Γιάννης Ελαφρός

▸ Οι μαζικές απεργιακές συγκεντρώσεις θα είναι εφαλτήριο κλιμάκωσης ή ντεκόρ των «αρχηγών»;

Ηταν καυτή η Πέμπτη στην Αθήνα. Όχι μόνο από το λιοπύρι, αλλά από την ζεστή παρουσία χιλιάδων απεργών στους δρόμους στη μεγαλύτερη κινητοποίηση από την εκλογή της κυβέρνησης Μητσοτάκη και στη μεγαλύτερη απεργία των τελευταίων 3-4 ετών. Απεργιακά αγωνιστικά ποτάμια γέμισαν τους δρόμους, δείχνοντας πως το νομοσχέδιο Χατζηδάκη-Μητσοτάκη έχει απορριφθεί από την πλειονότητα των άμεσα ενδιαφερομένων, των εργαζομένων. Την Πέμπτη δεν ήταν ο σεισμός που θα έριχνε με μιας το νομοσχέδιο (και πώς να ήταν άλλωστε;), αλλά ήταν μια ισχυρότατη σεισμική δόνηση (προσεισμική;), ικανή να απελευθερώσει δυνάμεις για μια ισχυρή κλιμάκωση που θα απειλήσει τον κυβερνητικό σχεδιασμό. Δεν θυμίζει κυρίως «κάτι από τα παλιά», αλλά εκφράζει βαθύτερες εκρηκτικές διεργασίες μέσα στην εργατική τάξη, τη νεολαία που δεν θέλει να γίνει η ματαιωμένη γενιά και τα πληβειακά στρώματα, σε ένα περιβάλλον βαθύτατης και πολυσύνθετης καπιταλιστικής κρίσης.

Όποιος δεν το αφουγκράζεται αυτό και κοιτάει μόνο την επιφάνεια, είναι βαθιά νυχτωμένος. Εξάλλου αυτό αποτυπώθηκε και στα ανεβασμένα ποσοστά της απεργίας, τις μαχητικές απεργιακές φρουρές, στις ηρωικές συλλογικές ή και ατομικές μάχες πρωτοπόρων εργατών στη συνδικαλιστική έρημο του ιδιωτικού τομέα κόντρα στην εργοδοτική ασυδοσία.

Για να φτάσουμε στις 10 Ιούνη προηγήθηκε η απεργία και η απεργιακή συγκέντρωση στις 26 Νοέμβρη, όταν όλα τα έσκιαζε η φοβέρα της ωμής καταστολής –με άλλοθι την πανδημία, οι πολύμηνες αγωνιστικές παρεμβάσεις, η πρωτομαγιάτικη απεργία στις 6 Μάη, παρά κι ενάντια στη ΓΣΕΕ, η πολιτική γραμμή για κλιμάκωση για να μην κατατεθεί το νομοσχέδιο, η 3 Ιούνη και η απεργιακή απειθαρχία της ΠΕΝΕΝ και όχι μόνο. Τις μάχες αυτές τις έδωσαν οι ταξικές δυνάμεις και όχι οι κάθε είδους Παναγόπουλοι και οι αρχηγοί της αστικής αντιπολίτευσης (ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ κ.λπ.) που εμφανίστηκαν την Πέμπτη για λογύδρια και φωτογράφιση.

Την Πέμπτη εκφράστηκαν στον δρόμο δύο βασικές διαφορετικές πολιτικές επιλογές-κατευθύνσεις. Από την αρχή αυτής της μάχης είπαμε πως θα είναι πολιτική όχι απλά συνδικαλιστική. Την πρώτη πολιτική γραμμή εξέφρασε περίτρανα ο Αλέξης Τσίπρας από την Κλαυθμώνος: «Μια προοδευτική κυβέρνηση θα έρθει να ανατρέψει αυτές τις ρυθμίσεις του εργασιακού Μεσαίωνα και να επαναφέρει τη χώρα σε τροχιά κοινωνικής συνοχής και τους εργαζόμενους σε συνθήκες αξιοπρέπειας». Προοδευτική κυβέρνηση για επαναφορά στην κοινωνική συνοχή! Ποια; Των μνημονίων; Του 2019; Της τεράστιας ανεργίας, κακοπληρωμένης εργασίας και φτώχειας; Πιο μαζεμένα (λόγω ποσοστών) η Φώφη Γεννηματά, που ξέθαψε και το… ΠΑΣΟΚ στο πανό: «Εμείς ανοίγουμε νέο δρόμο, το δρόμο της Νέας Αλλαγής με το Πράσινο Κοινωνικό Συμβόλαιο». Με πιο κυνικό τρόπο εξέφρασε αυτή τη γραμμή ο Γιώργος Κυρίτσης, στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην βουλευτής και μάλιστα πριν την απεργία: «Το εργασιακό νομοσχέδιο Χατζηδάκη μαθηματικά θα ψηφιστεί όσο μαζική και αν είναι η απεργία. Οι εργαζόμενοι πρέπει να στηρίξουν τις πολιτικές δυνάμεις που όχι μόνο θα αντιπαλέψουν αλλά και που μπορούν να αλλάξουν αυτούς τους αντεργατικούς νόμους ως κυβερνητική πλειοψηφία». Κοινώς, καθίστε και σκάστε, κι όταν έρθει η ώρα, ψηφίστε μας!

