Στις 31 Γενάρη του 2009, σε ένα κατάμεστο και γεμάτο παλμό Σπόρτινγκ, γεννήθηκε η ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Το μέτωπο της Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς το οποίο προέκυψε από την συνένωση δύο μικρότερων (ΕΝΑΝΤΙΑ-ΜΕΡΑ) και άντλησε σημαντικό κομμάτι της δυναμικής του έκτοτε και από το πλήθος των ανέναχτων αγωνιστών που συσπειρώθηκαν και στρατεύτηκαν στον πολιτικό αγώνα μέσα από τις γραμμές του.

Δέκα χρόνια μετά, σχεδόν τα πάντα στην κοινωνία της χώρας έχουν αλλάξει. Οι εργαζόμενοι έχουν δεχθεί την πιο σημαντική και παρατεταμένη επίθεση από τον εμφύλιο κι έπειτα. Το ελληνικό κεφάλαιο έφτασε σε αδιέξοδα τέτοια, που μόνο η «αντεπανάσταση» των μνημονίων και η ένταση του τυχοδιωκτισμού του θα μπορούσε να του δώσει την ευκαιρία να τα υπερβεί. Η αριστερά στη χώρα έζησε για δεύτερη φορά, από την μεταπολίτευση κι έπειτα, την άνοδο ενός ρεφορμιστικού αριστερού κόμματος και τη διεκδίκηση από μεριάς του (μέχρι στιγμής αρκετά επιτυχημένα) να αποτελέσει αυτό τον πιο αποτελεσματικό εκφραστή των αστικών συμφερόντων στη χώρα. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ προφανώς και δεν θα μπορούσε να μείνει ανέγγιχτη από αυτές τις «κοσμογονικές» μεταβολές που διήλθε ο Ελληνικός Κοινωνικός Σχηματισμός.

Κατά τη διάρκεια του μεγάλου κύματος αγώνων και απεργιών του 2010-2012, και μέσα από την αλληλεπίδραση με αυτό, κατάφερε τόσο να αποκτήσει αναγνωρισιμότητα στην κοινωνία όσο και να συσπειρώσει στις τάξεις της μερικά από τα πιο δραστήρια και συνειδητά στοιχεία εκείνων των αγώνων. Από το 2012 κι έπειτα, κι ενώ οι κοινωνικοί αγώνες πιέστηκαν από την «κυβερνητική λύση ΣΥΡΙΖΑ», εντός της ΑΝΤΑΡΣΥΑ άρχισαν να προβάλλονται διαφορετικές προσεγγίσεις ως προς τα συμπεράσματα της περιόδου, των νικών και των υποχωρήσεων που κληροδότησαν οι αγώνες του 2010-2012. Η διεργασία αυτή – ξεκινώντας ήδη από το 2012 και την πρώτη εκλογική καταγραφή του ΣΥΡΙΖΑ ως 2ο κόμμα –  κορυφώθηκε στην κρίση που πέρασε η ΑΝΤΑΡΣΥΑ αμέσως μετά την πιο αποφασιστική της συμβολή στην ταξική πάλη στη χώρα μας – το δημοψήφισμα του 2015 – με την αποχώρηση δυνάμεων από αυτήν που συνέβαλαν στη δημιουργία της ΛΑΕ.

Τέσσερα χρόνια και δύο Συνδιασκέψεις μετά από το σημείο καμπής του 2015, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό σημείο αναφοράς για τους αγώνες των εργαζομένων, τους αγώνες ενάντια στον ρατσισμό και τον φασισμό, τους αγώνες για τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα και ελευθερίες. Αποτελεί παράδειγμα χωρίς ανάλογό του στον ευρωπαϊκό χώρο τις τελευταίες δεκαετίες (και σίγουρα όχι από το ξέσπασμά της δομικής κρίσης του 2007-8 κι έπειτα) και ως εκ τούτου η ίδια της η ύπαρξη αποτελεί σημαντικό κεκτημένο.

Ωστόσο, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ αποκτά νόημα και σημασία μόνο στον βαθμό που μπορεί να εκφράζει εργατολαϊκά συμφέροντα, να αποτελεί μήτρα κοινωνικών και πολιτικών πρακτικών, ενοποίησης σε ανώτερο πολιτικό επίπεδο με το εργαλείο του μαρξισμού των υλικών συμφερόντων των εκμεταλλευόμενων στρωμάτων της κοινωνίας. Στο βαθμό που μπορεί να ενοποιεί το πολιτικό πρόγραμμα και την πρακτική με το στόχο της κοινωνικής ανατροπής. 

Σε μια συγκυρία τόσο διαφορετική από αυτήν που τη γέννησε, ακριβώς το παραπάνω στοιχείο είναι αυτό που εμπεριέχει και τις σημαντικότερες προκλήσεις για το παρόν και το μέλλον της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Οι κοινωνικές και πολιτικές εκπροσωπήσεις που οδήγησαν στην συγκρότησή της το 2009 έχουν μεταβληθεί, πράγμα που βάζει μπροστά στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ το καθήκον να απαντήσει σε αυτές τις αλλαγές και μέσα από την ίδια της την πολιτική πρόταση και λειτουργία. Να καταφέρει να βρεθεί κοντά στα κοινωνικά ρεύματα αμφισβήτησης, να συμβάλει στην αγωνιστική προοπτική απέναντι στις προσπάθειες ενσωμάτωσης και εμπέδωσης της κοινωνικής ειρήνης μέσω της υποταγής, όπως προωθείται από το κεφάλαιο και το πολιτικό σύστημα. Να δοκιμάσει να εξοπλιστεί και να εξοπλίσει τα ρεύματα αυτά για μία περίοδο που απαιτούνται νέοι αγώνες για την αντιστροφή των συνεπειών των μνημονίων.

Στο βαθμό που η ΑΝΤΑΡΣΥΑ θα βρει τον τρόπο να απαντήσει σε αυτές τις προκλήσεις, τότε θα αποτελέσει τον καταλύτη, που θα ανατρέψει τις οδυνηρές συνέπειες που είχε για διευρυμένα στρώμματα των εργαζομένων η – κάθε άλλο παρά – «πρώτη φορά Αριστερά» διακυβέρνηση. Ταυτόχρονα θα συμβάλει σε ένα διαφορετικό πρότυπο Αριστεράς στην Ελλάδα και την Ευρώπη ενισχύοντας και επαναφέροντας στο προσκήνιο, νέες σελίδες αγώνων και απελευθερωτικών πολιτικών οραμάτων με ορίζοντα την επανάσταση, το πέρασμα στον σοσιαλισμό και τελικά στον κομμουνισμό.

Γιώργος Μαυρομμάτης
ΚΣΟ ΑΡΙΣ