Σκέψεις για τη 2^η συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ

 

Ιστορικές στιγμές και τι στιγμές βιώνει η ανθρωπότητα εδώ και μια πενταετία.

Στιγμές που κάνουν τον ιστορικό τους κύκλο και ας ανυπομονεί το ανθρώπινο υποκείμενο οι κοινωνικές αλλαγές, που δεν θα έρθουν από μόνες τους, να συμβαδίσουν με το παρόν των οικονομικών αλλαγών.

Η εργατική τάξη μέχρι στιγμής χάνει παντού στον καπιταλιστικό κόσμο, γιατί αυτός είναι οργανωμένος, έχει την πείρα και τα σχέδια των think tanks τους. Όμως ο τελευταίος δεν κερδίζει μέχρι τώρα την σταθερότητα που αναζητά στο σύστημά του. Βλέπει και αυτός όπως και όλοι οι υπόλοιποι ότι δεν του βγαίνουν τα σχέδια ανασυγκρότησής του. Βαδίζει στα τυφλά φοβούμενος την ανασυγκρότηση και επίθεση της εργατικής τάξης που μπορεί να τον στείλει πραγματικά στο χρονοντούλαπο της ιστορίας.

Και επειδή όσο και να σαπίζει δεν πρόκειται να εγκαταλείψει τα εγκόσμια από μόνος του θα σαπίζει και θα σαπίζει. Θα βρωμάει και θα βρωμάει, όλο και περισσότερο παίρνοντας μαζί του ό,τι μπορεί. Άλλωστε γιατί να φύγει αφού δεν υπάρχει κάτι οργανωμένο για να τον αντικαταστήσει; Αυτό το κάτι αν και υπάρχει, πρέπει να συγκροτηθεί και να διεκδικεί την πολιτική του παρουσία.

Η συγκρότηση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ ήταν μια πολύ καλή αρχή. Η στασιμότητα στη συγκρότηση όμως είναι αναγγελία πρόωρου θανάτου. Ποιο παιδί γεννιέται μόνο και μόνο για να βγει απλώς έξω από τη μήτρα της μάνας του;

Η πολιτική προβολή των πέντε σημείων εκτίναξε την τότε ανύπαρκτη πολιτικά ΑΝΤΑΡΣΥΑ σε ύψη δυσθεώρητα για το μπόι της. Έγινε σεβαστή από τους φίλους της και αδιόρατος, υπολογίσιμος φόβος για τους εχθρούς της. Άλλωστε και οι εχθροί δείχνουν ένα είδος σεβασμού σ’ αυτούς που τους απειλούν πραγματικά, αλλιώς η άγνοια και ο περίγελος είναι τα πιάτα που τους προσφέρουν.

Δεν θα επιχειρηματολογώ αναλυτικά για τις διαπιστώσεις, γιατί η παρέμβαση θα μετατραπεί σε επιφυλλίδα. Μόνο ενδεικτικά θα αναφέρω παραδείγματα, για του λόγου το αληθές. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ λοιπόν έχει εξαιρετική επιρροή στην κοινή γνώμη και τα κόμματα. Ας κοιτάξουμε την επιρροή της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς γενικά σε πολλούς συλλόγους πρωτοβάθμιων σωματίων που βρίσκεται βέβαια σε αναντιστοιχία με την πολιτική της επιρροή. Δεν είναι αυτό μεγάλο πράγμα για ένα κόμμα του 0,33% των κοινοβουλευτικών εκλογών του 2012;

Αυτό λοιπόν που υπάρχει πρέπει να διευρυνθεί. Στο να παλεύουμε τα πέντε σημεία ξανά και ξανά σε ένα διαφορετικό πολιτικό περιβάλλον που δημιουργήθηκε μετά τον Μάιο του ’12 είναι στασιμότητα. Άλλωστε αυτή η πάλη ό,τι έδωσε, έδωσε και είναι αυτό που ζούμε τώρα και η θεσφατοποίηση των 5 σημείων, δηλαδή η συνεχής ζύμωση του κόσμου με βάση αυτά, θα μας μετατρέψει και λίγο σε … ΚΚΕ.

Επειδή η επαναστατική αριστερά έχει ξεκαθαρίσει ότι η μόνιμη αλλαγή του πολιτικού σκηνικού θα γίνει όχι από μια ελίτ καθοδηγητών αλλά από την αλλαγή του πολιτικού σκεπτικού της πλειοψηφίας των εργαζομένων μέσα από την συλλογική πάλη για την επίλυση των προβλημάτων τους, όλες οι δράσεις της πρέπει να συγκλίνουν σ’ αυτό το σκοπό και η από «τα κάτω» πάλη πρέπει να είναι στην ημερήσια διάταξη.

Κάποιες σκέψεις για να προχωρήσουμε είναι:

 

Μαζικοποίηση συλλογικοτήτων

 

Οι αυτοκτονίες είναι το αδιέξοδο των ατομικών λύσεων. Ένα σύνθημα που μπορεί να ακουστεί είναι αυτό που λέει ότι για να μην αυτοκτονείς πρέπει να οργανωθείς.

Όμως σε τι οργάνωση; Ευχής έργο θα ήταν μια ωραία πρωία χιλιάδες ανθρώπων να οργανώνονταν σε διεκδικητικούς συλλόγους σωματεία κλπ. Όμως αυτό δεν γίνεται. Μια ολόκληρη γενιά απαξίωσης συλλογικών δράσεων δεν αλλάζει από τη μια ώρα στην άλλη. Η αδράνεια δε δημιουργεί μια τεράστια δύναμη στη συνήθεια που μόνο ένα δύσκολο ατομικό πρόβλημα μπορεί να ενεργοποιήσει συλλογικές δράσεις και αυτές μετά το τέλος πολλών ατομικών προσπαθειών.

Στην περίοδο που διανύουμε μετά τις πλατείες, τις ημερήσιες πανεργατικές απεργίες κλπ, αυτό που κινείται πλέον είναι οι επιμέρους κλαδικοί αγώνες. Δεν θα μπορούσε άλλωστε να γίνει και αλλιώς, αφού η φαντασίωση της ανατροπής με τον τρόπο των πλατειών τελείωσε. Τελευταίες μάχες οπισθοφυλακής γίνονται για να διατηρήσουμε τα όποια κεκτημένα που χάνουμε. Όμως γιατί δεν μαζικοποιούνται τα συνδικάτα;

Εδώ υπάρχει ένα πρόβλημα. Ο επίσημος συνδικαλισμός είναι απαξιωμένος στο μυαλό όλων μας. Το πρόσφατο παρελθόν του στα ρουσφέτια και στην προώθηση των κυβερνητικών επιλογών δεν δίνει εγγυήσεις σε κανέναν ότι θα λειτουργήσει διαφορετικά. Και αυτό δεν αλλάζει αμέσως στη συνείδηση κανενός.

Επίσης η ελαστική εργασία για επιβίωση δεν θ’ αφήνει ένα σοβαρό μόνιμο αριθμό συνδικαλισμένων να διεκδικεί δικαιώματα. Όλα φαίνεται να αλλάζουν όχι σε επιμέρους τομείς αλλά συνολικά και εκ βάθρων. Για πόσο καιρό ακόμα οι διάφοροι Παναγοπουλαίοι θα αντιπροσωπεύουν τον συνδικαλισμό που υπάρχει σήμερα ή στη χειρότερη περίπτωση αν θα υπάρχει ακόμη και αυτός ο συνδικαλισμός γενικά.

Τα μαγαζιά θα συνεχίσουν βέβαια να υπάρχουν όπως και οι εταιρείες. Ίσως πιο μόνιμα από τους εργαζόμενους που θα αλλάζουν περισσότερο συχνά. Όλοι θα αισθάνονται περαστικοί και οι περαστικοί δεν διεκδικούν κάτι το οποίο θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν αργότερα.

Όμως το γενικό δικαίωμα του εργαζόμενου πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει. Και θα υπάρχει σε κάτι που είναι μεγαλύτερο από τη συνδικαλιστική έκφραση που και η ίδια μπορεί να μην υπάρξει μακροπρόθεσμα. Αυτό είναι το πολιτικό κόμμα, που θα υπερασπίζεται  τους εργαζόμενους.

 

Αλλαγή στη μορφή των πολιτικών κομμάτων

 

Η ίδια η ανάπτυξη του καπιταλισμού θα αναγκάσει να αλλάξουν μορφή και δράση και τα ίδια τα κόμματα.

Ήδη υπάρχουν σκέψεις και πράξεις για τρόφιμα στους άπορους, κοινωνικά ιατρεία για τους ανασφάλιστους, φροντιστηριακά μαθήματα για τους μαθητές και γενικά η κοινωνική αλληλεγγύη αρχίζει και κυριαρχεί ως μια, κατ’ αρχήν, αμυντική δράση του κόσμου από «τα κάτω».

Μπορεί η αλληλεγγύη να είναι υποχρέωση των εργαζομένων για την ύπαρξή τους, όμως μέσα σ’ αυτή την υποχρέωση θα δρουν και τα μέλη μας, μετατρέποντας την αμυντική τάση σε διεκδικητική.

Η μέχρι τώρα ιστορία των κομμουνιστικών κομμάτων μπορεί να τα οδηγούσε σε μια τάση αυτονόμησης από τις κοινωνικές διαδικασίες, με εκφάνσεις όπως «ψηφίστε με να σας λύσω τα προβλήματα», ή με αφ’ υψηλού εγγυήσεις ότι το κόμμα είναι εγγυητής της δημοκρατίας, της ελευθερίας έκφρασης, της δημόσιας εκπαίδευσης και υγείας κτλ. Όμως αυτά όλα τελειώνουν.

Εγγυητής θα πρέπει να γίνει ο καθένας μας.

Σε στιγμές ηρεμίας της παγκόσμιας οικονομίας η σχέση αγοραστή - πωλητή μπορεί να μακραίνει σε χρόνο (πχ τα διάφορα στεγαστικά, καταναλωτικά, κλπ δάνεια το πιστοποιούν), οι αποφάσεις έχουν τον απαραίτητο χρόνο να μελετηθούν και τα σχέδια επί χάρτου να ανθίζουν. Όμως σε στιγμές κρίσης αυτή η απλωμένη σχέση συστέλλεται βιαίως. Αυτό καθορίζει και την συστολή του πολιτικού χρόνου. Παρελθούσες πολιτικές αποφάσεις που χρειάζονταν ίσως και εικοσαετία για να αποδώσουν τα αποτελέσματα τους, λίγοι μήνες σήμερα είναι αρκετοί για να δείξουν τα αναμενόμενα. Και αυτό δεν αφορά μόνο τα κόμματα εξουσίας της αστικής τάξης αλλά όλα τα κόμματα και τα μέτωπα.

Παράδειγμα: οι πολιτικές εξελίξεις δεν θα προσφέρουν στις επιλογές της ΑΝΤΑΡΣΥΑ άνεση χρόνου. Οι αποφάσεις θα είναι εκ των πραγμάτων πολύ γρήγορες και ανηλεείς. Τα λάθη θα είναι στην ημερήσια διάταξη και δεν πρέπει να τα φορτώνεται ένα πεφωτισμένο συντονιστικό. Αυτό που λέμε αποκεντρωμένη, τοπική ΑΝΤΑΡΣΥΑ θα βγει στην επιφάνεια εκ των πραγμάτων. Θα επηρεάσει και την έκφανση του «μετώπου» οδηγώντας το προς το δρόμο της ΑΝΤΑΡΣΥΑ των μελών.

Αν αποδεχτούμε τον όρο κόμμα, για να γίνει πιο κατανοητό, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ  θέλει δεν θέλει θα πρέπει να είναι κόμμα και ταυτόχρονα θα πρέπει να μην είναι. Θα είναι κόμμα, μέτωπο όπως θέλετε πέστε το, όσο θα συντονίζει από «τα πάνω» τις δράσεις των μελών σε γενικότερες πολιτικές αρχές και δεν θα είναι όσο θα στηρίζει τις τοπικές οργανώσεις στις δράσεις τους χωρίς την καθοδήγησή της και μαθαίνοντας απ’ αυτές.

 

Το εργαλείο των εκλογικών διαδικασιών

 

Ένας τέτοιου τύπου πολιτικός σχηματισμός σήμερα διαπιστωμένα δεν μπορεί να είναι κατανοητός από την συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων. Δεκαετίες κοινοβουλευτικής πορείας καλλιέργησαν την νοοτροπία της ανάθεσης παντού. Αφού οι εργαζόμενοι δεν αντιδρούν, ανάλογα, με την επίθεση που δέχονται, δεν είναι καθόλου μα καθόλου έτοιμοι, να συμμετέχουν ενεργητικά σε μία άλλου τύπου οργάνωση που χρειάζεται ο κόσμος σήμερα. Θα περιμένουν τον από μηχανής θεό, ΣΥΡΙΖΑ, καθισμένοι στον καναπέ τους, να τους σώσει.

Υπάρχει και κάτι πιο βαρύ που μας λερώνει. Η διαφορά μεταξύ της γενικής διάνοιας, και της συλλογικής θέλησης. Στη γενική διάνοια υπάγονται όλες οι σκέψεις, δράσεις, κλπ που η ιστορία καθιέρωσε στην πολιτιστική και κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη της ανθρωπότητας. Η συλλογική θέληση είναι απλώς ένα πολύ μικρό υποσύνολο της γενικής διάνοιας. Και αυτό μπερδεύει όλο τον κόσμο. Παράδειγμα. Μπορεί ο εργαζόμενος κόσμος να διεκδίκησε να μην του καταργήσουν τα εργασιακά δικαιώματά του όμως, για να το πω χυδαία δεν ψήφισε την ΑΝΤΑΡΣΥΑ που ήταν δίπλα του. Ψήφισε και την ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ και την ΔΗΜΑΡ και τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ γιατί υπέθεσε ότι και αυτοί οι πολιτικοί σχηματισμοί το θέλουν. Μπορεί να μιλάς και να παλεύεις γενικά για κοινωνική δικαιοσύνη αλλά και ο χριστιανισμός για το ίδιο μιλάει. Μπορεί να οραματίζεσαι έναν κόσμο χωρίς εκμετάλλευση αλλά όλη η πολυδιασπασμένη αριστερά για το ίδιο μιλάει και γιατί δεν ενώνεται αναρωτιέται, γ.. το κέρατό της. Έτσι παρατηρούμε το φαινόμενο ο Βουλγάρικος λαός να έριξε τον Μπορίσοφ αλλά τον ξαναεξέλεξε πρώτο στις Βουλγάρικες εκλογές. Οι Αιγύπτιοι να επαναστάτησαν αλλά εξέλεξαν τους αδελφούς μουσουλμάνους για την εδραίωση της δημοκρατίας.

Γι’ αυτό και εμείς πρέπει να δρούμε και να ενισχύουμε τη συλλογική θέληση και αυτό γίνεται μόνο από «τα κάτω».

Παραβολικά μπορεί να είμαστε ίσως ο πιο λαμπρός ήλιος στο σύμπαν. Αν η θέση μας είναι στα βάθη του, δεν θα μας διακρίνει κανένας. Και επειδή ο εργαζόμενος κόσμος δεν μπορεί να μας φτάσει είμαστε υποχρεωμένοι να τον πλησιάσουμε εμείς. Και για την ακρίβεια πρέπει να είμαστε ένα βήμα μπροστά του ώστε να τον φωτίζουμε.

Είναι εργαλείο η κάθοδος στις εκλογές. Επιδράς στο φαντασιακό του κόσμου.

 

Η ενότητα στο δρόμο της επαναστατικής πολιτικής

 

Μόνοι μας μπορούμε να προχωρήσουμε; Νομίζω πως όχι, γιατί είμαστε πολύ λίγοι.

