Το σύνθημα στο 3ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ήταν: "Νέα Αρχή, Πολιτική Αλλαγή, Προοδευτική Κυβέρνηση". Ο Αλέξης Τσίπρας, από την εναρκτήρια ομιλία του στο Συνέδριο, φρόντισε να ξεκαθαρίσει τι σημαίνουν και οι τρεις στόχοι: μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, εκλογική νίκη και σχηματισμό "προοδευτικής κυβέρνησης".

Θεωρητικά, το Συνέδριο αποτέλεσε μία θριαμβευτική κυριαρχία του Τσίπρα και της γραμμής του. Δεν υπήρχε από καμία οργανωμένη τάση ούτε αμφισβήτηση του ίδιου αλλά, κυρίως, ούτε της πολιτικής κατεύθυνσης. 

Τα στελέχη της αριστερής αντιπολίτευσης ("Ομπρέλα"), αφού φρόντιζαν να ξεκινάνε τις τοποθετήσεις τους με το "ένας είναι ο Πρόεδρος" και να θυμίζουν τις "ομόφωνα προτεινόμενες πολιτικές θέσεις του Συνεδρίου", έδωσαν μάχη μόνο ενάντια στις προτεινόμενες οργανωτικές αλλαγές. Ο τρόπος και τα επιχειρήματα με τα οποία δώσανε αυτή τη μάχη ήταν εύκολη λεία για τους Προεδρικούς που τους κατηγορούσαν, άλλοτε κομψά άλλοτε όχι και τόσο, για «μάχη καρεκλών που δεν ενδιαφέρει την κοινωνία».

Το ερώτημα αυτών των στελεχών προς τον Τσίπρα και τους Προεδρικούς ήταν ότι αφού δεν υπάρχει ούτε ηγετική αμφισβήτηση του Τσίπρα ούτε πολιτική διαφωνία για τα πεπραγμένα και το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ, γιατί να υπάρχει «διχασμός στο οργανωτικό»; Γιατί να μην εκλέξει το Συνέδριο τον (μοναδικό υποψήφιο) Πρόεδρο και την ΚΕ, όπως έγινε και στα προηγούμενα Συνέδρια, αντί να γίνει η εκλογή απ' ευθείας από τα μέλη τον Μάιο; Το ερώτημα μπορεί και να αντιστραφεί. Γιατί ο Τσίπρας, από τη στιγμή που είναι παντοδύναμος στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, διαλέγει μία ευθεία σύγκρουση με την αντιπολίτευση, διακινδυνεύοντας να τσαλακώσει την εικόνα "ενότητας και νίκης" του Συνεδρίου, παραμονή των εκλογών; 

Η απάντηση είναι ότι το οργανωτικό είναι άρρηκτα δεμένο με τον πολιτικό και στρατηγικό χαρακτήρα ενός κόμματος. Η δεξιά στροφή που είχε ξεκινήσει ο ΣΥΡΙΖΑ απαιτεί και την ανάλογη οργανωτική στροφή. 

Η "σύγχρονη ευρωπαϊκή" σοσιαλδημοκρατία έχει ξεμπλέξει, από καιρό, με τα οργανωμένα μέλη, τις οργανώσεις βάσης και όργανα που εκλέγονται από και λογοδοτούν στα οργανωμένα μέλη. Για την “σύγχρονη” σοσιαλδημοκρατία, το κόμμα είναι "κλειστοί μηχανισμοί αποκομμένοι από την κοινωνία" και αυτό που χρειάζεται είναι μία "χαρισματική ηγεσία" που θα έχει το ελεύθερο να παίρνει αποφάσεις και ο κόσμος θα "κρίνει" αυτές τις αποφάσεις με την ψήφο του στις εκλογές.

Αυτή τη διαδικασία θέλει να ολοκληρώσει ο ΣΥΡΙΖΑ με την νέα οργανωτική δομή που ψήφισε, με πλειοψηφία 75%, στο Συνέδριο του. 

