Τοποθέτηση της ΟΚΔΕ-Σπάρτακος για τις επερχόμενες εκλογές

1. Αγνοώντας προκλητικά το κίνημα του ΟΧΙ και το συντριπτικό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ συμφώνησε, σχεδίασε και ψήφισε το 3ο μνημόνιο. Ο ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε να επιβάλει ένα τεράστιο πακέτο λιτότητας και ιδιωτικοποιήσεων για λογαριασμό της εγχώριας και των ευρωπαϊκών αστικών τάξεων, η συντριπτική πίεση των οποίων δεν άφηνε κανένα περιθώριο για «έντιμους συμβιβασμούς». Και ανέλαβε να την επιβάλει με κάθε μέσο, έτσι όπως γίνονται αυτές οι δουλειές: με καταστολή, αστυνομική βία και δίκες εναντίον των αγωνιστών και αγωνιστριών που αντιτάχθηκαν στο νέο μνημόνιο.

Η εξέλιξη αυτή κάθε άλλο παρά τυχαία ήταν. Ήταν η φυσική και προβλέψιμη κατάληξη μιας βαθιά εμπεδωμένης πολιτικής διαχείρισης του αστικού κράτους και ταξικής συνεργασίας, η οποία οδηγεί νομοτελειακά στην πλευρά του ισχυρού, της καπιταλιστικής τάξης. Αγωνιστικά τμήματα της εργατικής τάξης χάνουν τις αυταπάτες τους για την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ ή για τις υποτιθέμενες ανατρεπτικές εξελίξεις που αντικειμενικά θα προκαλούσε η κυβέρνησή του. Ο ίδιος ο μηχανισμός του αποσαθρώνεται με τις καθημερινές αποχωρήσεις μελών και στελεχών.

2. Η κρίση του ΣΥΡΙΖΑ είναι τμήμα μιας ευρύτερης βαθιάς κρίσης του πολιτικού συστήματος, που έχει ως υπόβαθρο τη συνεχιζόμενη διεθνή καπιταλιστική οικονομική κρίση, η οποία στη χώρα ξέσπασε με ιδιαίτερη βία. Τα σύμμαχα αστικά κόμματα του παλιότερου μνημονιακού μπλοκ δεν δείχνουν ικανά να εκμεταλλευτούν την κρίση του ΣΥΡΙΖΑ. Η ΝΔ αναβάλει την επιχείρηση ανασυγκρότησης με τη μεταβατική ηγεσία Μεϊμαράκη, που απλώς συμβιβάζει πρόσκαιρα τις αντιτιθέμενες μερίδες. Το ΠΑΣΟΚ της μετά Βενιζέλου εποχής έχει χάσει προ πολλού το τρένο της επιστροφής στις παλιές του δόξες, όσα παπανδρεϊκά στελέχη κι αν επιχειρήσει να επαναφέρει η Γεννηματά. Το Ποτάμι, το νεότερο αγαπημένο παιδί της αστικής τάξης, προαλείφεται ασφαλώς για κυβερνητικό ρόλο, όμως δεν έχει τη δυναμική να ηγηθεί μιας κυβέρνησης. Τη ΔΗΜΑΡ δεν τη θυμάται κανείς πια και την ίδια τύχη θα έχουν μάλλον σύντομα και οι ΑΝΕΛ.

Σε αυτές τις συνθήκες, προς το παρόν η αστική τάξη πιθανόν δεν έχει άλλη επιλογή από έναν αστικά αναβαπτισμένο ΣΥΡΙΖΑ στο πλαίσιο μιας κυβέρνησης συνεργασίας με πιο αξιόπιστους, για αυτή, παίκτες.

