαράθεση. Ακριβώς γιατί θα αποτελέσουν αμφότεροι μέρος του. Είτε ώς κυβέρνηση, είτε ώς αντιπολίτευση. Όπως έκαναν έως τώρα.

Επίκεντρο τα κυπριακά κοιτάσματα, με τους ανταγωνισμούς των αστικών τάξεων Ελλάδας και Τουρκίας να μετατρέπουν τους λαούς των δύο χωρών σε θύματα των πολυεθνικών της ενέργειας. Αυτούς δηλαδή που έχουν αναλάβει τις έρευνες και θα κερδοσκοπήσουν σε κάθε εκδοχή.

Το τουρκικό γεωτρύπανο Πορθητής δηλώνει ότι θα πραγματοποιήσει έρευνες στην τουρκική υφαλοκρηπίδα. Η Λευκωσία ανταπαντά επικαλούμενη τη κυπριακή ΑΟΖ και με ένταλμα σύλληψης του πληρώματος. Η τουρκική κυβέρνηση απειλεί και οξύνει την ένταση. Μαζί με τις απειλές  έρχεται ο καταιγισμός παραβάσεων και παραβιάσεων με υπερπτήσεις πάνω από το Φαρμακονήσι και τους Αρκιούς.

Το ελληνικό ΥΠΕΞ δεν αποκλείει το ενδεχόμενο θερμού επεισοδίου, υποστηρίζοντας όμως ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα οφείλεται όχι σε πρόθεση αλλά σε ατύχημα. Κατονομάζοντας ώς υπεύθυνη την τουρκική πλευρά που υιοθετεί την τακτική της όξυνσης.

Κάπου εδώ έρχονται στο προσκήνιο οι Ηνωμένες Πολιτείες. Ο βοηθός υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάθιου Πάλμερ θυμίζει πως «στην περιοχή βρίσκονται 10 αμερικανικά πολεμικά πλοία, 130 αεροσκάφη του Ναυτικού και της Αεροπορίας και περίπου 9.000 Αμερικανοί Πεζοναύτες». Αναφέρεται παράλληλα χωρίς να κρύβεται στο τι ζητούν οι ΗΠΑ: «Εμείς βλέπουμε την περιοχή ως μια περιοχή με αυξανόμενη σημασία για τα ενεργειακά. Θεωρούμε ότι οι ενεργειακοί πόροι της περιοχής μπορούν να προσφέρουν ποικιλία στην εισαγωγή ενέργειας, στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης. Επιπλέον ως ΗΠΑ μας ενδιαφέρουν και άλλα ζητήματα στην περιοχή, όπως ο αγώνας ενάντια στην τρομοκρατία».

Στην Ελλάδα ο αμερικανός πρέσβης Τζέφρυ Πάιατ,αφού συναντά τον Κυριάκο Μητσοτάκη δηλώνει πως υφίσταται «δέσμευση» της Ουάσιγκτον για στήριξη της συμμαχικής σχέσης με την Ελλάδα αλλά και για την «δέσμευσή μας στην Ανατολική Μεσόγειο». Αυτά φυσικά ξεκαθαρίζει ο πρέσβης στο πλαίσιο της στρατηγικής σχέσης των δύο χωρών. Του σχετικού διαλόγου δηλαδή που ξεκίνησε ο ΣΥΡΙΖΑ και θα ολοκληρώσει στην ίδια κατεύθυνση η επόμενη κυβέρνηση.

Επ’ αυτού δεν υφίσταται καμία αμφιβολία. Εγγυητής είναι η στάση τόσο του ΣΥΡΙΖΑ όσο και της Νέας Δημοκρατίας στο συγκεκριμένο θέμα. Μαζί ψήφισαν στην Βουλή το εξοπλιστικό πρόγραμμα που έφερε στις αποσκευές του ο Αλέξης Τσίπρας μετά την συνάντησή του με τον Τράμπ το φθινοπωρο του 2017 για τον εκσυγχρονισμό των ελληνικών F-16 που αφορά 85 αεροσκάφη και θα κοστίσει 1.2 δισεκατομμύρια ευρώ. Κάνουν ταυτόχρονα πανομοιότυπες δηλώσεις για την εμφάθυνση των σχέσεων Ελλάδας – Ηνωμένων Πολιτειών.

Μετά από αυτά μόνο ώς παράξενη δεν μπορεί θα θεωρηθεί η αναζωπύρωση της συζήτησης για την αγορά των μαχητικών τελευταίας γενιάς F-35 από την Ελλάδα. Στο πλαίσιο της αναβάθμισης των F-16 σύμφωνα με το Πεντάγωνο η Ελλάδα έχει στείλει επιστολή που ζητά τεχνική μελέτη για την αγορά των F-35 ενώ ο Ματάιας Γουίντερ, επικεφαλής του Γραφείου του Πενταγώνου για αεροσκάφη αυτά λέει ότι «Ελλάδα, Σιγκαπούρη, Ρουμανία, Ισπανία και Πολωνία, περιλαμβάνονται στους μελλοντικούς πιθανούς αγοραστές». Για το κόστος της αγοράς αυτής δεν υπάρχουν συγκεκριμένες εκτιμήσεις δημοσιοποιημένες. Πάντως οι περισσότερες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 3 έως 3.5 δις για την αγορά 20 αεροσκαφών και την υποστήριξή τους.