Παναγιώτης Σωτήρης

Μπροστά στη μάχη των εκλογών στις 17 Ιούνη είναι ανάγκη ο λαός να κάνει ένα ακόμη μεγάλο βήμα. Στις 6 Μάη είχαμε έναν πολιτικό σεισμό. Τιμωρήθηκαν όπως τους άξιζε τα μνημονιακά κόμματα. Δεν φτιάχτηκε κυβέρνηση υπαλλήλων της Τρόικας. Ενισχύθηκε η Αριστερά. Σήμερα, όλα δείχνουν ότι παρά την προσπάθεια να συσπειρώσει η ΝΔ όλες τις παραλλαγές της ακροδεξιάς, από τη Ντόρα έως το μικρό Πλεύρη, στο τέλος και πάλι οι μνημονιακές δυνάμεις θα ηττηθούν. Άρα και στις εκλογές που έρχονται θα δούμε έναν ακόμη πολιτικό σεισμό, μια μεγάλη ανατροπή.

Όμως, στην πραγματικότητα τα δύσκολα αρχίζουν στις 18 Ιούνη. Εμείς λέμε ότι για να νικήσει ο λαός δεν αρκεί να πάνε καλά τα πράγματα εκλογικά στις 17. Χρειάζεται πραγματικό πρόγραμμα ανακούφισης του λαού, να σπάσει η λιτότητα, να απαλλαγούμε από τα μνημόνια, να ανατραπούν οι μνημονιακοί  νόμοι, να επανέλθουν οι συλλογικές συμβάσεις, να πάψει να κινδυνεύει με αργό θάνατο μια ολόκληρη κοινωνία, να σταματήσει ο φαύλος κύκλος της απελπισίας, της φτώχιας, της αυτοκτονίας.

Μόνο που για να γίνει αυτό, δεν μπορούμε να στηριζόμαστε στη φιλανθρωπία της ΕΕ, ούτε να πιστεύουμε ότι θα μπορούμε να έχουμε τις δόσεις των δανείων και παρ’ όλα αυτά να μην εφαρμόζουμε τους μνημονιακούς νόμους. Ούτε μπορούμε να σπάσουμε τη λιτότητα εάν δεν αντιμετωπίσουμε τους μηχανισμούς που γέννησαν τη σημερινή καταστροφή. Και αυτοί δεν είναι άλλοι από το χρέος και το ευρώ. Εάν δεν σπάσουμε αυτούς τους δεσμούς, δεν μπορεί να υπάρξει απαλλαγή από τη λιτότητα.

Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ λέει ότι σήμερα για να μπει φραγμός στη λιτότητα, για να ξεφύγουμε από την ανεργία που έχει εκτιναχθεί, για να σπάσει ο φαύλος κύκλος της ύφεσης και της φτώχειας, απαιτείται ρήξη με την ΕΕ, έξοδος από το ευρώ, άμεση παύση πληρωμών στο χρέος και διαγραφή του. Αντί να παρακαλούμε να μας δώσουν μια δόση ακόμη, πρώτοι εμείς να πούμε ότι δεν θέλουμε καμιά άλλη δόση από τα δάνεια της ΕΕ.

Γι’ αυτό και πρέπει να πούμε ότι εδώ και τώρα γίνεται μετάβαση σε νέο νόμισμα. Γιατί όντως σήμερα το δίλημμα είναι να διαλέξουμε ανάμεσα στο λαό και το ευρώ, ανάμεσα στη δημοκρατία και την ΟΝΕ, ανάμεσα στην επιβίωση και την Τρόικα. Και πρέπει να πάρουμε θέση σε αυτό δίλημμα, γιατί δεν μπορούμε και δεν πρέπει να σκεφτόμαστε με όρους τρομοκρατίας, αλλά με όρους ελπίδας. Η ζωή, η ανάπτυξη, η συλλογική δημιουργία είναι πέρα από το ευρώ. Αυτό δεν είναι κάποια εμμονή, είναι κάτι που η ίδια η ζωή το φέρνει στο προσκήνιο. Ας σκυλιάζει το μαύρο μέτωπο για το «κόμμα της δραχμής», εμείς δεν ξεχνάμε ότι ήταν το «κόμμα του ευρώ» αυτό που μας έφερε σε αυτή τη συνθήκη κοινωνικής καταστροφής.