3. Το κίνημα του ΟΧΙ στο δημοψήφισμα, σε πείσμα των προθέσεων του ΣΥΡΙΖΑ, αποτύπωσε έναν καθαρότατο ταξικό διχασμό της κοινωνίας. Παρά το μούδιασμα εξαιτίας των κοινοβουλευτικών αυταπατών που είχαν για καιρό αμβλύνει τις κινητοποιήσεις, το κίνημα των εργαζομένων και των καταπιεσμένων ξαναβγήκε στο προσκήνιο. Άνοιξε μια νέα ρωγμή στο σύστημα και άφησε σημαντική παρακαταθήκη για τους αγώνες που έρχονται εναντίον των μνημονιακών μέτρων. Στο πλαίσιο αυτής της νέας δυναμικής, η στρατηγική είναι φλέγον ζήτημα. Η λογική της αντίθεσης στα μνημόνια και τη λιτότητα, χωρίς ρήξη με τους θεσμούς του αστικού κράτους, την ΕΕ και τον ίδιο τον καπιταλισμό, έδειξε τα όριά της. Δεν ήταν η πολιτική αγυρτεία του Τσίπρα που έφερε το μνημόνια, ήταν η πολιτική της ρήξης με τη λιτότητα χωρίς ρήξη με το σύστημα. Καπιταλισμός σε κρίση σημαίνει επίθεση στους εργαζόμενους και λιτότητα, και αυτό θα κάνει κάθε κυβέρνηση που επιχειρεί να διαχειριστεί το σύστημα, όσο αντιμνημονιακή και αν δηλώνει. Αυτό σήμερα σημαίνει ότι ένα μέτωπο του ΟΧΙ ή και του "ΟΧΙ μέχρι το τέλος", όσο απαραίτητο και αν είναι στο επίπεδο της κοινής δράσης σε απεργίες και αγώνες, θα ήταν σε πολιτικό επίπεδο απολύτως ανεπαρκές.

4. Το βασικό που θα πρέπει σήμερα να πει η αντικαπιταλιστική και επαναστατική αριστερά είναι ότι υπάρχει η αναγκαιότητα για ένα νέο κινηματικό γύρο, που θα πιάσει το νήμα των εργατικών και νεολαιίστικων αγώνων των τελευταίων χρόνων. Η ενότητα στη δράση και ο συντονισμός όλων όσων θέλουν να αγωνιστούν είναι αποφασιστικής σημασίας. Χρειαζόμαστε τοπικές επιτροπές, αυτοοργάνωση και ένα κεντρικό συντονιστικό, υπόλογο στη βάση. Σε αυτές τις δομές είναι ευπρόσδεκτα όλα τα ρεύματα που θέλουν να αγωνιστούν: το ΚΚΕ (όσο πεισματικά και αν το αρνείται), η ΛαΕ, οι οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς, οι αναρχοσυνδικαλιστικές και οι αναρχικές συλλογικότητες. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, με το σημαντικό κεφάλαιο που της άφησε ο κεντρικός ρόλος που έπαιξε στο κίνημα του ΟΧΙ, μπορεί και πρέπει να πρωταγωνιστήσει σε αυτό το κίνημα. Ταυτόχρονα, όμως, μπορεί και πρέπει να διατηρήσει την πολιτική και οργανωτική αυτοτέλεια, την αντικαπιταλιστική φυσιογνωμία και το πρόγραμμά της. Χτυπάμε κινηματικά μαζί, βαδίζουμε πολιτικά χώρια— δεν υπάρχει τίποτα το σεχταριστικό στο να διεκδικεί κανείς το δικαίωμα να είναι διακριτός πόλος σε ένα ευρύτερο κίνημα.

5. Ιδιαίτερη αιχμή του κινήματος σήμερα πρέπει να είναι η αλληλεγγύη στους μετανάστες και τους πρόσφυγες, τα ταξικά μας αδέρφια που ρισκάρουν τη ζωή τους στα σύνορα και τους δρόμους για να διαφύγουν τον πόλεμο και την οικονομική ασφυξία. Τα αιτήματα για άσυλο σε όλους τους πρόσφυγες, νομιμοποίηση και πλήρη δικαιώματα για όλους τους μετανάστες, ανοιχτά σύνορα και αξιοπρεπή στέγη και σίτιση είναι στοιχειώδη καθήκοντα ταξικής αλληλεγγύης. Το κίνημα οφείλει να σηκώσει το τείχος της ταξικής ενότητας με τους ξένους εργάτες και εργάτριες απέναντι στο ρατσισμό του κράτους, της ΕΕ και των φασιστών. Κανένας χώρος δεν πρέπει να δοθεί στη Χρυσή Αυγή, που με το ξενοφοβικό της δηλητήριο προσπαθεί να ανέβει πάλι στον αφρό.

