Μία πλειάδα εξαιρετικών και αγαπημένων συντρόφων και συντροφισσών συνυπέγραψε και ανήρτησε στην ιστοσελίδα μας (6/9/2017) ένα κείμενο, με το οποίο ασκείται κριτική στην ανακοίνωση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ (23/8/2017) για το συνέδριο του Ταλίν. Κυρίως αναλύεται η αντίθεση στη διατύπωση ότι η Εσθονία είναι χώρα υβρίδιο του ΔΝΤ. Οπως επί λέξει επισημαίνεται ".....Για να είμαστε ακριβείς, ούτε το σταλινικό καθεστώς είχε τολμήσει να χαρακτηρίσει την Εσθονία «χώρα υβρίδιο», παρόλο που καταπίεζε τον εσθονικό λαό. Ο όρος που χρησιμοποιείται στην ανακοίνωση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ παραπέμπει φυσικά σε μία χώρα κατασκευασμένη στον δοκιμαστικό σωλήνα του ΔΝΤ υπονοώντας ότι δεν διαθέτει τις προϋποθέσεις για να είναι μια «κανονική» χώρα". 

Ως συντάκτης της επίμαχης διατύπωσης οφείλω να αναλάβω την ευθύνη της διότι συνέβαλα στην έκδοση μιάς ανακοίνωσης που δεν βρίσκει σύμφωνο το σύνολο των μελών μας και έτσι έγινα πρόξενος εσωτερικής αναστάτωσης. Το κείμενο αυτό πρόεκυψε μετά από μία επείγουσα - καθώς η ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ..Α σιωπούσε αδικαιολόγητα λόγω θερινής ραστώνης για πολλές μέρες, ενώ το ζήτημα κυριαρχούσε στα Μ.Μ.Ε. - διαβούλευση στη λίστα του Π.Σ.Ο την ημέρα εκείνη. Και συμβολή μου υπήρξε μεταξύ άλλων η κατακρινόμενη φράση. Εχοντας πλήρη επίγνωση του χαρακτήρα της ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α. ως μετώπου (που περιλαμβάνει και τροτσκιστές, αλλά και "σταλινικούς" βεβαίως) είναι αυτονόητο ότι δεν θα πρότεινα η δεν θα επέμενα στη διατύπωση αυτήν εάν γνώριζα η εκτιμούσα ότι θα υπάρξουν διαφωνίες. Καταθέτω λοιπόν δημοσίως την αυτοκριτική μου και ζητώ συγνώμη.

Τούτο δεν σημαίνει βέβαια ότι το κείμενο των συντρόφων με έπεισε να αλλάξω γνώμη. Μάλλον το αντίθετο. Ας μου επιτραπεί λοιπόν χάριν συνέπειας και διότι καλό είναι καμία φορά να συζητάμε, η υποστήριξη της άποψής μου :

1) Οπως σωστά επισημαίνεται στο κείμενο : "Από την άποψη όμως μιας αριστερής προσέγγισης, το μοναδικό κριτήριο που μπορεί να γίνει αποδεκτό για το αν μια χώρα είναι «κανονική» ή είναι «υβρίδιο», είναι εάν υπάρχουν λαϊκές μάζες οι οποίες θέλησαν και διεκδίκησαν να υπάρξει αυτή η χώρα. Απ’ αυτή την άποψη λοιπόν, από την άποψη δηλαδή του δικαιώματος αυτοδιάθεσης των εθνών, το έθνος των Εσθονών, όπως και τα έθνη των άλλων Βαλτικών χωρών, αλλά και όλων των περιοχών οι οποίες πριν από 100 χρόνια βρισκόταν κάτω από την τσαρική κατοχή, έχουν αποτελέσει τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα της θεωρίας και της πολιτικής του μπολσεβίκικου κόμματος για το εθνικό ζήτημα. Ο Λένιν και οι μπολσεβίκοι είχαν συγκρουστεί, όχι μόνο με τον τσαρισμό και τη δεξιά, αλλά και με τα άλλα ρεύματα της σοσιαλδημοκρατίας, για να υπερασπίσουν το δικαίωμα των Εσθονών να έχουν, εάν το επιλέξουν, τη δικιά τους χώρα".