Όμως, ούτε η παύση πληρωμών στο χρέος – και η απαλλαγή από δισεκατομμύρια τόκων κάθε χρόνο – ούτε η μετάβαση στο νέο νόμισμα είναι τεχνικά ζητήματα ή αποσπασματικά μέτρα. Για την ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι κομμάτια ενός ριζοσπαστικού προγράμματος, αυτού που εδώ και δύο χρόνια έχει καταθέσει η ΑΝΤΑΡΣΥΑ σε συζήτηση σε όλη την Αριστερά και το κίνημα, για να ανοίξει ένας άλλος δρόμος για την  ελληνική κοινωνία. Με εθνικοποίηση των τραπεζών – πραγματική εθνικοποίηση, με εργατικό και κοινωνικό έλεγχο, με πλήρη δυνατότητα να υπάρχει λόγος για τη χρήση του ενεργητικού τους και όχι απλώς διορισμό «επιτρόπου» στο όνομα της ανακεφαλαιοποίησης. Με εγγύηση των μικροκαταθετών και ανακούφιση των μικροοφειλετών, αλλά όχι των καρχαριών. Με ελέγχους στις κινήσεις κεφαλαίων για να μη διώχνουν τα κεφάλαια έξω, ακόμη και εάν αυτό έρχεται σε ρήξη με τις «θεμελιώδεις ελευθερίες» της ΕΕ. Με εθνικοποίηση των στρατηγικών επιχειρήσεων για να μπορούμε να αντέξουμε τους δύσκολους πρώτους μήνες, αλλά και για να κατοχυρώσουμε μορφές δημοκρατικού ελέγχου της οικονομίας. Με γενναία φορολογία του μεγάλου πλούτου, των επιχειρήσεων, των χρηματιστηριακών συναλλαγών, της εκκλησιαστικής περιουσίας. Με έλεγχο των τιμών όλων των βασικών αγαθών. Με προτεραιότητα στη χρήση των καυσίμων για κοινωνικές ανάγκες. Με απαγόρευση των απολύσεων, για να μπει φραγμός στην ασυδοσία των εργοδοτών.

Θα είναι εύκολο αυτό; Όχι θα είναι δύσκολο. Θα χρειαστεί να δοθεί μάχη με τους κερδοσκόπους και τα κάθε λογής σαμποτάζ μέχρι να σταθεροποιηθεί το νέο νόμισμα. Θα χρειαστεί να βάλουμε πλάτη όλοι, αλλά οι δυνατότητες κοινωνικού μετασχηματισμού και ελπίδας που θα ανοίξουν θα είναι πολύ μεγαλύτερες.

Όμως, για εμάς αυτό το πρόγραμμα είναι το μόνο πραγματικά ρεαλιστικό. Ρεαλιστική δεν είναι η απόπειρα τετραγωνισμού του κύκλου που θεωρεί ότι μπορούμε να έχουμε ρήξη με τη λιτότητα και ανατροπή του μνημονιακού κεκτημένου εντός της ΕΕ, εντός των ορίων των δανειακών συμβάσεων, μέσα από «διαπραγμάτευση» με αυτούς που επέβαλαν και εκβίασαν για τη σαρωτική λιτότητα. Αυτό το πρόγραμμα είναι προτιμότερο από το να παρακαλούμε για την επόμενη δόση των δανείων και τελικά να γίνει το χειρότερο: να σκάσει στα χέρια μιας κυβέρνησης της Αριστεράς η ανεξέλεγκτη χρεοκοπία και η αποπομπή από το ευρώ με όρους τιμωρητικούς και χωρίς να είναι προετοιμασμένος ο λαός, εξέλιξη που θα οδηγήσει σε ακόμη πιο αντιδραστικές λύσεις.

Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτή η ΕΕ δεν μπορεί να μεταρρυθμιστεί. Όλα τα σχέδια για την ΕΕ των δύο ταχυτήτων, για την τραπεζική ένωση, για το σύμφωνο για το ευρώ σημαίνουν ακόμη πιο αντιδραστική μετάλλαξη. Ούτε πρόκειται να λύσει το πρόβλημα ο κάθε Ολάντ, ιδίως όταν πρέπει πρώτα να αντιμετωπίσει την επέκταση της κρίσης στη ίδια τη Γαλλία. Άρα λοιπόν ας μην έχουμε ούτε αυταπάτες ούτε φαντασιώσεις για την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Πρέπει να το πούμε απλά: δεν ισχύει η υπόθεση της μπλόφας, πάνω στην οποία οι σύντροφοι του ΣΥΡΙΖΑ στηρίζουν την προγραμματική τους πρόταση. Οι Ευρωπαίοι δε μπλοφάρουν: και την επόμενη δόση του δανείου δεν θα προσφέρουν και κάθε λογής εκβιασμούς θα κάνουν. Και τι θα κάνουμε τότε; Ακριβώς γι’ αυτό, σήμερα περισσότερο παρά ποτέ, απαιτείται η ετοιμότητα για άμεσες ριζικές τομές και με το μηχανισμό του χρέους και με το ευρώ. Άλλωστε, πλέον έχει φανεί ότι τεράστιες αντιφάσεις και κρισιακές τάσεις διαπερνούν το «Ευρωπαϊκό σχέδιο» στον ίδιο τον πυρήνα του. Έχει φανεί πια ο παραλογισμός του ευρώ, ενός νομίσματος που φτιάχτηκε για τους Τραπεζίτες και τις ισχυρές εξαγωγικές χώρες του ευρωπαϊκού κέντρου και όχι για τις ανάγκες των λαών. Σήμερα μέσα από το ευρώ παροξύνεται η κρίση, επιβάλλονται εξοντωτικά προγράμματα λιτότητας, γονατίζουν ολόκληρες χώρες. Τα όσα γίνονται στην Ισπανία αποδεικνύουν ότι ο «μεγάλος ασθενής» δεν ήταν η Ελλάδα, είναι η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Είναι, ταυτόχρονα, σαφές ότι δεν εμείς δεν μιλάμε μόνο για κάποια άμεσα μέτρα αλλά και για το δρόμο προς ένα εναλλακτικό παραγωγικό πρότυπο. Το ζήτημα δεν είναι να υποσχεθούμε ότι όλα θα ξαναγίνουν όπως ήταν το 2009. Αντίθετα, υπάρχει τρόπος αυτή η πρωτόγνωρη δυναμική, όλη αυτή η κατάθεση ελπίδας, να μην ηττηθεί, να μην πάει χαμένη. Γιατί εμείς λέμε ότι μπορούμε να βγούμε από αυτή την καταστροφή όχι απλώς με όρους επιβίωσης αλλά κοινωνικής αλλαγής και μετασχηματισμού. Άλλωστε, φαίνεται πια πόσο βαθιά ανορθολογικό και καταστροφικό είναι το καπιταλιστικό σύστημα. Γιατί φαίνεται πόσο αντιδραστική μπορεί να γίνει η ΕΕ. Γιατί δεν έχει νόημα να σπαταλιέται ανθρώπινη γνώση, εμπειρία, δημιουργικότητα σε ένα σύστημα που μετράει μόνο κέρδη και δεν βλέπει ποτέ τις ανθρώπινες ζωές.

Εμείς λέμε ότι υπάρχει δυνατότητα για παραγωγική ανασυγκρότηση μόνο σε ρήξη με τη λογική του κέρδους και της αγοράς. Σε σύγχρονη σοσιαλιστική κατεύθυνση. Που να πατάει στις τωρινές εμπειρίες: στην αλληλεγγύη, στη συλλογικότητα, στα εναλλακτικά δίκτυα διανομής. Που να στηρίζεται στον εργατικό και κοινωνικό έλεγχο, σε κάθε επίπεδο. Που να ξεκινά από την αφετηρία ότι οι απλοί άνθρωποι, οι ίδιοι οι εργαζόμενοι μπορούν να πάρουν καλύτερες αποφάσεις από τους διορισμένους μάνατζερ και τους τεχνοκράτες. Γιατί αυτός ο τόπος και πλούτο έχει και πλουτοπαραγωγικές πηγές και πάνω από όλα την πιο σημαντική παραγωγική δύναμη: τη συλλογική διάθεση των εργαζομένων να αξιοποιήσουν πραγματικά τη γνώση, την εμπειρία, το μεράκι που έχουν για να αλλάξουν τα πράγματα.

Όμως, όλα αυτά σημαίνουν και το ερώτημα ποιος θα έχει την εξουσία να τα εφαρμόσει, να τα επιβάλλει όλα αυτά, ιδίως εάν μιλάμε για την ρήξη σε τελικά ανάλυση με τον πυρήνα των καπιταλιστικών σχέσεων ιδιοκτησίας και τα ιερά και όσια του διευθυντικού δικαιώματος. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ λέει ότι για να έρθει ο λαός στην εξουσία και οι εργαζόμενοι στο τιμόνι, δεν αρκεί να συμμετέχει η Αριστερά στην κυβέρνηση, ιδίως εάν αυτό σημαίνει κυβέρνηση μέσα στα ασφυκτικά πλαίσια της ΕΕ, των δανειακών συμβάσεων και του ευρώ. Σημαίνει πολιτική ρήξης και ανατροπής. Συμμετοχή της Αριστεράς στη διακυβέρνηση δε σημαίνει αυτόματα αριστερή διακυβέρνηση και πολιτική.

Εξουσία δεν σημαίνει μόνο «δικαίωμα υπογραφής» διαταγμάτων. Σημαίνει ποιος παίρνει τις αποφάσεις, στην παραγωγή, στη εκπαίδευση, στην υγεία, στις τράπεζες. Χωρίς ένα ρωμαλέο κίνημα, χωρίς μορφές κινητοποίησης, αυτοοργάνωσης, αλληλεγγύης, αυτοάμυνας του λαού, η αριστερή κυβέρνηση θα είναι έκθετη στους εκβιασμούς και τις πιέσεις. Ιδίως εάν είναι κυβέρνηση με συμμετοχή μνημονιακών δυνάμεων όπως είναι η ΔΗΜΑΡ ή που θα εξαρτάται από την ανοχή π.χ. του ΠΑΣΟΚ.

Η μάχη αυτή ξεκινά στις 18 του Ιούνη. Πρέπει να διώξουμε τον εσμό συμβούλων, αξιολογητών, υπαλλήλων της Τρόικας από τα Υπουργεία. Πρέπει να αισθανθούν οι εργοδοτικές ενώσεις ότι κάτι αλλάζει στην κοινωνία. Πρέπει να ξεκινήσει ένα κύμα καταλήψεων επιχειρήσεων που σήμερα κλείνουν. Πρέπει, ιδίως εάν επιμείνουν στο δρόμο του σαμποτάζ, οι πρεσβείες των ευρωπαϊκών χωρών να βρεθούν περικυκλωμένες από τη λαϊκή οργή. Πρέπει να ξεκινήσει η μάχη για την επιβίωση με όρους εργατικού και λαϊκού ελέγχου.

Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ θέλει να ανοίξει και όχι να κλείσει αυτή η συζήτηση. Στην Αριστερά δεν ταιριάζει η αποσιώπηση. Εμείς σεβόμαστε την ελπίδα του κόσμου που σκέφτεται να ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ για να αλλάξει κάτι. Δεν διαλέγουμε το δρόμο της απομόνωσης, της διάσπασης, της ηττοπάθειας, της καταστροφολογίας που διαλέγει το ΚΚΕ, που την κρίσιμη ώρα, αντί να βάλει πλάτη για να πάνε όντως τα πράγματα αριστερά, αντί να συμβάλει σε ένα αγωνιστικό μέτωπο ρήξης και ανατροπής σε σύγκρουση με τη ΕΕ, αντί να σηκώσει το γάντι και να πει ποιο θα ήταν σήμερα το αναγκαίο αντι-ΕΕ και αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα μιας αριστερής, λαϊκής, εργατικής κυβέρνησης, διασπά τη λαϊκή ενότητα.

Εμείς λέμε ότι σήμερα ζητήματα όπως η πάλη ενάντια στην καταστροφή, η πάλη για την επιβίωση, η πάλη για μια κοινωνία πιο δίκαιη θέλουν, σε τελική ανάλυση, ένα δρόμο ρήξης με τον καπιταλισμό. Και γι’ αυτό, περισσότερο παρά ποτέ, είναι ανάγκη να υπάρχει μια ισχυρή αντικαπιταλιστική Αριστερά. Δεν υπάρχει χαμένη ψήφος, όταν πηγαίνει στην Αριστερά, γι’ αυτό δεν είναι χαμένη η ψήφος στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Ισχυρή ΑΝΤΑΡΣΥΑ σημαίνει ισχυρή και μαχητική Αριστερά του σύγχρονου αναγκαίου και εφικτού αριστερού προγράμματος, του άλλου δρόμου για την κοινωνία και το κίνημα, της καθημερινής πάλης, των μικρών μαχών και των μεγάλων ανατροπών.

Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ήταν παρούσα σε όλους τους αγώνες, με ενότητα και ανιδιοτέλεια, χωρίς παραταξιακές εμμονές και κοινοβουλευτικούς καθωσπρεπισμούς. Εκεί όπου μάτωσε η κοινωνία τα τελευταία δύο χρόνια: στις απεργίες, στις καταλήψεις, στις διαδηλώσεις. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ άνοιξε τη συζήτηση για το αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ μίλησε και μιλά για το αναγκαίο Αγωνιστικό Μέτωπο Ρήξης και Ανατροπής. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ θα είναι εδώ την επομένη των εκλογών στους αγώνες, στη μάχη, στην απεργία. Με τη βουλή των από κάτω, με το κοινοβούλιο των αγώνων, με την πραγματική κυβέρνηση, δηλαδή τη συλλογική βούληση του ίδιου του αγωνιζόμενου λαού.