6. Ο νέος κινηματικός γύρος που κυοφορείται όμως υπάρχει κίνδυνος να εγκλωβιστεί σε αδιέξοδα. Στο αδιέξοδο ενός πατριωτικού διαταξικού προσανατολισμού, για την ανασυγκρότηση και το "καλό της χώρας", σαν η χώρα να μην είχε αντιτιθέμενες τάξεις. Στο αδιέξοδο μιας νέας κοινοβουλευτικής στρατηγικής, που, για να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους, είναι για κάποιους και ευκαιρία να μπουν ή να μείνουν στη Βουλή. Αυτά τα αδιέξοδα εκφράζει, όπως όλα δείχνουν, το νέο μέτωπο της Λαϊκής Ενότητας του Λαφαζάνη.

Είναι αναμφίβολα θετικό το γεγονός της αποχώρησης της ΛαΕ από το ΣΥΡΙΖΑ, από τα αριστερά, και της πρόθεσής της να αντισταθεί στο νέο μνημόνιο. Φαίνεται πως το νέο μέτωπο θα έχει μαζικότητα και κάποια γείωση στα συνδικάτα (ταυτόχρονα βέβαια και στις γραφειοκρατίες τους). Όμως ο πολιτικός χαρακτήρας της ΛαΕ δεν θα κριθεί από τις καλές της προθέσεις, όπως δεν κρίθηκε από αυτές και ο πολιτικός χαρακτήρας του ΣΥΡΙΖΑ. Το αντιμνημονιακό, πατριωτικό, δημοκρατικό, προοδευτικό μέτωπο του Λαφαζάνη είναι προγραμματικά πολύ πίσω από τις πραγματικές ανάγκες των εργαζομένων, των ανέργων και των καταπιεσμένων. Αρνείται το μνημόνιο και το ευρώ, χωρίς όμως να απορρίπτει τίποτα από όλα αυτά που οδήγησαν το ΣΥΡΙΖΑ σε πλήρη αφοσίωση στα μνημόνια και το ευρώ: τον κυβερνητισμό, τη διαχείριση και μεταρρύθμιση του κράτους, τη λογική της εθνικής ενότητας, το ίδιο το προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν φαίνεται, άλλωστε, και τόσο δημοκρατικό, αφού μάλλον αντιγράφει την αρχηγική δομή και τη χαλαρή συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ. Ανεξαρτήτως των δεδηλωμένων προθέσεων, λοιπόν, η αντικειμενική λειτουργία της ΛαΕ είναι η ανάσχεση της ριζοσπαστικοποίησης του κόσμου που εγκαταλείπει το ΣΥΡΙΖΑ.

7. Η δυνητική αυτή ριζοσπαστικοποίηση, μετά την κατάρρευση των αυταπατών για το ΣΥΡΙΖΑ, κάνει εφικτά άλματα στην ταξική συνείδηση, τα οποία θα εξαρτηθούν από τις αγωνιστικές εμπειρίες στο άμεσο μέλλον. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, παρά τα προβλήματα πολιτικού προσανατολισμού και λειτουργίας όλη την προηγούμενη περίοδο, έχει καταφέρει να προσελκύσει αγωνιστικά στοιχεία, να κερδίσει συμπάθεια και αναγνώριση μέσα στο κίνημα και να αναδειχτεί στο βασικό κέντρο και σημείο αναφοράς της αντικαπιταλιστικής αριστεράς. Καθήκον της αντικαπιταλιστικής αριστεράς σήμερα είναι να μην αφήσει τα τμήματα της εργατικής τάξης που ριζοσπαστικοποιούνται να καθηλωθούν σε ενδιάμεσα βήματα, όπως είναι ο ρεφορμισμός της ΛαΕ. Ταυτόχρονα, να εμπνεύσει και να συσπειρώσει όλα εκείνα τα νέα στρώματα αγωνιστών και αγωνιστριών, που απεχθάνονται την τριβή και τις διαπραγματεύσεις με τις φθαρμένες γραφειοκρατίες του ρεφορμισμού.

8. Δυστυχώς, οι πιέσεις της πολιτικής λογικής την οποία εκπροσωπεί η ΛαΕ είναι ισχυρές και μέσα στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Αυτό δεν γίνεται τυχαία. Στην πραγματικότητα είναι φυσική απόρροια της ίδιας στρατηγικής που επέβαλε προηγουμένως τη συμμαχία με τη ΜΑΡΣ και το Σχέδιο Β' του Αλαβάνου (και επίσης όχι τυχαία αυτές οι δυνάμεις έσπευσαν πρώτες στη ΛαΕ, πουλώντας εν μια νυκτί όλους εκείνους στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ που φαντασιώνονταν ότι τις είχαν μετατοπίσει). Πρόκειται για τη στρατηγική του Λαϊκού Μετώπου, την οποία η ΟΚΔΕ—Σπάρτακος έχει περιγράψει και αντιπαλέψει εδώ και πολύ καιρό. Η ΜΑΡΣ δεν ήταν παρά ένα βήμα για το Λαφαζάνη, και όσοι και όσες δεν ήθελαν να το δουν πρέπει τώρα να το κοιτάξουν κατάματα. Η "συμπόρευση" βασιζόταν στην ιδέα ότι τα αντικαπιταλιστικά μέτωπα ξεπεράστηκαν, και πλέον χρειαζόμαστε κάτι ευρύτερο αριστερό-εν προκειμένω ένα πολιτικό μέτωπο του ΟΧΙ. Ο προσανατολισμός αυτός είναι πλέον ασυμβίβαστος με το σχέδιο ενός πολιτικά αυτοτελούς αντικαπιταλιστικού πόλου.

9. Είναι σαφές ότι πολιτική και εκλογική συνεργασία με τη ΛαΕ δεν είναι σε καμία περίπτωση δυνατή. Ούτως ή άλλως, προγραμματικά οι όροι δεν υπάρχουν, και αυτό διαπιστώθηκε και στις συναντήσεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ με τη ΛαΕ. Και αυτό δεν αφορά μόνο την άρνησή της να θέσει το αίτημα της αποδέσμευσης από την ΕΕ, στο οποίο κάποιοι και κάποιες εξαντλούν την κριτική τους, παρότι η αντιΕΕ πάλη σήμερα είναι ασφαλώς σημαντικότατη. Αφορά όλο τον προσανατολισμό της ΛαΕ, που στην ουσία συνιστά μια επιστροφή στον αυθεντικό ΣΥΡΙΖΑ και στην προεκλογική του κυβερνητική συνταγή, συν το αίτημα για εθνικό νόμισμα. Ο ορίζοντας της ΛαΕ είναι ένα στάδιο αυτάρκους εθνικής παραγωγικής ανασυγκρότησης, εντός καπιταλισμού, και αυτό σίγουρα θα το επιβεβαίωναν όλα τα γνωστά της στελέχη. Το επιχείρημα ότι ένα αντιμνημονιακό αντι-ευρώ πρόγραμμα σήμερα δεν μπορεί να γίνει δεκτό από καμία μερίδα της αστικής τάξης, και επομένως η ΛαΕ θα πρέπει αντικειμενικά να κινηθεί αντικαπιταλιστικά, δεν έχει μεγαλύτερη αξία από το επιχείρημα ρευμάτων που στήριξαν το ΣΥΡΙΖΑ το Γενάρη με το σκεπτικό ότι η αδιαλλαξία των δανειστών θα ανάγκαζαν την κυβέρνησή του να πάρει μέτρα ρήξης-και είδαμε τι έγινε.

Πέρα από την αναμενόμενη προγραμματική ασυμβατότητα, ο ίδιος ο πολιτικός χαρακτήρας της ΛαΕ θα έκανε μια συμμαχία μαζί της επιζήμια, καθώς θα υπονόμευε σοβαρά την αντισυστημική εικόνα και φυσιογνωμία της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Οι ηγέτες της ΛαΕ έχουν πολύχρονη θητεία στο ρεφορμισμό και στις συνδικαλιστικές γραφειοκρατίες, το πιο βασικό όμως είναι ότι έχουν ήδη διαπλακεί με την κρατική γραφειοκρατία. Η εξάμηνη θητεία 4 υπουργών, που βαρύνονται με τις υποθέσεις των ΕΛΠΕ, των ορυχείων στις Σκουριές, της Cosco στο λιμάνι του Πειραιά, της στρατιωτικής συμμαχίας με το Ισραήλ, όπως και η υπερψήφιση της κυβερνητικής συνεργασίας με τους ακροδεξιούς ΑΝΕΛ και του στρατηγού της καταστολής της εξέγερσης του Δεκέμβρη 2008 Παυλόπουλου είναι από μόνα τους αρκετά. Για αυτό, άλλωστε, ως ΟΚΔΕ-Σπάρτακος διαφωνήσαμε στην ίδια την πρόσκληση για πολιτική και εκλογική συνεργασία με τη ΛαΕ, έστω με προγραμματικά προαπαιτούμενα, και αντιπροτείναμε πρόσκληση σε κοινές δράσεις στο δρόμο ενάντια στα νέα μέτρα.

