«Το βαθύτερο μήνυμα, που έστειλε αυτό το κινηματικό συμβάν είναι σε μορφή ερώτησης και ενέχει το πολιτικό βάθος της απλότητας: Μπορούμε να ζούμε από το επάγγελμα μας και να είμαστε δημιουργοί των όρων ζωής μας;», σημειώνει για τον μεγάλο αγώνα των καλλιτεχνών η ηθοποιός Ρόζυ Μονάκη, που συμμετέχει στο ψηφοδέλτιο επικρατείας της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Σε μια εποχή δομικής κρίσης του καπιταλισμού και σκληρής συνολικής επίθεσης του κεφαλαίου και των κυβερνήσεων «ο πολιτικός, αποφασιστικός και συλλογικός αγώνας διαρκείας είναι η μόνη απάντηση σε αυτή τη βίαιη προσπάθεια απο-ανθρωποποίησης» τονίζει. Δεν παραλείπει να σημειώσει πως η προσκείμενη στον ΣΥΡΙΖΑ διοίκηση του ΣΕΗ εξέφρασε την πιο συντηρητική τάση του χώρου, ενώ το ΚΚΕ επέδειξε μετριοπάθεια και βαθιά αγκύλωση.

Ποια είναι η παρακαταθήκη του μεγάλου αγώνα των σπουδαστών και των εργαζομένων στις τέχνες;

Για δύο ολόκληρους μήνες ο κόσμος της τέχνης γνώρισε την χαρά του συλλογικού και μαχητικού αγώνα. Οι καλλιτέχνες/ιδες επιλέγοντας τα πιο ακραία μέσα πάλης, της κατάληψης και του αγώνα διαρκείας, συζήτησαν τις παθογένειες του χώρου, διαμόρφωσαν αιτήματα για την εργασία και την εκπαίδευση τους και ήρθαν σε επαφή με άλλα αγωνιζόμενα κομμάτια της κοινωνίας δημιουργώντας ένα κοινό μέτωπο Παιδείας-Υγείας- Πολιτισμού.

Αυτή η εμπειρία άφησε το αποτύπωμα της και δημιούργησε νέους όρους διεκδίκησης εργασιακών σχέσεων και εκπαίδευσης. Έκανε συνειδητή τη δύναμη του συλλογικού πολιτικού αγώνα διαρκείας, το αίσθημα του ανήκειν στο ευρύτερο εργατικό κίνημα, τη σημασία του μάχιμου συνδικαλισμού και την απεργία διαρκείας ως νικηφόρα μορφή αγώνα. Έθεσε το ζήτημα της ικανοποίησης των αιτημάτων στο εδώ και στο τώρα. Τέλος έβαλε σε λειτουργία το μαγικό θεατρικό «εάν». Τι θα γινόταν εάν η λειτουργία των θεάτρων βρίσκονταν στα χέρια ανθρώπων που αυτοοργανώνονται και διεκδικούν μια δομική- δημιουργική αναταραχή όλων των δοσμένων συνθηκών. Όλα τα παραπάνω αποτελούν έναν πλούτο παρακαταθηκών και για την κοινωνία. Μέσα από το κίνημα έγινε σαφές πως οι καλλιτέχνες δεν είναι χομπίστες ή ονειροπαρμένες υπάρξεις, αλλά μέρος της εργαζόμενης κοινωνίας που διεκδικεί αξιοπρεπείς όρους εκπαίδευσης, εργασίας, ζωής.

Δείξατε πως ένας αποφασιστικός, παρατεταμένος, συλλογικός αγώνας δεν είναι ουτοπία…

Δεν είναι ουτοπία αλλά αναγκαία συνθήκη. Στην εποχή της σκληρής δομικής κρίσης του καπιταλισμού, η αστική τάξη θωρακίζεται και επιτίθεται διαρκώς. Οι αστικές κυβερνήσεις, σε πλήρη συμφωνία με το μεγάλο κεφάλαιο στο όνομα της ανάπτυξης και της παραγωγικότητας, προχωρούν σε ένταση κάθε μορφής καταπίεσης και εκμετάλλευσης. Το καπιταλιστικό σύστημα μάχεται διαρκώς ενάντια στις ανάγκες μας και στις επιθυμίες μας και παρατεταμένα και εμμονικά εισχωρεί σε κάθε σπιθαμή ζωής υφαρπάζοντας την. Ο πολιτικός, αποφασιστικός και συλλογικός αγώνας διαρκείας είναι η μόνη απάντηση σε αυτή τη βίαιη προσπάθεια απο-ανθρωποποίησης.

Ποιο ήταν και είναι το πολιτικό μήνυμα των κινητοποιήσεων; Η αντίθεση σε ένα ΠΔ; Να φύγουν οι Μητσοτάκης και Μενδώνη; Ή κάτι βαθύτερο;

Η κινηματική έκρηξη έγινε με αφορμή το ΠΔ85 και την υποβάθμιση των πτυχίων μας. Όμως, όπως γίνεται σε κάθε συλλογικό πολιτικό αγώνα με διάρκεια, η συζήτηση βάθαινε και έβρισκε ρίζα. Όταν στον αγώνα αυτόν προστέθηκε κι ο εργαζόμενος καλλιτεχνικός κόσμος έγινε αντιληπτό πως η εργασία και η εκπαίδευση είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Με τις μνήμες του metoo και της πανδημίας ζωντανές, το αντικυβερνητικό αίσθημα και η αποστροφή προς την υπουργό ήταν διάχυτα. Ταυτόχρονα όμως, ελλόχευε η συνολική άρνηση του τρόπου παραγωγής του Πολιτισμού ως ένα πεδίο κερδοφορίας και αστικής προπαγάνδας. Μέσα σε αυτή την κατάσταση τα αντικαπιταλιστικά χαρακτηριστικά μπορεί να μην έγιναν κτήμα, σίγουρα όμως αποτέλεσαν αιτία για συζήτηση και συνδιαλλαγή.