Αντίφαση

Ο ΣΥΡΙΖΑ δημιουργήθηκε, με κορμό την πάλαι πότε ευρωκομουνιστική αριστερά, σαν ένα αριστερό ρεφορμιστικό κόμμα. Και, σαν τέτοιο, κουβαλούσε πάντα την αντίφαση της αστικής πολιτικής και της οργανωμένης αριστερής βάσης. Αυτή η αντίφαση υπήρχε και όταν ήταν στο 3% και όταν ήταν στο 32% στις κάλπες. Όλες οι «κωλοτούμπες» της ηγεσίας, και στη περίοδο της διακυβέρνησης και στη περίοδο της αντιπολίτευσης, έπρεπε να «λογοδοτήσουν» σ' αυτή την οργανωμένη βάση. Ακόμα και όταν τα οργανωμένα μέλη ήταν δυσανάλογα λίγα, σε σχέση με την εκλογική επιρροή του ΣΥΡΙΖΑ, ακόμα και αν οι τοπικές οργανώσεις φυτοζωούσαν, ακόμα και όταν δημιουργήθηκαν, διορισμένα από την ηγεσία, ενδιάμεσα καθοδηγητικά όργανα, το κόμμα ΣΥΡΙΖΑ ήταν πάντα ένα βαρίδι για τους ελιγμούς του «χαρισματικού ηγέτη» Τσίπρα και της ηγεσίας του. 

Ο Τσίπρας και η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ θέλει, και πέτυχε στο Συνέδριο, να έχει τα «χέρια ελεύθερα» και για το είδος της αντιπολίτευσης απέναντι στη κυβέρνηση Μητσοτάκη και για τα σενάρια συνεργασίας της μελλοντικής "προοδευτικής κυβέρνησης" και για την πολιτική που αυτή θα ακολουθήσει. 

Το ερώτημα είναι αν αυτή η νίκη του Τσίπρα θα δουλέψει. Η απάντηση είναι ένα ξεκάθαρο όχι. Το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένα «φιλί ζωής» στη κυβέρνηση της ΝΔ που βρίσκεται με την «πλάτη στο τοίχο» εξαιτίας της οργής και των αγώνων που δίνει ο κόσμος από τη πρώτη στιγμή. 

Η εργατική τάξη παλεύει για να πέσει η κυβέρνηση του θανάτου, της φτώχειας, του πολέμου, του ρατσισμού, του σεξισμού, της περιβαλλοντικής καταστροφής, αλλά ο Τσίπρας κάνει πως δεν βλέπει αυτούς τους αγώνες και τα αιτήματα που έχουν διαμορφώσει. Λίγες μέρες πριν το Συνέδριο υπήρχε η εμβληματική πανεργατική απεργία της 6ης Απρίλη αλλά ο Τσίπρας δεν βρήκε να πει μία λέξη γι’ αυτή την απεργία και στις δύο ομιλίες του.

Για τον ΣΥΡΙΖΑ, η «πολιτική αλλαγή» δεν θα έρθει από τους αγώνες του κόσμου στους χώρους δουλειάς, στις σχολές, στις γειτονιές, στο δρόμο, αλλά με τη ψήφο στο ΣΥΡΙΖΑ αυτού του κόσμου «στην κάλπη της απλής αναλογικής, όποτε και αν ο Μητσοτάκης αποφασίσει να τη στήσει», υλοποιώντας ένα «ρεαλιστικό» πρόγραμμα με «5+1 σημεία για να ανασάνει η κοινωνία και ο λαός». 

Εγκαταλείπει και αυτό το αίτημα για άμεσες εκλογές, συναινώντας στη γραμμή των εγχώριων και ευρωπαϊκών επιτελείων ότι τώρα δεν είναι ώρα για πρόωρες εκλογές, δίνει χρήσιμο πολιτικό χρόνο στον Μητσοτάκη για να προσπαθήσει να ανασυγκροτηθεί και να πάρει πρωτοβουλίες και, κυρίως, απομακρύνεται από το πιο δυναμικό κομμάτι της κοινωνίας, την εργατική τάξη. 

Αυταπάτη

Η αντίληψη ότι ο κόσμος της δουλειάς, όταν με το καλό έρθει η ώρα των εκλογών, θα χρησιμοποιήσει το ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ, έστω και με μισή καρδιά έστω και με χαμηλές προσδοκίες, ως το μόνο «ρεαλιστικό» τρόπο για να ξεφορτωθεί τη ΝΔ είναι εκτός από κοινοβουλευτικό κρετινισμό και μεγάλη αυταπάτη.  Μπορούν να ρωτήσουν τον Γιωργάκη Παπανδρέου πως έχασε τις εκλογές το 2007.