Άλλωστε μια συνεργασία με τη ΛαΕ δεν θα είχε κανένα νόημα ούτε τακτικά. Η ΛαΕ, σε αντίθεση με το ΣΥΡΙΖΑ του Γενάρη, δεν διεκδικεί την κυβέρνηση, επομένως δεν μπορεί να επενδύσει κανείς πάνω της για την αλλαγή ενός γενικού ταξικού συσχετισμού (όσο κι αν για εμάς το κριτήριο αυτό είναι ανεπαρκές). Επιπλέον, ούτε η αντικαπιταλιστική αριστερά έχει μπροστά της καμία τεράστια ευκαιρία να αυξήσει το ειδικό της βάρος διεκδικώντας την ηγεμονία στο νέο μέτωπο, αφού όλα, ο επικεφαλής, το όνομα, η ηγεσία κλπ εμφανίζονται εκ των προτέρων κλειδωμένα.

10. Στις επερχόμενες εκλογές, το επίδικο για εμάς είναι η αποτύπωση μιας αριστεράς αντικαπιταλιστικής, μαχητικής και ανεξάρτητης από κάθε ρεφορμισμό, χρήσιμης για τους νέους αγώνες που έρχονται. Ο κύκλος της εκλογικής προσμονής και της κοινοβουλευτικής απάτης πρέπει να κλείσει. ΑΝΤΑΡΣΥΑ αυτόνομη (ή αν είναι δυνατό διευρυμένη με επαναστατικές οργανώσεις που έχουν μείνει εκτός), με σύνθημα την επιστροφή στους δρόμους και την αναγκαιότητα των εργαζομένων και των καταπιεσμένων να στηριχτούν στις δικές τους δυνάμεις, την ολοκληρωτική ρήξη με το σύστημα. Εξυπακούεται ότι αν επιλεγεί η αυτόνομη κάθοδος, μέλη και οργανώσεις που ενδεχομένως επιλέξουν να προσχωρήσουν εκλογικά στη ΛαΕ δεν είναι δυνατόν πλέον να ανήκουν στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ δεν χωράει όσους παίζουν διπλά πολιτικά παιχνίδια, χωράει όλους τους αγωνιστές και τις αγωνίστριες που κατανοούν ότι μάχη για τα δικαιώματά μας σήμερα σημαίνει πόλεμος ενάντια στον καπιταλισμό.

Χωρίς καμία αυταπάτη για εκλογικά άλματα, μια τέτοια εκλογική κάθοδος στη βάση ενός πραγματικά αντικαπιταλιστικού μεταβατικού προγράμματος, που θα καταλήγει στην εξουσία των εργαζομένων, μπορεί να ωθήσει αριστερά την ΑΝΤΑΡΣΥΑ και να βοηθήσει στην υπέρβαση των παλινωδιών της προηγούμενης περιόδου. Γνωρίζοντας, όμως, ότι για την πλειοψηφία της ηγεσίας ένας τέτοιος προσανατολισμός θα επιλεγεί με εμπειρικά και ασταθή κριτήρια, και επομένως θα είναι στο μέλλον επαπειλούμενος, όπως ακριβώς έχουμε δει να γίνεται και στο παρελθόν, διεκδικούμε τη συγκρότηση ενός αντικαπιταλιστικού/επαναστατικού ρεύματος εντός της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, συμφωνώντας με τη γενική κατεύθυνση που θέτει το συλλογικό κείμενο “Για μια ΑΝΤΑΡΣΥΑ αντικαπιταλιστική και επαναστατική” το οποίο έχει κατατεθεί.