Το βαθύτερο μήνυμα, που έστειλε αυτό το κινηματικό συμβάν είναι σε μορφή ερώτησης και ενέχει το πολιτικό βάθος της απλότητας: Μπορούμε να ζούμε από το επάγγελμα μας και να είμαστε δημιουργοί των όρων ζωής μας;

Ποια ήταν η στάση των πολιτικών δυνάμεων στο Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών κι ευρύτερα στον χώρο απέναντι στην εξέλιξη του αγώνα;

Η διοίκηση του ΣΕΗ, εκφράζοντας την πιο συντηρητική τάση του χώρου, φάνηκε αναντίστοιχη της περιόδου. Πρόκειται για μια διοίκηση φιλικά προσκείμενη στη γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ, που πίσω από μια δήθεν αριστερή φρασεολογία ενότητας, ήθελε να ελέγχει και να περιορίσει το κίνημα. Όχι μόνο δεν στάθηκε δίπλα στο πιο ταξικό και καταπιεζόμενο κομμάτι του κλάδου, αλλά δεν δίστασε να οικειοποιηθεί όλα τα επιχειρήματα των μεγαλοπαραγωγών, ως εγγυήτρια δύναμη αποκλιμάκωσης και εκφοβισμού.

Από την άλλη μεριά οι δυνάμεις του ΚΚΕ, λειτούργησαν αντιπαραθετικά στην κλιμάκωση του αγώνα. Στα πλαίσια τους δεν κατάφεραν να αγκαλιάσουν την ανάγκη του κόσμου για ανυποχώρητο αγώνα μέχρι την ικανοποίηση των αιτημάτων. Στην κρίσιμη στιγμή, επέλεξαν μέχρι και να κατεβάσουν κοινή πρόταση με την διοίκηση ώστε να μην υπερισχύσει η πρόταση της απεργίας διαρκείας. Η στάση των δυνάμεων του ΚΚΕ στο ΣΕΗ διακατέχεται από μετριοπάθεια, φόβο και βαθιά αγκύλωση σε μια γραμμική και περιορισμένη αντίληψη των εξελίξεων.

Από το «σανίδι» της δημιουργίας και τον «δρόμο» του αγώνα στα ψηφοδέλτια της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Γιατί;

Είμαι μέλος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ σχεδόν από την ίδρυση της και συνεχίζω να πιστεύω πως αυτή τη στιγμή αποτελεί την πιο επικίνδυνη φωνή στον πολιτικό χάρτη. Το εγχείρημα αυτό κατάφερε όλο αυτό το διάστημα των επαναλαμβανόμενων και πολυεπίπεδων κρίσεων του καπιταλισμού να δώσει το παρόν σε κρίσιμες μάχες για την κοινωνία. Είναι μια δύναμη που αποτελείται από ανθρώπους που αγωνίζονται καθημερινά μέσα στο εργατικό και συνδικαλιστικό κίνημα με συνέπεια και σταθερότητα υπέρ του πιο ταξικού κομματιού των εργαζομένων. Με τα λάθη του και τις δυσκολίες του, προσπαθεί να βαθύνει το πολιτικό περιεχόμενο των αγώνων προς μια αντικαπιταλιστική, ρηξιακή κατεύθυνση, να δημιουργήσει ένα πολιτικό ρεύμα ανατροπής και ένα εργατικό κίνημα χειραφέτησης.

Κάποιοι λένε πως η ψήφος στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι χαμένη γιατί δεν βγάζει βουλευτή. Πως απαντάς;

Η λογική της χαμένης ψήφου είναι μια αστική ρητορεία και ενισχύει τα ρεύματα του συμβιβασμού και της μετριοπάθειας. Η λογική αυτή μεταφέρει την κουβέντα από την ψήφο σαν μια πολιτική-ιδεολογική- συνειδησιακή θέση στο έδαφος του τακτικισμού για το λιγότερο κακό. Το αδιεξοδικό πλαίσιο που δημιουργείται δίνει συγκεκριμένες επιλογές στην κάλπη και κατευθύνει το κόσμο του αγώνα σε «λογικά» μονοπάτια ενσωμάτωσης. Ο κόσμος που αγωνίζεται στους χώρους εργασίας και στις γειτονιές του, γνωρίζει πως οι επιλογές του μπορούν να αγγίξουν τα όρια της επιθυμίας του.

Η ψήφος στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ δεν είναι ψήφος με στόχο τα έδρανα της βουλής αλλά την ενδυνάμωση της αντικαπιταλιστικής και μαχητικής αντιπολίτευσης. Η ψήφος στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ περνά μόνο ένα καθαρό μήνυμα και είναι αυτό της ανατροπής του καταπιεστικού και εκμεταλλευτικού καπιταλιστικού συστήματος από τον κόσμο του αγώνα, με τα μέσα πάλης της εργατικής τάξης.

(Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΠΡΙΝ)