Νίκος Σακαλής

Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα νέο κύκλο πολιτικοποίησης των νεώτερων γενιών και μιας ανώτερης δυνατότητας συγκρότησης μαθητικού κινήματος

Με αφορμή τη μάχη που δόθηκε στα σχολεία ενάντια στην απόπειρα επιβολής εθνικιστικών καταλήψεων στις 29/11 έχει ανοίξει η συζήτηση στον κόσμο της εκπαίδευσης και του κινήματος. Η συζήτηση όμως αυτή και τα συμπεράσματα πρέπει να ξύσουν την επιφάνεια και να μείνουν μακριά από αφορισμούς και υποτίμηση των κινήσεων που έγιναν.

Το βασικό ερώτημα είναι πώς αντιμετωπίζονται και τι βιώνουν οι μαθητές σε επίπεδο κοινωνίας και σχολείου; Στους μαθητές, όπως και στην κοινωνία ευρύτερα είναι διάχυτη η δυσαρέσκεια για τη συνολική κοινωνική, πολιτική και οικονομική κατάσταση. Απαξιωμένη γνώση, εντατικοποίηση σπουδών, επισφαλής εργασιακή προοπτική, οικονομική εξαθλίωση, αποξένωση και κατακερματισμός και κυρίως ότι νιώθουν να μην έχουν ένα ιδιαίτερο ρόλο στην εξέλιξη των πραγμάτων, είναι στοιχεία που συνθέτουν την εικόνα της. Αυτό τον αναβρασμό και τη γενικότερη δυσαρέσκεια προσπάθησε να εκμεταλλευτεί η ΧΑ και άλλες παρακρατικές φασιστικές οργανώσεις για δημιουργία πανελλαδικού εθνικιστικού ρεύματος μέσω εθνικιστικών καταλήψεων και κινητοποιήσεων.

Για τις μαθητικές «καταλήψεις» έδρασαν ανοιχτά, σύλλογοι γονέων, δημοτικές αρχές, η εκκλησία, ενώ εκτός από την πολιτική στήριξη όλου του ακροδεξιού συρφετού είχαν και την ανοιχτή στήριξη των καθηγητών της ΝΔ, και την ανοχή της ΝΔ συνολικά. Επομένως η μάχη που δόθηκε στην νεολαία ήταν μια συνολική πολιτική μάχη.

Προφανώς δεν ήταν όσοι μαθητές κινητοποιήθηκαν ή έκαναν κατάληψη φασίστες, αλλά με συντεταγμένο και οργανωμένο τρόπο οι φασίστες αποπειράθηκαν να δημιουργήσουν γεγονότα και να στρέψουν τη ριζοσπαστικοποίηση της νεολαίας σε ακροδεξιά κατεύθυνση. Οι φασιστικές ομάδες βέβαια δεν έδρασαν από την αρχή ανοιχτά ως τέτοιες, αν και επιμέρους στα σχολεία προωθούσαν φασιστικά συνθήματα. Με βάση τα παραπάνω δεν μπορεί να υποτιμηθεί από τις μαχόμενες δυνάμεις του κινήματος, πως έστω και μειοψηφικά, η ρητορική του «ψευτοπατριωτισμού», «της ελληνικότητας της Μακεδονίας» βρήκαν ευήκοα ώτα στους μαθητές, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα που η συζήτηση για το Μακεδονικό γίνεται με άλλη ένταση.

Υπάρχουν λόγοι για αυτό: Κατ’ αρχήν ο εθνικισμός καλλιεργείται στο σχολείο από το ίδιο το περιεχόμενο της γνώσης, αποτελεί την επίσημη «εθνική ιδεολογία». Η αγοραία λογική των δεξιοτήτων απέναντι στη γνώση, ο θρησκευτικός δογματισμός απέναντι στην επιστήμη, η κυριαρχία του ανταγωνισμού, της επιχειρηματικότητας ως υπέρτατες αξίες αποτελούν το ιδεολογικό πολιτιστικό περιβάλλον στο σχολείο. Πέρα όμως από τις ιδεολογικές αιτίες υπάρχουν και άμεσα πολιτικές. Η πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για αναβάθμιση του ρόλου του ελληνικού κεφαλαίου στην περιοχή, η συμμετοχή της στην κλιμάκωση της ξενοφοβικής εκστρατείας κατά των προσφύγων και των μεταναστών για την ΕΕ-φρούριο, η νομιμοποίηση της ΧΑ με τους δολοφόνους του Φύσσα να κυκλοφορούν ελεύθεροι και τους υπουργούς της να φωτογραφίζονται με τους βουλευτές της, οδηγεί σε μια αντιδραστική στροφή του δημόσιου λόγου και μια εθνικιστική ρητορεία που καλλιεργείται από όλα τα καθεστωτικά κόμματα, πάνω στο έδαφος της οποίας επενδύει και η  επικίνδυνη ναζιστική οργάνωση της ΧΑ, ενώ ούτε η αριστερά σηκώνει ανάστημα όταν κάνει κριτική στην συμφωνία των Πρεσπών από την πλευρά του «αλυτρωτισμού των Σκοπίων» και κρατά ενός λεπτού σιγή στον «ήρωα» Κατσίφα.

Η μάχη θα κρατήσει για καιρό!

Ανάγκη για εφ’ όλης της ύλης πολιτική και ιδεολογική παρέμβαση

Σε αντίθεση με τα παραπάνω, στους μαθητές και την νεολαία αναπτύχθηκε μια αντίστροφη κίνηση που αφήνει μεγάλη παρακαταθήκη. Μαθητές και συλλογικότητες από δεκάδες σχολεία υπέγραψαν κείμενο εναντίωσης στις εθνικιστικές καταλήψεις που αποτέλεσε αντίπαλο δέος και συνέβαλε καθοριστικά στην ήττα που υπέστη το σχέδιο των φασιστών. Το αποτέλεσμα αυτό δεν ήταν τυχαίο. Έγινε μετά από πλατιά εξόρμηση στα σχολεία, χιλιάδων αγωνιστών, υπομονετική συζήτηση με τους μαθητές, αντιπαράθεση σε σχολεία που παίζονταν το θέμα της κατάληψης. Προκάλεσαν σημαντικό κύκλο μαζικών διαδικασιών, συνελεύσεων, συνεδριάσεων των 15μελών  όπου χιλιάδες  μαθητές πήραν θέση. Το μαχητικό νεολαιίστικο  αντιφασιστικό συλλαλητήριο στην Αθήνα παρά τις απειλές της ΧΑ από το βήμα της βουλής, η άμαζη συγκέντρωση στη Θεσσαλονίκη, και ο μειοψηφικός αριθμός σχολείων που έκλεισαν δείχνουν πως οι μαθητές σήκωσαν το γάντι, αψήφησαν τις απειλές των φασιστών.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο «Ανυπότακτος Μαθητής» και η νεολαία Κομμουνιστική Απελευθέρωση  μπήκαν μπροστά στην μάχη που δόθηκε, ούτε ότι το δυναμικό που άμεσα κινητοποιήθηκε ήταν το δυναμικό της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Αυτό έγινε γιατί η μάχη αυτή απαιτούσε πολιτικές και ιδεολογικές προϋποθέσεις που δεν τις είχαν άλλοι χώροι. Ούτε ένας «σκέτος αντιφασισμός», ούτε η υπόκλιση σε πλευρές του εθνικισμού είναι αρκετή για να δοθεί αυτή η μάχη.

Η μάχη αυτή κερδήθηκε, αλλά ο πόλεμος θα κρατήσει πολύ. Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα νέο κύκλο πολιτικοποίησης των νεώτερων γενιών και μιας ανώτερης δυνατότητας συγκρότησης μαθητικού κινήματος. Η πολιτική ξαναμπαίνει στο σχολείο, έστω με πρωτοβουλία του αντίπαλου, και αυτό διαφοροποιεί το έδαφος της αντιπαράθεσης.

Από αυτό προκύπτει η ανάγκη για εφ’ όλης της ύλης πολιτική και ιδεολογική παρέμβαση για την επόμενη περίοδο. Η νεολαία Κομμουνιστική Απελευθέρωση πρέπει να αναπτύξει την δράση της στα σχολεία. Να εξηγήσει πειστικά ότι η αιτία των προβλημάτων της σημερινής νεολαίας δεν είναι ο μετανάστης, ο πρόσφυγας, ο «άλλος», αλλά το βάρβαρο καπιταλιστικό σύστημα και η κρίση του, η ΕΕ και οι κυβερνήσεις τους. Να δείξει ότι αφού έκαναν την νεολαία «καύσιμη ύλη» για το ξεπέρασμα της κρίσης τους τώρα θέλουν να την κάνουν και «κρέας για τα κανόνια τους». Να δείξει ότι το μακρύ χέρι του συστήματος για όλα αυτά είναι ο φασισμός και ο εθνικισμός. Να προβάλλει για αγώνα τα μορφωτικά και εργασιακά δικαιώματα της νέας γενιάς και μαζί με αυτά την πάλη για την ειρήνη, ενάντια στο ΝΑΤΟ και τον ιμπεριαλισμό. Να συμβάλλει να επανασυγκροτηθούν οι μορφές του μαθητικού κινήματος, τα 15μελή και οι συνελεύσεις των σχολείων σε άλλη βάση. Να συμβάλλει στο άπλωμα και την πανελλαδικοποίηση του «Ανυπόταχτου Μαθητή».

Εφημερίδα ΠΡΙΝ, 16.12.2018

http://prin.gr/?p=23359