Τα περίφημα «5+1 σημεία», ακόμα και αν υλοποιηθούν και δεν θα έχουν την τύχη του «Προγράμματος της Θεσσαλονίκης», είναι και «ψίχουλα» και δεν αγγίζουν τη ρίζα του προβλήματος που είναι τα «όρια της οικονομίας», η κερδοφορία του κεφαλαίου. 

Σε μία περίοδο στασιμοπληθωρισμού, σαν τη σημερινή, αυτά τα όρια είναι και πολύ στενά. Γι' αυτό, π.χ., κουβέντα για πραγματικές αυξήσεις στους μισθούς παρά μόνο δέσμευση για τον κατώτατο μισθό στα 800 ευρώ, που δεν αρκεί ούτε για το νοίκι και το ρεύμα. Κουβέντα για κρατικοποίηση των εταιριών ενέργειας και έξοδο από το χρηματιστήριο ενέργειας παρά μόνο μία αόριστη και ασαφή δέσμευση για "αποκατάσταση του Δ στη ΔΕΗ". 

Δεν είναι μόνο τα διαπιστευτήρια στην οικονομική πολιτική. Είναι και τα διαπιστευτήρια σε ΝΑΤΟ και ΕΕ. 

Η στήριξη στη γραμμή της Δύσης για τον πόλεμο στην Ουκρανία δεν ήταν μόνο λόγια. Η ίδια η παρουσία και η ομιλία του Ζάεφ στο Συνέδριο είναι η υπενθύμιση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν αυτός που "τακτοποίησε" τις "εκκρεμότητες" στα Δυτικά Βαλκάνια για να μπορεί η ΕΕ και το ΝΑΤΟ να βάλουν πόδι στη περιοχή. Τέτοιες "τακτοποιήσεις", που αποκτούν τεράστια σημασία για το στρατόπεδο της Δύσης στη περίοδο του πολέμου στην Ουκρανία, είναι απαραίτητες στις "εκκρεμότητες" του ελληνοτουρκικού ανταγωνισμού που υπάρχουν στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι πολιτικές συνεργασίες απαιτούν και «θυσίες». Οι σχέσεις με το ΚΙΝΑΛ είναι πολύ σημαντικές για να «χαλάσουν» από την τοποθέτηση της Άννας Πήλιου για τις σχέσεις του ΚΙΝΑΛ με την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα.  

Η «νέα αρχή» του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει ανάγκη τα «δικά του» ΜΜΕ. Αμέσως μετά το Συνέδριο, ο Νίκος Ξυδάκης καρατομήθηκε από διευθυντής στο ρ/σ «στο Κόκκινο» επειδή διαφώνησε με τις αναδιαρθρώσεις και το νέο σχέδιο για τα κομματικά ΜΜΕ που προβλέπει μείωση του προϋπολογισμού και απολύσεις εργαζομένων. 

Υπήρχαν και «παραφωνίες» στο Συνέδριο. Αρκετοί σύνεδροι που μίλησαν κάνανε σωστή κριτική και στη πολιτική και στο νέο οργανωτικό του ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχουν χιλιάδες τέτοια μέλη. Μέλη που, σε κόντρα με τη γραμμή και την ηγεσία τους, παλεύουμε μαζί σε πολλά μέτωπα. Ήρθε η ώρα, όμως, να κάνουν και αυτοί τη δικιά τους στροφή αλλά στην αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ. Από την ηττημένη γραμμή της διαχείρισης αυτού του βάρβαρου συστήματος, στη νικηφόρα γραμμή της εργατικής επανάστασης και του σοσιαλισμού. Γιατί το δίλημμα "σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα" δεν είναι σύνθημα, είναι επιλογή πολιτικής στρατηγικής και αντίστοιχης στράτευσης. Και είναι μια επιλογή που δίνει προοπτική στην οργισμένη εργατική τάξη, αυτήν που ο Τσίπρας υποτιμάει. 

Εργατική Αλληλεγγύη, 27/04/2022, No 1519