Αναμφίβολα, η υπερψήφιση της εξόδου από την ΕΕ στο αγγλικό δημοψήφισμα προκαλεί ντόμινο πολιτικών εξελίξεων σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο  και στο διεθνή συσχετισμό δυνάμεων. Είναι η πρώτη φορά που τίθεται σε λαό κυρίαρχου κράτους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ένα καθαρό "ναι ή όχι" δίλημμα απέναντι στη συμμετοχή στην ΕΕ και η νίκη του ΟΧΙ είναι κάτι που δεν μπορεί να αγνοηθεί ή να ανατραπεί πραξικοπηματικά. Αυτό το όχι, προερχόμενο από τη χώρα- γεννήτορα του καπιταλισμού και πολύ σημαντικό παγκόσμιο παίκτη -ακόμα και αν δεν σηματοδοτήσει τελικά την άμεση έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ- είναι μια βόμβα στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.Στο πρόσωπο της Ε.Ε. συμπυκνώθηκε ο θεσμοποιημένος νεοφιλελευθερισμός και η αυτοματοποιημένη λιτότητα, κάτι που ενισχύθηκε από την ευρωπαϊκή διαχείριση της οικονομικής κρίσης, του ευρωπαϊκού Νότου και του ελληνικού παραδείγματος. Ο ιστορικός χρόνος θα κρίνει την τελική σημασία του αποτελέσματος αυτού, θα αποδείξει τη σχετική θέση και ισχύ της Βρετανίας στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα και θα καταστήσει σαφές αν μπορεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να σταθεί ως καθαρά ηπειρωτική ένωση υπό Γερμανική ηγεμονία, αν θα δούμε να παίρνουν μορφή νέες διεθνείς συμμαχίες που είναι στα χαρτιά (π.χ. στροφή της Γερμανίας προς Ρωσία) ή αν θα καταλήξει σε ευρύτερες ανακατατάξεις. Θα δείξει ακόμα και αν το Βασίλειο θα συνεχίσει να είναι ενωμένο, με τη Σκωτία στο 60% του remain και τη συζήτηση για επανένωση της Ιρλανδίας ανοιχτή.

Παρόλα αυτά,  η Αγγλία είναι παράλληλα η χώρα της νεοφιλελεύθερης πρωτοπορίας: η πρώτη διδάξασα του δόγματος της ελεύθερης αγοράς, της διάλυσης των κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων και της περιθωριοποίησης της εργασίας. Είναι η χώρα από όπου προέρχεται ο όρος TINA (ThereIsNoAlternative) που έχει καθορίσει την πολιτική του νεοφιλελευθερισμού σε διεθνές επίπεδο και όταν αναφερόμαστε σε μια τριακονταετία νεοφιλελεύθερης διάλυσης, μια ολόκληρη γενιά έχει μεγαλώσει μέσα στο TINA. Η Βρετανία είναι η χώρα της πρώιμης σοσιαλφιλελεύθερης μετάλλαξης των Εργατικών, είναι το κράτος - συμμαχία των πρόθυμων, συνεχίζει να είναι το χρηματοπιστωτικό κέντρο του πλανήτη.

Πιθανόν αυτό που βλέπουμε σαν αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος να είναι το αποτέλεσμα αυτής της πορείας αντιφάσεων του ίδιου του TINA, αντιφάσεις οι οποίες προέρχονται από το εξής απλό γεγονός: το δόγμα της ελεύθερης αγοράς απέτυχε. Απέτυχε φέρει εις πέρας τις προσδοκίες που το ίδιο καλλιέργησε, απέτυχε να δημιουργήσει ένα κόσμο πιο φτηνό πιο ελεύθερο και πιο ανοιχτό, απέτυχε να δημιουργήσει δουλειές για όλους σε μια δίκαιη τιμή. Η αγορά δεν ισορρόπησε: το ποσοστό των ανθρώπων που ζουν με benefitsείναι τεράστιο. Δεν ήταν τόσο εύκολο τελικά να κερδίσει μια καμπάνια υπέρ του Remainπου βασίστηκε σε ακριβώς το ίδιο TINA. Αντιθέτως, όταν δεν υπάρχει καμία διέξοδος, η λαϊκιστική ακροδεξιά εθνικο-πατριωτική ρητορεία κομμάτων όπως του UKIP που τάζουν επιστροφή σε ένα κενό σημαίνον, σε μια αυτοκρατορική δόξα, προσδίδουν ένα νόημα σε μια προοπτική χωρίς νόημα. Όπως πολύ εύστοχα γράφει ο Paul Auster στο Κλειδωμένο Δωμάτιο: "δεν είχε κανένα νόημα, γι' αυτό ακριβώς είχε πολύ νόημα".