2) Με αυτά ακριβώς τα συγκεκριμένα μαρξιστικά κριτήρια τολμώ να χαρακτηρίζω την Εσθονία ως χώρα υβρίδιο του ΔΝΤ. Διότι πρόκειται για μια χώρα που ποτέ ο λαός της δεν κατέκτησε, ούτε καν αγωνίστηκε για να αποκτήσει αυτοδιάθεση και αυτόνομη κρατική υπόσταση. Στην - όχι και πολύ μακραίωνη - ιστορία της η περιοχή της Εσθονίας υπήρξε πάντα προσάρτημα της Γερμανίας, της Πολωνίας, της Δανίας, της Ρωσίας κλπ.

3) Ο Λένιν στο βιβλίο του για το δικαίωμα των εθνών στην αυτοδιάθεση ούτε που αναφέρει μία λέξη για την Εσθονία. Πεδία αναφοράς της αντιπαράθεσής του με τη Ρόζα Λούξεμπουργκ, προς εξυπηρέτηση της οποίας γράφτηκε (1910) υπήρξαν άλλες χώρες (Πολωνία, Ουκρανία).

4) Κρατική οντότητα η Εσθονία απέκτησε μόνο κατά παραχώρηση από την επαναστατημένη Ρωσία, ενώ το σταλινικό καθεστώς την διατήρησε και την απελευθέρωσε από τους ναζί. Και χρειάστηκε να ολοκληρωθεί η πλήρης κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης (Αύγουστος 1991) για να γίνει κράτος και η Εσθονία, σε αντίθεση με άλλες πρώην Σοβιετικές χώρες (Λευκορωσία, Λιθουανία κλπ) που κατέκτησαν νωρίτερα την ανεξαρτησία τους.

5) Προφανώς λοιπόν και μετά από συγκεκριμένη εκτίμηση χαρακτηρίζω τη συγκεκριμένη χώρα υβρίδιο και μάλιστα του Δ.Ν.Τ, αφού "ο τίγρης της Βαλτικής" κατασκευάστηκε (όχι φυσικά εν κενώ), σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε με την φωτισμένη καθοδήγηση αυτού και της Παγκόσμιας Τράπεζας για να έλθει γρήγορα στην αγκαλιά του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. της οποίας μετά από ελάχιστα χρόνια αποτελεί ίσως την φτωχότερη χώρα. Αν οι σ. είδαν κάποια κίνηση μαζών που οδήγησε σε όλα αυτά ας την υποδείξουν.

6) Σίγουρα πάντως η συμπεριφορά της κυβέρνησης και της άρχουσας τάξης της ή των προστατών τους δεν αποτελεί ασφαλή ή τον μόνο δείκτη για την προσέγγιση των διαθέσεων του εσθονικού λαού. Και για αυτό είναι λάθος να ταυτίζουμε τα ταξικά αντίθετα, όπως και να γινόμαστε φίλοι με όποιον θεωρούμε εχθρό του εχθρού μας.

7) Η μπολσεβίκικη θεωρία για την αναγνώριση του δικαιώματος των εθνών στην αυτοδιάθεση προϋποθέτει όχι μόνο εθνική συγκρότηση, αλλά και λαϊκούς αγώνες. Και πάλι χρειάζεται προσοχή γιατί ο ιμπεριαλισμός και ο εθνικισμός καπηλεύονται αυτό το δικαίωμα για τα δικά τους συμφέροντα. Η μηχανιστική της εφαρμογή οδήγησε πάντα σε λάθη. Δεν αποτελεί λευκή επιταγή για την αναγνώριση κάθε κρατικής οντότητας που προκύπτει μετά από πολέμους, ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και αναδιανομές χώρων επιρροής. Τέτοιες παρήγαγε ή ευνόησε πολλές η Ν.Τ.Π. (Εσθονία, Μολδαβία, Λετονία, Σλοβακία, Κόσσοβο, Μαυροβούνιο κ.α.), ενώ αρνείται λυσσαλέα την αναγνώριση άλλων χωρών που οι λαοί τους ματώνουν χρόνια για την εθνική τους ανεξαρτησία (Κουρδιστάν, Παλαιστίνη, Καταλονία, Τσετσενία κλπ).

Συνεπώς εκεί που υπάρχει λαϊκός αγώνας για εθνική αυτοδιάθεση δεν μπορεί παρά να είμαστε συμπαραστάτες. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε χώρα που δημιουργείται αποτελεί προϊόν τέτοιου αγώνα, ιδίως η Εσθονία.

Αθήνα, 10/9/2017

Κώστας Παπαδάκης