Η λογική αυτή δεν επιδιώκει την ανατροπή της επίθεσης κυβέρνησης-κεφαλαίου, δεν «ποντάρει» στη δράση των εργαζομένων, αλλά σκοπεύει μόνο στην κυβερνητική εναλλαγή για τη συνέχιση της ίδιας στην ουσία πολιτικής (σύμφωνα με τις οδηγίες ΣΕΒ και ΕΕ), με ορισμένες διαφοροποιήσεις. Η αντίληψη αυτή θέλει το μαζικό κίνημα ως ντεκόρ των «αρχηγών» και τους εργαζόμενους «κομπάρσους», προωθεί κομματικές παρελάσεις (ο ΣΥΡΙΖΑ κατέβασε αποκλειστικά κομματικά μπλοκ, αντί να ενισχύσει τα σωματεία, έστω με τη δική του γραμμή) και βεβαίως θέλει κινητοποιήσεις «τόσο-όσο». Τόσο όσο να φθαρεί η ΝΔ, αλλά σε καμία περίπτωση να μην δημιουργηθούν όροι ευρύτερης κοινωνικής αναταραχής. Αυτή την αστική πολιτική γραμμή εξυπηρετεί ο σχεδια-σμός του υποταγμένου συνδικαλισμού. Αλλά και η γραμμή του ΠΑΜΕ/ΚΚΕ που ακολουθεί σε κρίσιμες καμπές το σχεδιασμό της ΓΣΕΕ (π.χ. 3/6) και επενδύει σε κοινοβουλευτικές λογικές, όπως η υποστήριξη από τα συνδικάτα σχεδίων νόμου, ρίχνει νερό σε μύλους που αλέθουν το κίνημα.

Αγώνες αποφασιστικοί για να ηττηθεί η κυβερνητική επίθεση, για ανασυγκρότηση του κινήματος

Στον αντίποδα αυτής της λογικής είναι η εργατική πολιτική, που εκφράζει το ταξικό ρεύμα και η αντικαπιταλιστική Αριστερά και σε σημαντικό βαθμό ανέδειξε η μαζική συγκέντρωση των Χαυτείων. Η εργατική πολιτική παλεύει για αποφασιστικούς αγώνες για να ηττηθεί η κυβερνητική επίθεση, για να πάρει την πρωτοβουλία των κινήσεων το εργατικό κίνημα, έτσι ώστε να αποκρούσει το νομοσχέδιο ή, εάν ψηφιστεί, να διαμορφώνονται όροι μέσα στην κοινωνία για την ανατροπή του στη συνέχεια. Με αυτό το σκεπτικό προτείνει μια γραμμή αγωνιστικής έντασης και απεργιακής κλιμάκωσης. Προωθεί την ταξική ανασυγκρότηση του εργατικού κινήματος, όχι με λογικές «τουφεκιάς στον αέρα» ή «μιας ζαριάς», για μια πάλη διαρκείας για την ανατροπή της επίθεσης κεφαλαίου-κυβερνήσεων-ΕΕ και το άνοιγμα του δρόμου για ρωγμές, κατακτήσεις και συνολική ανατροπή. Γι’ αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο το επόμενο διάστημα να συγκροτηθεί συντονισμός σωματείων και επιτροπών αγώνα που θα συμβάλλει σε ένα κέντρο νικηφόρου αγώνα, καθώς και μια εργατική κίνηση για τη χειραφέτηση και την εργατική αντεπίθεση.

Η εργατική πολιτική δεν στρατεύεται σε λογική αντιδεξιού μετώπου, στο «να φύγει ο Χατζηδάκης» κ.λπ., αλλά αναβαθμίζει τον αναγκαίο σκληρό αγώνα για να ανατραπεί η κυβέρνηση της ΝΔ και η πολιτική της σε αντικαπιταλιστική πάλη για να έρθουν μπροστά τα εργατικά συμφέροντα, για την ανατροπή συνολικά του πλαισίου της αδίστακτης κερδοφορίας του κεφαλαίου, των ευρωμνημονίων και της ΕΕ, και της συναίνεσης των αστικών πολιτικών δυνάμεων σε αυτή.