Αν ισχύει το ότι οι πολιτικές αποφάσεις μας λόγω των οικονομικών και πολιτικών εξελίξεων πρέπει να είναι γρήγορες τότε είναι αναπόφευκτο να αναπτυχθούν όχι μόνο κεντρομόλες αλλά και φυγόκεντρες τάσεις στη συγκρότηση του τρίτου πόλου, ως αποτέλεσμα αυτών των αποφάσεων. Κεντρομόλες ως αποτέλεσμα της αγωνίας να διευρυνθεί αυτή η προσπάθεια, φυγόκεντρες γιατί η μη σωστή τακτική κάνει αναποτελεσματική την πολιτική πάλη. Και η φυγόκεντρη τάση  εμφανίζεται ως Νέμεσις.

Οι άλλοι δρόμοι που χαράζονται στο μυαλό των συντρόφων ξεκινούν από εμπόδια που ίσως δεν μπορούν να υπερπηδηθούν τον συγκεκριμένο χρόνο, ή από διαφορετική αντίληψη που γεννήθηκε σε έναν κακοτράχαλο και αδιάβατο δρόμο. Αυτά όμως γεννιούνται ως επί το πλείστον στο γόνιμο έδαφος  της ιδεολογίας. Ας σκεφτούμε ότι όλα τα αριστερά κόμματα αντιδρούν σχεδόν με τον ίδιο τρόπο στις πολιτικές πρακτικές των μέχρι τώρα κυβερνήσεων, ανεβασμένοι όμως στις κορυφές των διαφορετικών ιδεολογικών λόφων τους.

 Πριν μια 10ετία η εξωκοινοβουλευτική αριστερά άρχισε να κατεβαίνει στα συνδικάτα ενωμένη. Τι την εμπόδιζε να το κάνει νωρίτερα; Και ας υπάρχει διαπάλη μέσα της, το αποτέλεσμα γενικά είναι θετικότατο. Και η γέννηση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ έχει μια βάση σ’ αυτή τη συμμαχία. Τι έχασε το ΝΑΡ, το ΣΕΚ ή όλες οι συνιστώσες της ΑΝΤΑΡΣΥΑ από την πολιτική συνεργασία; Μόνο κέρδισαν.

Όλα αυτά τα τμήματα των εργαζομένων που ριζοσπαστικοποιούνται ραγδαία ή και βραδύτερα και αποδέχονται τις θέσεις των πέντε σημείων πρέπει να βαδίσουν τον ίδιο δρόμο. Ο επαναστάτης δεν κάνει πολιτικά προγράμματα για να τα υλοποιήσει ο ίδιος. Τα κάνει για να στρέψει όλους όσους αντιλαμβάνονται την αναγκαιότητά τους να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο. Ακόμα και μια απλή κοινοβουλευτική αποδοχή τους γίνεται βήμα προς τον σκοπό, γιατί και η παραμικρή ένδειξη υλοποίησής τους θα φανερώσει στους κοινούς θνητούς την αναγκαιότητα της ρήξης. Όσοι σύντροφοι θέλγονται από διάττοντες αστέρες κοινοβουλευτικών δρόμων, αρνούμενοι το οργανωτικό πλαίσιο και τον χαρακτήρα που επιδιώκει να δημιουργήσει η ΑΝΤΑΡΣΥΑ ας τους ακολουθήσουν.

 

Το επίδικο τώρα είναι να υπάρξει ενεργητική αντίσταση στη διάλυση του κοινωνικού ιστού. Να ενισχύσουμε τις συλλογικότητες στη βάση της διεκδικητικής αλληλεγγύης. Να επιδράσουμε και στο φαντασιακό του κόσμου. Να μην αφήσουμε το πτώμα από τη σαπίλα του ατομοκεντρισμού να παρουσιαστεί σαν το νέο που έρχεται ενώ είναι η πάντα παρούσα πόρτα του θανάτου.

 

Θεόφιλος Ψωμιάδης 19/5/2013, ΤΕ Περιστερίου