Αν είναι ο ιστορικός χρόνος που κρίνει γεγονότα, ο χρόνος της ζωής και της πολιτικής απαιτεί μελέτη της συγκυρίας και αντίστοιχη δράση. Στο χρόνο της πολιτικής έχει μεγάλη σημασία η διαδικασία με την οποία φτάνουμε στο αποτέλεσμα του Brexit. Αποκομμένα από την αριστερά, τα κοινωνικά στρώματα της νυν ή πρώην Αγγλικής εργατικής τάξης βρίσκονται υπό την επικοινωνιακή διαχείριση ενός χαοτικού μείγματος χαμένης Αγγλικής υπερηφάνειας και αντιμεταναστευτικής στάσης. Η ροή των γεγονότων, όπως διαμορφώνεται -αν δεν υπάρξει κάποιου άλλου είδους αντίδραση ή αποτέλεσμα- φαίνεται να ευνοεί λύσεις τύπου Λεπέν στις υπόλοιπες χώρες και να καναλιζάρει την ταξική αντίδραση των εργαζομένων απέναντι στην ΕΕ σε επιστροφή των μύθων των περήφανων εθνών- κρατών.

Η αντί-ΕΕ, αντικαπιταλιστική Αριστερά στην Ελλάδα έχει δώσει εδώ και χρόνια αγώνα ώστε το αίτημα για έξοδο από την ΕΕ να αποκτήσει νομιμοποίηση στον κόσμο της εργασίας. Μετά και το βρετανικό δημοψήφισμα, έγινε ηλίου φαεινότερο ότι δεν μπορούν να υπάρξουν αντιφατικές τοποθετήσεις τύπου "έξω από το Ευρώ, ναι στην Ε.Ε." ή "έξω από το Ευρώ, προοπτικά ρήξη με την Ε.Ε.". Παρόλα αυτά, το αποτέλεσμα αυτό δεν πρέπει να λειτουργήσει και με όρους ανάθεσης και παρακολούθησης των εξελίξεων. Να μην κυριαρχήσει η λογική του "θα τα κάνουν άλλοι για εμάς", ούτε του "δεν μπορούμε να επηρεάσουμε τις εξελίξεις". Είναι η ώρα να ανασυνταχθούμε μετά το "όχι που έγινε ναι" του δημοψηφίσματος του περσινού καλοκαιριού.

Απαιτείται σήμερα, που τίθεται με πραγματικούς όρους η αποτυχία του πρότζεκτ της Ε.Ε. υπό το βάρος της οικονομικής κρίσης, της ανάδειξης των διαφορετικών συμφερόντων και στρατηγικών των αστικών τάξεων (και) των ευρωπαϊκών κρατών, της όξυνσης των ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων, η οργάνωση της αναγκαίας εκείνης κοινωνικής συμμαχίας με την πολυσχιδή και πολυδιασπασμένη εργατική τάξη και τους εν δυνάμει σύμμαχους της στη νεολαία και στα χαμηλότερα μικροαστικά- αγροτικά στρώματα που θα κάνει τον αντί-ΕΕ αγώνα ριζωμένη πεποίθηση και υπόθεση των ίδιων των εργαζομένων, στην κατεύθυνση της σοσιαλιστικής ανατροπής των κοινωνικών σχέσεων και θεσμών και της διεθνιστικής συναδέλφωσης των λαών, σε σύγκρουση με τον εθνικισμό και το ρατσισμό.

Η υπόθεση αυτή δεν μπορεί να είναι έργο μιας μόνο χώρας και μιας μόνο εργατικής τάξης. Απαιτείται μια διεθνής συνάντηση- συνδιάσκεψη (μετά και το επιτυχημένο εγχείρημα του LEXIT) των αριστερών, αντικαπιταλιστικών, αντί-ΕΕ δυνάμεων για τη διαμόρφωση μιας κοινής διεθνιστικής ατζέντας για την έξοδο από την Ε.Ε. και την ουσιαστική συναδέλφωση και αλληλεγγύη των λαών της Ευρώπης, κόντρα στο νεοφιλελευθερισμό, τη λιτότητα και τον πόλεμο.

Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ οφείλει να βγει δυναμικά προς τον κόσμο της εργασίας και να οργανώσει την αντίστοιχη κοινωνική συμμαχία και παράλληλα να κινηθεί άμεσα σε κατεύθυνση διεθνούς συνάντησης της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς με θέμα τις εξελίξεις στην Ε.Ε.